ՄԱՆԿԱՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՄԵԹՈԴԻԿԱ

 

 

ՔԵՅՍ-ՍԹԱԴԻ ՄԵԹՈԴԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ԱՌԱՐԿԱՆԵՐԻ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Վաչիկ Բրուտյան, «Մխիթար Գոշ» հայ-ռուսական միջազգային համալսարանի ռեկտոր, մանկ. գիտ. դոկտոր

Քեյս-սթադի մեթոդը ժամանակակից բուհական ուսուցման նորարարություններից է։ Այն դասվում է ինտերակտիվ մեթոդների շարքին, որը հաշվի է առնում ուսումնական առարկայի բոլոր առանձնահատկությունները, ձևավորում է անհրաժեշտ գիտելիքներ, կարողություններ ու հմտություններ։ Մեթոդն ուղղված է որոշակի հիմնախնդրի լուծմանը, սակայն այդ հիմնախնդիրը չի տրվում պատրաստի վիճակում, այլ ձևակերպվում է դասավանդողի կողմից՝ ելնելով ուսումնական ռեալ իրադրությունից։ Ուսումնական նյութը ուսանողներին տրվում է իրավիճակների՝ քեյսերի տեսքով, իսկ սովորողները գիտելիքների հասնում են ակտիվ և ստեղծագործական աշխատանքի արդյունքում։ Հոդվածում նկարագրված են մեթոդի կիրառման մի քանի առանձնահատկություններ մանկավարժական առարկաների դասավանդման գործընթացում։

Բանալի բառեր. քեյս-սթադ, նորարարական մեթոդ, ինտերակտիվ ուսուցում, գործնական քեյսեր, ուսուցանող քեյսեր, գիտահետազոտական քեյսեր, խնդրային մոտեցում, քննադատական իրավիճակ, ստանդարտ իրավիճակ:

 

ПРИМЕНЕНИЕ МЕТОДА KЕЙС-СТАДИ В ПРЕПОДАВАНИИ ПЕДАГОГИЧЕСKИХ ПРЕДМЕТОВ

Вачик Брутян, Ректор Армянско-Российского международного университета “Мхитар Гош”, доктор пед. наук

Kейс-метод – это инновационный метод обучения в вузе. Этот метод относится к числу интерак­тивных методов, который учитывает все особенности предмета и формирует необходимые знания, уме­ния и навыки. Метод направлен на решение определенной проблемы, однако данная проблема не дается в готовом виде, а формулируется преподавателем, исходя из условий реальной учебной ситуации. Учебный материал подается студентам в виде ситуаций-кейсов, а знания учащиеся приобретают в результате активной и творческой работы.

В статье описаны некоторые особенности применения кейс-метода в преподавании педагогических предметов.

Kлючвые слова: кейс-стади, инновационный метод, интерактивное обучение, практические кейсы, обучающие кейсы, научно-исследовательские кейсы, проблемный подход, критическая ситуация, стан­дартная ситуация.

 

THE USE OF THE CASE-STUD METHOD IN THE PROCESS OF EDUCATION OF PEDAGOGICAL OBJECTS

Vachik Brutyan, Rector of Armenian-Russian International University “Mkhitar Gosh”, Doctor of Pedagogical Sciences

Case-method is an innovative method of teaching in the university, which takes into account all the features of the subject and forms the necessary knowledge, skills and skills. This interactive method is aimed at solving a certain problem, but this problem is not given in a ready-made form, but is formulated by the teacher, based on the conditions of the real learning situation. Training material is given to students in the form of situations, and knowledge is acquired as a result of active and creative work. The article describes some features of the application of the case-method in the teaching of pedagogical subjects.

Keywords: case-stud, innovative method, interactive training, practical cases, training cases, research cases, a given approach, a critical situation, a standard situation.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԻ ԵՎ ՈՒՍԱՆՈՂԻ ՀԱՄԱՏԵՂ ՆՈՐԱՐԱՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ ԲՈՒՀՈՒՄ

Սպարտակ Սողոյան, ՇՊՀ, մանկ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր

Հոդվածում ներկայացվում է մանկավարժի և ուսանողի համատեղ նորարարական գործունեությանն ուղղված այն խնդիրների լուծումը, որոնք նպաստում են ինչպես մանկավարժի, այնպես էլ ուսանողի` որպես մրցունակ անձի ձևավորմանը:

Բանալի բառեր. նորարարական գործունեություն, մանկավարժի գործունեություն, կրթական տեխնոլոգիաներ, կրթական տարածություն:

 

СОВМЕСТНАЯ ИННОВАЦИОННАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ ПРЕПОДАВАТЕЛЯ И СТУДЕНТА В ВУЗЕ

Спартак Согоян, ШГУ, доктор пед. наук, профессор

В статье представлены пути решения проблем направленных на процесс совместной инновационной деятельности преподавателя и студента, который влияет на формирование конкурентноспособной личности преподавателя и студента.

Ключевые слова: инновационная деятельность, педагогическая деятельность, образовательные технологии, образовательное пространство.

 

PEDAGOGUES’ AND STUDENTS’ JOINT INNOVATIVE ACTIVITIES IN HIGH EDUCATION INSTITUTIONS

Spartak Soghoyan, ShSU, Doctor of Pedagogical Sciences

The article presents the solutions to those problems directed to the pedagogues’ and students’ joint innovative activities which affects on the formation of the competent person of both the pedagogue and the student.

Keywords: innovative activity, pedagogical activity, educational technologies, educational space.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԳԻՏԱԿԱՆ ՏԵՔՍՏԵՐԻ ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՈՂՄՆՈՐՈՇՄԱՆ ԱՆԳԼԵՐԵՆԻ ԴԱՍԸՆԹԱՑՈՒՄ

Իգոր Կարապետյան, ՀՊՄՀ, մանկ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր

Մերի Եսայան, ՀՌՀ, օտար լեզուների ամբիոնի դասախոս

Հոդվածում ընդհանուր գծերով ներկայացվում են տեխնիկական տեքստի բառային, քերականական, ոճաժանրային առանձնահատկությունները, դրանց թարգմանության և թարգմանության ուսուցման ռազմավարությունները: Խնդիր է դրվում հստակորեն տարազատել թարգմանության և թարգմանության ուսուցման ռազմավա րությունները, ինչպես նաև ապագա թարգմանչի և ինժեներ-ֆիզիկոսի՝ մասնագիտական տեքստերի հետ աշխատանքի, տեքստի թարգմանության ուսուցման տարբերությունները:

Բանալի բառեր. ներքևից վերև ռազմավարություն, ներքևից վերև ռազմավարություն, տեխնիկական տեքստ, հենքային գիտելիք:

 

СТРАТЕГИЯ ОБУЧЕНИЯ ПЕРЕВОДУ НАУЧНЫХ ТЕKСТОВ В ПРОФЕССИОНАЛЬНО-ОРИЕНТИРОВАННОМ КУРСЕ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА

Игор Kарапетян, АГПУ, доктор пед. наук, профессор

Мери Есаян, РАУ, преподаватель кафедры иностранных языков

В статье рассматривается проблема определения соотношения стратегий перевода и обучения перевода в техническом. В этом ракурсе предпочтение дается стратегии сверу вниз, так как она осно­вывается на профессиональную компетенцию студентов. Стратегия работы со словарем применяется прежде всего на начальном этапе обучения.

Kлючевые слова: стратегия сверху вниз, стратегуия снузу вверх, технический текст, фоновые знания.

 

STRATEGY OF TEACHING TRANSLATION OF SCIENTIFIC TEXTS IN THE PROFESSIONALLY – ORIENTED ENGLISH COURSE

Igor Karapetyan, ASPU, doctor of pedagogical science, professor

Meri Yesayan, RAU, chair of foreign languages, lecturer

The article deals with the problem of determining the correlation of translation strategies and translation teach­ing strategies in the technical university. In this perspective, the preference is given to the top-down strategy, since it is based on the professional competence of students. The strategy of working with the dictionary is used primarily at the initial stage of training.

Keywords: top-down strategy, bottom up strategy, technical text, background knowledge.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԽԱՂԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԴԵՐԸ ՏԵՍՈՂՈՒԹՅԱՆ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄ ՈՒՆԵՑՈՂ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Ոոբերտ Ազարյան, Մանկ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր

Տաթև Գուլքանյան, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ հատուկ մանկավարժության ամբիոնի հայցորդ

Վերջին ժամանակներս դպրոցական ուսուցման պատրաստվածության հիմնահարցը գտնվում է հատուկ մանկավարժության և տիֆլոհոգեբանության ուշադրության կենտրոնում: Հոդվածում ներկայացված է տեսողու­թյան խանգարումներ ունեցող երեխաների՝ դպրոցական ուսուցման նախապատրաստման հիմնախնդիրը, հիմ­նավորված է խաղային գործունեության կարևորությունը: Ներկայացված են մի շարք առաջատար մասնագետնե­րի տեսակետները հիմնախնդրի վերաբերյալ:

Բանալի բառեր. տեսողության խանգարում, դպրոցի նախապատրաստում, խաղային գործընթաց, անձնային որակներ:

 

РОЛЬ ИГРОВОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ К ПОДГОТОВКИ К ШКОЛЬНОЙ УЧЕБЕ ДЕТЕЙ С НАРУШЕНИЯМИ ЗРЕНИЯ

Роберт Азарян, Доктор пед. наук, профессор

Соискатель кафедры специальной педагогики и психологии АГПУ имени Х. Абовяна

В последнее время вопрос подготовки к школьной учебе находится в центре внимания педагогики и тифлопсихологии. В статье представлена проблема подготовки к школьной учебе детей с нарушением зрения, а также обоснована роль игровой деятельности к подготовки к школьной учебе, одновременно, в статье представлены доводы ведущих специалистов данной сферы.

Ключевые слова: нарушения зрения, подготовка к школе, игровой деятельность, личные качества.

 

THE ROLE OF PLAY ACTIVITY IN THE PROCESSING FOR PRESERVATION OF SCHOOL EDUCATION FOR CHILDREN WITH VISUAL IMPAIRMENTS

Robert Azaryan, Doctor of pedagogical sciences, Professor

Tatev Gulkanyan, Applicant of Chair of Special Pedagogy at ASPU after Kh. Abovyan

Recently the issue of school education is focused by special pedagogy and tiflopsychology. article represented preparation for school trainings for children with visual imparairments,this article represents the views of leading experts.

Keywords: visual impairments, school preparation, gambling, personal qualities.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱԿԱՆԻՇ ԲԱՌԵՐ, ԴՐԱՆՑ ԳՈՐԾԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԳԵՂԱՐՎԵՍՏԱԿԱՆ ԽՈՍՔՈՒՄ

Նազելի Ավետիսյան, ՇՊՀ, բան. գիտ. թեկն., դոցենտ

Վարդան Մելքոնյան, ՇՊՀ, բան. գիտ. թեկն., դոցենտ

Սույն հոդվածում քննված է հականիշները բառերի առանձին ձևաիմաստային տեսակ ճանաչելու հարցը: Տարբերակված և ուսումնաքննության են ենթարկված երկու տեսակ հականիշներ. նախ՝ լեզվական և խոսքային (անհատական) հականիշները, ապա՝ ներխոսքիմասային և միջխոսքիմասային հականիշները: Ուսումնասիրվել է հականիշների դերը ժողովրդական բանավոր ստեղծագործություններում, որտեղ դրանք բավական սիրված, նա խընտրելի արտահայտչամիջոցներ են, և առհասարակ գեղարվեստական խոսքում: Հետազոտության արդյուն քում արձանագրվել է, որ հատկապես գեղարվեստական խոսքում լեզվի հականշային հնարավորությունները հա մալրվում են խոսքային (անհատական) բնույթի հականշությամբ: Ինչպես լեզվական, այնպես էլ խոսքային հա կանիշների հմուտ գործածությունը նպաստում է մտքի և զգացմունքի ինքնատիպ, թարմ ձևով դրսևորմանը:

Բանալի բառեր. հականիշ, լեզվական և խոսքային (անհատական) հականիշներ, ներխոսքիմասային և միջխոսքիմասային հականիշներ, գործածություն, ժողովրդական բանավոր ստեղծագործություն, գեղար­վեստական խոսք:

 

АНТОНИМЫ, ИХ ИСПОЛЬЗОВАНИЕ В ХУДОЖЕСТВЕННОЙ РЕЧИ

Назели Аветисян ШГУ, канд. филол. наук, доцент

Вардан Мелконян ШГУ, канд. филол. наук, доцент

В этой статье рассматривается вопрос обвыдельниеантонимов. Существует два типа антонимов, которые были дифференцированы и изучены: во-первых, языковые и речевые (авторские) антонимы, затем внутреречевые и межречевые. Роль антонимов изучалась в фольклорных произведениях, где они более популярны, предпочитаемы, а такжеихвыражения и использование в художественной речи. В результате исследования было отмечено, что особенно в художественной речиумелое использование как языковых, так и речевых (авторских) антонимов способствует проявлению мысли и чувства уникальным, свежим способом.

Ключевые слова: антонимы, языковые и речевые (авторские) антонимы, внутреречевые и межречевые антонимы, использование, фольклор, художественная речь.

 

ANTONYMS, THEIR USE IN FICTION

Nazeli Avetisyan SHSU, Candidate of Philological Sciences, docent

Vardan Melkonyan SHSU, Candidate of Philological Sciences, docent

This article deals with the question of distinguish the antonyms. There are two types of antonyms that have been differentiated and studied: first, language and speech (author’s) antonyms, then innerspeech and interspeech ones. The role of antonyms has been studied in folklore, where they are more popular, preferable, and also their expressions and use in fiction. As a result of the study, has been noted that, especially in fiction, the skillful use of both lan­guage and speech (author’s) antonymspromotes the expression of thought and feeling in a unique, fresh way.

Keywords: antonym, language and speech (author’s) antonyms, inner-speech and inter-speech, use, folklore, fiction.

___________________________________________________________________________________________________________

 

«ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ» ԴԱՍԸՆԹԱՑԻ ՎԱՐՄԱՆ ՈՐՈՇ ՄԵԹՈԴԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐ

Հասմիկ Վանյան, ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ, բան. գիտ. թեկն., ասիստենտ

Հոդվածում ներկայացվում են «Գրականության տեսություն» դասընթացի վարման որոշ մեթոդական հարցեր՝ դասընթացի նպատակը, խնդիրները, ուսուցման հիմնական մեթոդները, թեմաները և դրանց մատուցման առանձ նահատկությունները, թեմաների ուսուցման ավարտին ակնկալվող արդյունքները (գիտելիքներ, կարողություններ, հմտություններ), դասընթացի գնահատման ձևերն ու չափանիշները:

Բանալի բառեր. դասընթացի նպատակ, խնդիրներ, ուսուցման մեթոդներ, թեմաներ, գրականության տեսու թյուն, գեղագիտություն, գրական սեռեր և ժանրեր, գրական-գեղարվեստական ուղղություններ, կրթական վերջ նարդյունքներ, գնահատման չափանիշներ:

 

НЕKОТОРЫЕ МЕТОДИЧЕСKИЕ ВОПРОСЫ ПРЕПОДАВАНИЯ KУРСА “ТЕОРИЯ ЛИТЕРАТУРЫ”

Асмик Ванян, Иджеванский филиал ЕГУ, канд. филол. наук, ассистент

В статье представлены некоторые вопросы преподавания курса “Теория литературы”: цель курса, задачи, основные методи обучения, темы и особенности их преподавания, ожидаемые результаты к концу обучений тем (знания, умения, навыки), формы и критерии оценивания курса.

Kлючевые слова: цель курса, задачи, методи обучения, темы, теория литературы, эстетика, литературные роды и жанры, литературно-художественные направления, образовательные компетенции, критерии оценивания.

 

SOME METHODICAL PROBLEMS OF CONDUCTING THE COURSE “THEORY OF LITERATURE”

Hasmik Vanyan Ijevan Branch of YSU, Doctor of Philosophy (Ph.D) in Philology, assistant

The article presents some methodical problems of conducting the course “Theory of literature”, namely - the aim and objectives of the course, the main methods of teaching, the topics and peculiarities of their presentation, the out­comes of the course ( knowledge, abilities and skills), ways and criteria of assessment.

Keywords: aim of the course, objectives, methods of teaching, topics, theory of literature, aesthetics, literary gen­ders and genres, branches of belles-lettres, outcomes of education, criteria of assessment.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՇՐՋԱՆԱՎԱՐՏԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՄԵԹՈԴԱԲԱՆՈԻԹՅԱՆ ՇՈԻՐՋ

Արա Աղաջանյան, Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարան, տնտ. գիտ. թեկնածու

Համալսարանների համար չափազանց կարևորվում է մասնագիտական ունակությունների ձևավորման բա­ղադրիչների այնպիսի չափաբաժինների սահմանումը, որը կհանգեցնի մրցունակ շրջանավարտի ձևավորմանը: Այսօր արդեն գործատուն գնահատում է ոչ այնքան գիտելիքը, որքան շրջանավարտի հմտություններն ու կարո­ղությունները:

Բանալի բառեր. գիտելիք, հմտություններ, գործատու, կարողություններ, աշխատուժի շուկա:

 

МЕТОДОЛОГИИ ОЦЕНКИ ПРОФЕССИОНАЛЬНЫХ СПОСОБНОСТЕЙ ВЫПУСКНИКОВ

Ара Агаджанян, Армянский государственный экономический университет, к.э.н.

В наши дни профессиональное обучение обсуждается больше всего с точки зрения конкурентоспо­собности в рынке труда. Работодатели ныне более заинтересованы в профессиональных навыках выпускников вузов, чем в приобретенных знаниях. В статье рассматриваются проблемы составления учебных программ выпускников вузов.

Ключевые слова: знания, навыки, работодатель, умение, рынок труда.

 

ABOT METHODILOGY OF GRADUATES PROFESSIONAL SKILLS

Ara Aghajanyan, ASEU, PhD

Currently professional training discussed the most in terms of competitiveness in the labor market. Employers are more interested about professional skills of university graduates than for obtained scope of knowledge. The arti­cle deals with the problems of curriculum development of graduates in universities.

Keywords: knowledge, skills, employer, abilities, labor market.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՆՁՆԱԿՈՂՄՆՈՐՈՇԻՉ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՄՏԱՎՈՐ ՀԵՏԱՄՆԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒՆԵՑՈՂ ԿՐՏՍԵՐ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆՆԵՐԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Արմենուհի Մանուկյան, ՀՊՄՀ դոցենտ, Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի փիլ. գիտ. դոկտոր (PhD), Եվրոպայի պրոֆեսոր

Օլյա Զոհրաբյան, ՀՊՄՀ Հատուկ կրթության ֆակուլտետի հատուկ հոգեբանության բաժնի 4-րդ կուրսի ուսանողուհի

Հոդվածում վերլուծել և մեկնաբանել ենք անձնակողմնորոշիչ բնույթի որոշ տեխնոլոգիաներ և դրանց կիրառման առանձնահատկությունները մտավոր հետամնացություն ունեցող կրտսեր դպրոցականների ուսուցման գործընթացում, հատկապես ներառական կրթության պայմաններում: Եզրակացրել ենք, որ մտավոր հետամնացություն ունեցող կրտսեր դպրոցականների ուսուցման գործընթացում անձնակողմնորոշիչ տեխնոլոգիաների գործիմաց կիրառման արդյունքում արձանագրվում են հետևյալ ձեռքբերումները՝ իմացական ոլորտի զարգացում, աֆեկտիվ-պահանջմունքային նոր մակարդակի ձևավորում, հարաբերականորեն կայուն վարքաձևերի հաստատում, սոցիալական փորձի ընդլայնում:

Բանալի բառեր. մտավոր հետամնացություն, խաղ, կրտսեր դպրոցական, անձնակողնորոշիչ տեխնոլոգիաներ, խաղ, խնդրահարույց իրավիճակ, գործիմացություն, առանձնահատկություններ, ներառական կրթություն:

 

ОСОБЕННОСТИ ПРИМЕНЕНИЯ ЛИЧНОСТНО-ОРИЕНТИРОВАННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В УЧЕБНОМ ПРОЦЕССЕ УМСТВЕННО ОТСТАЛЫХ МЛАДШИХ ШKОЛЬНИKОВ

Арменуи Манукян, Доцент АГПУ, доктор филос. наук Великобритании и Северной Ирландии (PhD), профессор Европы

Оля Зограбян, Студентка 4-ого курса отделения специальной психологии факультета специального образования

В статье проанализированы и научно обоснованы особенности применения некоторых личностно-ориентированных технологий в учебном процессе умственно отсталых младших школьников. Пришли к тому выводу, что при компетентном применении личностно-ориентированных технологий в учебном процессе умственно отсталых младших школьников констатируются следующие результаты; развитие познавательной сферы, формирование нового афективно-потребностного уровня, установка относи­тельно стабильных форм поведения, расширение и обогащение социального опыта.

Ключевые слова: умственная отсталость, игра, младший школьник, личностно-ориентированные тех­нологии, игра, проблемная ситуация, компетентность, особенности, инклюзивное образование.

 

PECULIARITIES OF APPLICATION OF PERSONALLY-ORIENTED TECHNOLOGIES IN THE EDUCATIONAL PROCESS OF MENTALLY RETAINED JUNIOR SCHOOL CHILDREN

Armenuhi Manukyan, Associate Professor of the ASPU, Doctor of Philosophy of Great Britain and Northern Ireland(PhD), Prof. of Europe

Olya Zohrabyan, A fourth-year student of the ASPU, in department of Special psychologyfaculty of special education

The article analyzed and scientifically substantiated the features of the application of some personality-oriented technologies in the educational process of mentally retarded younger schoolchildren. We came to the conclusion that with the competent application of personality-oriented technologies in the learning process of mentally retarded younger schoolchildren, the following results are stated; development of the cognitive sphere, formation of a new effective level of need, establish relatively stable forms of behavior, expansion and enrichment of social experience.

Keywords. mental retardation, game, junior schoolchildren, personality-oriented technologies, game, problem situation, competence, features, inclusive education.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՈՒՏԻԶՄ ՈՒՆԵՑՈՂ ԴԵՌԱՀԱՍՆԵՐԻ ՕԺՏՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ԲԱՑԱՀԱՅՏՄԱՆ ԵՎ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾԱԿԱՆ ԸՆԴՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐՆ ՈՒ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ

Արմենուհի Մանուկյան, ՀՊՄՀ դոցենտ, Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի փիլ. գիտ. դոկտոր (PhD), Եվրոպայի պրոֆեսոր

Գյուլնարա Գաբրիելյան, ՀՊՄՀ Հատուկ կրթության ֆակուլտետի հատուկ հոգեբանության բաժնի 4-րդ կուրսի ուսանողուհի

Հոդվածում, հիմնվելով աուտիզմ ունեցող դեռահասների զարգացման առանձնահատկությունների վրա, քննության ենք առել նրանց օժտվածության բացահայտման և ստեղծագործական ընդունակությունների զարգացման տեխնոլոգիաները, որոնց շարքում կարևորվել են պրոբլեմային, իրադրային, խաղային, համագործակցային և մանկավարժական աջակցության տեխնոլոգիաներն ու դրանց արդյունավետ կիրառման մանկավարժական պայմանները: Հիմնվելով կատարված վերլուծությունների վրա՝ առաջարկվել են աուտիզմ ունեցող դեռահասների օժտվածության բացահայտման և ստեղծագործական ընդունակությունների զարգացման ուղիները:

Բանալի բառեր. աուտիզմ, հոգեբանական օտարացում, հոգեբանական գործընթացներ, մանկավարժական աջակցության տեխնոլոգիաներ, խմբային ուսուցում, մանկավարժական պայմաններ:

 

ТЕХНОЛОГИИ И ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ ВЫЯВЛЕНИЯ ОДАРЕННОСТИ И РАЗВИТИЯ ТВОРЧЕСКИХ СПОСОБНОСТЕЙ ПОДРОСТКОВ С АУТИЗМОМ

Арменуи Манукян, Доцент АГПУ, доктор философских наук Великобритании и Северной Ирландии (PhD), профессор Европы

Гюлнара Габриелян, Студентка 4-ого курса отделения специальной психологии факультета специального образования

В статье, учитывая особенности развития подростков с аутизмом исследованы технологии выявле­ния их одаренности и творческих способностей, среди которых выделены проблемные, ситуативные, игровые, технологии сотрудничества и педагогической поддержки, подчеркнута значимость соответствующих педагогических условий, способствующих эффективности их применения. На основе проведенного анализа представленны пути выявления одаренности и развития творческих способностей подростков с аутизмом.

Ключевые слова: аутизм, психологическая отчуждение, психические процессы, технологии сотрудничества и педагогической поддержки, груповое обучение, педагогические условия.

 

TECHNOLOGIES AND PEDAGOGICAL CONDITIONS OF IDENTIFICATION OF THE CHARACTERISTICS AND DEVELOPMENT OF CREATIVITY OF ADOLESCENTS WITH AUTISM

Armenuhi Manukyan, Associate Professor of the ASPU, Doctor of Philosophy of Great Britain and Northern Ireland (PhD), Professor of Europe

Gyulnara Gabrielyan, A fourth-year student of the ASPU, in department of Special psychologyfaculty of special educationa

In the article, taking into account the developmental peculiarities of adolescents with autism, the technologies of revealing their talent and creative abilities, among which problematic, situational, gaming technologies of cooperation and pedagogical support are highlighted, the importance of appropriate pedagogical conditions is emphasized. On the basis of the analysis, ways of revealing talent and developing the creative abilities of adolescents with autism are presented.

Keywords: autism, psychological alienation, mental processes, cooperation and pedagogical support technolo­gies, group training, pedagogical conditions.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՋԱԿՑՄԱՆ ԿԱՐԻՔ ՈՒՆԵՑՈՂ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ՄՈՏ ԱՌԱՎԵԼ ՀԱՃԱԽ ՀԱՆԴԻՊՈՂ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄՆԵՐԸ

Գոհար Մուշեղյան, ՀՊՄՀ, կենս. գիտ. թեկն., դոցենտ

Գոհար Արաջյան, ՀՊՄՀ, կենս. գիտ. թեկն., դոցենտ

Մարիամ Մացակյան, ՀՊՄՀ ուսանող

Սասուն Տոնապետյան, ՀՊՄՀ ուսանող

Ներառական կրթությունը նպատակ ունի հավասար կրթությամբ ապահովել զարգացման տարբեր խնդիրներ ունեցող երեխաներին: Առավել մեծ վիճակագրությամբ զարգացման խնդիրները հանդիպում են տարրական դասարանների աջակցման կարիք ունեցող աշակերտների մոտ, իսկ ավագ դպրոցական տարիքի մոտ վիճակագրությունը եռակի կրճատվում է: Ենթադրվում է, որ վերջիններիս օրգանիզմում դրսևորվող մորֆոֆունկցիոնալ փոփոխությունն երի հետ մեկտեղ զարգացման առկա խնդիրները նահանջում են, կամ պարզապես նման աշակերտները դժվարանում են հաճախել դպրոց:

Բանալի բառեր. ԿԱՊԿՈՒ` կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող, զարգացման տարաբնույթ խանգարումներ, խոսքի հնչյունահնչութային խանգարում, խոսքի ընդհանուր թերզարգացում, լսողության և տեսողության խանգարումներ:

 

НАИБОЛЕЕ ЧАСТО ВСТРЕЧАЕМЫЕ ОТКЛОНЕНИЯ У ДЕТЕЙ, НУЖДАЮЩИХСЯ В ИНКЛЮЗИВНОМ ОБРАЗОВАНИИ

Гоар Мушегян АПГУ, канд. биол. наук, доцент

Гоар Араджян, АПГУ, канд. биол. наук, доцент

Мариам Мацакян, АПГУ, студентка

Сасун Тонапетян, АПГУ, студент

Инклюзивное образование направлено на обеспечение равного образования для детей с различными нарушениями развития. Часто встречаются дети с нарушениями речи, а также зрительными и слуховыми симптомами. С наибольшей вероятностью проблемы развития встречаются среди учеников начальных классов, а в старшем школьном возрасте статистика показывает, что их число трижды уменьшается. Предполагается, что наряду с морфофункциональными изменениями в организмах существующие проблемы в развитии отступают, или просто таким ученикам становиться трудно посещать школу.

Ключевые слова: с особыми образовательными потребностями, различные расстройства развития, фонетическое расстройство речи, общее недоразвитие речи, нарушения слуха и зрения.

 

MOST FERQUET DEVELOPMENT DISABILITIES AMONG THE CHILDREN WITH INCLUSIVEEDUCATION NEED

Gohar Musheghyan ASPU, Doctor of biological science, assistant professor

Gohar Arajyan, ASPU, Doctor of biological science, assistant professor

Mariam Macakyan, ASPU, student

Sasun Tonapetyan, ASPU, student

Inclusive education is aimed at ensuring equal educational conditions for children with various developmental disabilities. Children often have speech character, as well as visual and hearing impairments. The statistics shows, the problems of development are encountered among students in elementary classes who need help. According to the collected data, their number lower three time in high school. It is assumed that, along with morphօfunctional changes in organisms, existing development problems recede, or it becomes difficult for such kind of students to attend school.

Keywords: with special educational needs, a variety of developmental disorders, phonetic speech disorder, the general underdevelopment of speech, hearing and visual impairment.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՇԽԱՐՀԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԴԱՍԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ

Արմեն Աջամօղլյան, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ Աշխարհագրության և նրա դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոն, մանկ. գիտ. թեկնածու

Աշխարհագրության ժամանակակից դասն անհնար է պատկերացնել առանց տեղեկատվական և հաղորդակ­ցական տեխնոլոգիաների (ՏՀՏ) կիրառության: Աշխարհագրության դասավանդման գործընթացում այն դարձել է արդյունավետության ապահովման կարևոր պայման: Հոդվածում հիմնավորվում է ՏՀՏ֊ների կիրառության անհ­րաժեշտությունը, որոնք անհրաժեշտ են աշխարհագրության ժամանակակից դասի ուսուցման արդյունավետու­թյան բարձրացման գործում: ժամանակակից աշխարհագրության դասին ներկայացվող տեխնոլոգիական պա­հանջների բավարարումը ենթադրում է համակարգչային ուսումնական ծրագրերի ու տեխնիկական միջոցների դիդակտիկական գործառույթների ապահովում:

Բանալի բառեր. տեղեկատվական և հաղորդակցական տեխնոլոգիաներ, համացանց, մանկավարժական տեխնոլոգիա, մեթոդներ ու միջոցներ:

 

ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ ТРЕБОВАНИЯ К СОВРЕМЕННЫМ УРОКАМ ГЕОГРАФИИ

Армен Аджамоглян, Кафедра географии и методики ее преподавания АГПУ Х. Абовяна, канд. пед. наук

Невозможно представить себе урок современной географии без использования информационных и коммуникационных технологий (ИКТ). В процессе обучения географии он стал важным условием обеспече­ния производительности. В статье подчеркивается необходимость использования ИКТ для повышения эффективности современного географического обучения. Удовлетворение технологических требова­ний в классе современной географии предполагает обеспечение дидактических функций компьютерных учебных программ и технических средств.

Ключевые слова: информационные и коммуникационные технологии, интернет, педагогические тех­нологии, методы и ресурсы.

 

MODERN TECHNOLOGICAL REQUIREMENTS FOR GEOGRAPHY COURSE

Armen Ajamoghlyan, Department of geography and methods of teaching ASPU after Kh. Abovyan, Candidate of pedagogical sciences

It is impossible to imagine the lesson of modern geography without the use of information and communication technologies (ICT) considering as an important condition for ensuring productivity in the process of geography train­ing. The article emphasizes the need for ICTs to improve the efficiency of modern geographic training. The satisfac­tion of technological requirements in the class of modern geography supposes the provision of didactic functions of computer training programs and technical means.

Keywords: information and communication technologies, the Internet, pedagogical technology, methods and resources

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՖԻԶԻԿԱՅԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ՈՐՈՇ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Երվանդ Սերոբյան, Ֆիզմաթ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ

Վարդան Մանուկյան, Ֆիզմաթ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ

Աշխատանքում ներկայացվում է ֆիզիկայի դասավանդման գործընթացում տեղեկատվական և հաղորդակ­ցական տեխնոլոգիաների կիրառությունների կարևորությունն ու օգտակարությունը: Առաջարկված է մոտեցում ֆիզիկայի դասընթացում խնդիրների ընտրության և համակարգչային ներկայացման համար:

Բանալի բառեր. ֆիզիկա, ՏՀՏ, ուսուցում, սովորող, անիմացիա, խնդիր, համացանց:

 

О НЕКОТОРЫХ ПРИМЕНЕНИЯХ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В ПРЕПОДАВАНИИ ФИЗИКИ

Ерванд Серобян, Канд. физ. мат. наук, доцент

Вардан Манукян, Канд. физ. мат. наук, доцент

В работе представлена важность и полезность использования информационных и коммуникационных технологий в процессе преподавания физики. Рекомендуется подход к выбору и компьютерного пред­ставления задач курса физики.

Kлючевые слова: физика, ИKТ, обучение, ученик, анимация, задача, интернет.

 

ABOUT SOME APPLICATIONS OF INFORMATION TECHNOLOGY IN THE PHYSICS TEACHING

Yervand Serobyan, Candidate of Phys. Math. Sciences, Docent

Vardan Manukyan, Candidate of Phys. Math. Sciences, Docent

In the article the importance and usefulness of information and communication technologies in the process of teaching physics is presented. It is suggested approach for the choice of physics problems and their computer representations.

Keywords: physics, ICT, teaching, learner, animation, problem, Internet

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՊՐԵԴԻԿԱՏՆԵՐԻ ՀԱՇՎԻ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱՅՈՒՄ

Կարեն Հովսեփյան, ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի «Ընդհանուր մաթեմատիկայի և բնագիտության» ամբիոնի ասիստենտ, ֆիզ. մաթ. գիտ. թեկնածու

Աշխատանքում ցույց է տրված, որ պրեդիկատը դպրոցում նույնացվում է հավասարման կամ անհավասարման հետ: Բերված են պրեդիկատների հետ կատարվող գործողությունների սահմանումները և նրանց կիրառությունները գծային հավասարումների և անհավասարումների համակարգերի լուծման ժամանակ:

Բանալի բառեր. պրեդիկատ, պրեդիկատների կոնյուկցիա, պրեդիկատների դիզյունկցիա, ճշմարտացիության տիրույթ:

 

ПРИМЕНЕНИЕ ТЕОРИИ ПРЕДИKАТОВ В ШKОЛЬНОЙ МАТЕМАТИKЕ

Kарен Овсепян, Aсистент Иджеванского филиала ЕГУ, канд. физмат. наук

В статье показано, что в школе предикат отождествляется с равенством или неравенством. Приве­дены определения действий над предикатами и их применения при решений системы равентсв и неравенств.

Kлючевые слова: предикат, конюкция предикатов, дизюнкция предикатов, область истинности.

 

APPLICATONS OF THE THEORY OF PREDICATE IN SCHOOL MATHEMATICS

Karen Hovsepyan, Assistant of prof. at Ijevan Branch of YSU, PhD in mathematics

In this article it is shown, that in school predicate is beeing identified with equation or inequation. Considered diverse actions of predicates and their applications during solution of system of equations and inequations.

Keywords: Predicate, conjuction of predicates, disjunction of predicates, area of truthfulness

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՇԱԽՄԱՏԻ ԴԵՐԸ ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԱՇԱԿԵՐՏԻ ՊԱՏԿԵՐԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԳՈՐԾՈՒՄ

Սլավիկ Ալավերդյան, ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ, դասախոս

Ներկայացված են դպրոցական, ինչպես նաև բուհական ծրագրի մի շարք մաթեմատիկական հասկացություններ, որոնց վերաբերյալ պատկերացումների ձևավորմանը և զարգացմանը կարող է նպաստել շախմատի դասավանդումը:

Բանալի բառեր. շախմատ, մաթեմատիկա, հասկացություն, պատկերացում:

 

РОЛЬ ШАХМАТ В ДЕЛЕ РАЗВИТИЯ ПРЕДСТАВЛЕНИЙ ОБ МАТЕМАТИЧЕСКИХ ПОНЯТИЯХ У УЧЕНИКОВ

Славик Алавердян, Иджеванский филиал ЕГУ, лектор

Представлены несколько математических понятий из школьной, а так же из вузовской программы, на образование и развитие представлений о которых может способствовать обучение шахмат.

Kлючевые слова: шахматы, математика, понятие, представление

 

THE ROLE OF CHESS IN DEVELOPMENT OF IMAGINATION ABOUT MATHEMATICAL TERMS AT PUPILS

Slavik Alaverdyan Ijevan Branch of YSU, Lecturer

There are presented a few mathematical terms from school and also from university programs, formation and development of imagination about which can be promoted due to teaching of chess.

Keywords: chess, mathematics, term, imagination

___________________________________________________________________________________________________________

 

«ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ» ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Անահիտ Պետրոսյան, ՎՊՀ հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ամբիոնի դասախոս, մանկ. գիտ. թեկնածու

Հոդվածի նպատակն է վերլուծել «սոցիալական ինստիտուտ» հասկացության վերաբերյալ տարբեր սոցիո­լոգների տեսակետները, մեկնաբանությունները և բացահայտել նրանց միջև առկա ընդհանրություններն ու հակասությունները:

Բանալի բառեր, սոցիալական ինստիտուտ, հաստատություն, կազմակերպություն, նպատակ, նորմ, վարքա­յին կանոն, բովանդակային մոտեցում, լեզվաբանական մոտեցում, տերմին:

 

ОСОБЕННОСТИ ИСТОЛКОВАНИЯ ПОНЯТИЯ “СОЦИАЛЬНЫЙ ИНСТИТУТ”

Анаит Петросян, Преподаватель кафедры психологии и социологии ВГУ, канд. пед. наук

Цель статья - проанализировать подходы и интерпетации разных социологов понятия “социальный институт” и выявить в них совпадения и различия.

Kлючевые слова: социальный институт, организация, цель, норма, правило поведения, содержатель­ный подход, лингвистический подход, термин.

 

THE SPECIFICITIES OF INTERPRETATION OF THE “SOCIAL INSTITUTE” CONCEPT

Anahit Petrosyan Lecturer of the department Psychology and Sociology VSU, Candidate of Pedagogical Sciences

Aim of the work: analyse the views and interpretations of the concept of “social institute” as discussed by differ­ent sociologist and identity the commonalities and differences between these perspectives.

Keywords: Social Institute, Organisation, Aim, Norm, Behavioural Patterns, Substantive Approach, Linguistic Approach, Term.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԸ ԵՎ ՏԵԽՆՈԼՈԳԱՑՄԱՆ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

Անահիտ Պետրոսյան, ՎՊՀ, մանկ. գիտ. թեկն., դասախոս

Հոդվածում ներկայացվում են սոցիալական աշխատանքի տեխնոլոգիացման անհրաժեշտությունը, տեխ­նոլոգիաների առանձնահատկությունները, դասակարգման հիմքերը:

Բանալի բառեր. սոցիալական աշխատանք, սոցիալական աշխատանքի տեխնոլոգիաներ, տեխնոլոգիա֊ ցում, տեխնոլոգիաների դասակարգման կարգավորիչներ:

 

ТЕХНОЛОГИИ И НЕОБХОДИМОСТЬ ТЕХНОЛОГИЗАЦИИ СОЦИАЛЬНОЙ РАБОТЫ

Анаит Петросян ВГУ, канд. пед. наук, лектор

В статье излагаются необходимость технологизации социальной работы, особенности технологий, основы классификации.

Kлючевые слова: социальная работа, технологии и технологизация социальной работы, регуляторы классификации технологий.

 

TECHNOLOGIES AND THE NEED FOR TECHNOLOGICAL ENRICHMENT OF SOCIAL WORK

Anahit Petrosyan VSU, Candidate of Pedagogical Sciences, lecturer

The paper discusses the enrichment of social work with technologies, the characteristics of technologies and their main classifications:

Keywords: social work, technologies, technological enrichment, regulators of classifications of technologies

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԱՐԲԵՐ ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՊՐՈՖԵՍԻԱԳՐԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ ԵՎ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԲՆՈՒԹԱԳՐՈՒՄԸ

Վաղինակ Նազարյան, ՎՊՀ Ֆ/Դ ամբիոն, մանկ. գիա. թեկն., դոցենտ

Արման Բարսեղյան, ՎՊՀ Ֆ/Դ ամբիոն, մանկ. գիտ. թեկն., դոցենտ

Գրական աղբյուրների ուսումնասիրման և մանկավարժական հետազոտությունների հիման վրա որոշվել են տարբեր մասնագիտությունների պրոֆեսիագրին ներկայացվող պահանջները պկֆ տեսանկյունից, որը հնարավորություն ստեղծեց կազմելու պրոֆեսիագրի կառուցվածքը և ձևավորման սխեման: Պրոֆեսիագիրը սոցիալական, հոգեբանական և այլ պահանջների համակարգված նկարագրությունն է, որը ներառում է կոնկրետ մասնագիտություն՝ ելնելով այս պահանջներից, որոնք անհրաժեշտ են տվյալ գործունեությամբ զբաղվող անձի որակների համար և կազմում են մասնագետների պրոֆեսիոնալ պիտանելիության հիմքը:

Բանալի բառեր. պրոֆեսիոնալկիրառական, ֆիզիկական պատրաստություն, պրոֆեսիագիր, մասնագիտություն, ֆիզիկական դաստիարակություն, շարժողական ընդունակություններ և հմտություններ, հոգեշարժիչ որակ­ներ:

 

СТРУКТУРА И ХАРАКТЕРИСТИКА ФОРМИРОВАНИЯ ПРОФЕССИАГРАММЫ РАЗНЫХ СПЕЦИАЛЬНОСТЕЙ

Вагинак Назарян, ВГУ, кафедра Ф/В, канд. пед. наук, доцент

Арман Барсегян, ВГУ, кафедра Ф/В, канд. пед. наук, доцент

На основании исследований литературных источников и педагогических исследований определились требования к профессиаграммам разных специальностей с точки зрения ППФП, что дало возможность определить структуру и схему формирования профессиаграмм. Профессиаграмма это систематизиро­ванное описание социальных, психологических и других требований, которое содержит конкретную специальность, исходя из этих требований. Эти требования необходима для личностных качеств людей занимающихся данной деятельностью и являются основанием профессиональной годности специалистов.

Ключевые слова. ПМФП, профессиаграмма, специальность, физическое воспитание, двигательные способности и навыки, психологические качества.

 

THE STRUCTURE OF PROFESSIOGRAME AND DESIGN DESCRIPTION OF DIFFERENT SPECIALIZATION

Vaghinak Nazaryan, VSU, Department of General Physical Education, Candidate of Pedagogical Sciences

Arman Barseghyan, VSU, Department of General Physical Education, Candidate of Pedagogical Sciences

Based on pedagogical research and literature sources the demands of professional graphics of different specialization are defined from the perspective of professional applied physical training, which allow compiling the structure and design description of professiograme. It found out that professiograme is the systematic description of social, psychological and other demands, which includes concrete specialization based on demands that are necessary for the qualities of person who is engaged in certain field and make the basis of professional affordability of specialists.

Keywords: professional applied physical training, professiograme, specialization, physical education, moving abilities and skills, psychological qualities.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՎ ԳԵՐՄԱՆԻԱՅԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐՈՒՄ ԴԱՍԱՐԱՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐԻ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԵՄԱՏԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Սեդա Բեժանյան, ՎՊՀ, մանկ. գիտ. թեկն., դոցենտ

Աննա Էվոյան, Վանաձորի պետական համալսարան

Հոդվածը վերաբերում է ՀՀ-ում և Գերմանիայում դասարանի ղեկավարի պարտականություններին և իրավա­սություններին: Համեմատական կարգով ներկայացված են նրանց իրավասությունները: Հոդվածում անդրադարձ է կատարվել աշակերտների շրջանում դաստիարակչական գործընթացի և գիտելիքների ձեռք բերման գործում դասարանի ղեկավարի ունեցած անփոխարինելի դերին:

Բանալի բառեր. դասղեկ ՀՀ-ում և Գերմանիայում, պարտականություններ, դեր:

 

СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ ОБЯЗАННОСТЕЙ И ПРАВ KЛАССНОГО РУKОВОДИТЕЛЯ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ СИСТЕМЕ В АРМЕНИИ И ГЕРМАНИИ

Седа Бежанян, ВГУ, канд. пед. наук, доцент

Анна Эвоян, Ванадзорский государственный университет

Статья относится к объязанностьям и правам классного руководителя в Армении и во Германии. Здесь в сравнении представлены их объязанности, незаминимая роль классного руководителя в учебно-воспитательном процессе и в развитии нознавательных знаний.

Ключевые слова: классный руководитель в Армении и во Германии, объязанности, роль.

 

A COMPARATIVE ANALYSIS OF CLASS LEADERS’ RESPONSIBILITIES AND RIGHTS IN THE EDUCATIONAL SYSTEM OF ARMENIAAND GERMANY

Seda Bezhanyan, Candidate of pedagogical sciense, docent

Anna Evoyan, Vanadzor State University

The following research paper concerns the classroom leaders’ responsibilities and rights of the Repucblic of Armenia and Germane. Here, the two juridictions are compared. This research paper os about the indespensable role of class teacher in forming congnitional knowledges and educational process among pupils.

Keywords: Classroom leader in Armenia and Germane, responsibilities, role.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ԱՈՈՂՋ ԱՊՐԵԼԱԿԵՐՊԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ

Աննա Նասիլյան, Մանկ. գիտ. թեկնածու

Ոուբեն Նասիլյան, Դոցենտ

Հոդվածում ներկայացված են բուհերում ֆիզիկական դաստիարակության մանկավարժին ներկայացվող հիմ­նական այն պահանջները, որոնք ուղղված են առողջ ապրելակերպի ձևավորման գործընթացին: Առանձնապես ուշադրություն է դարձված ֆիզկուլտուրայի և սպորտի մանկավարժների աքմեոլոգիական ուղղվածության բովան­դակության բաղադրամասերին: Կարևորվել են մանկավարժի անձին ներկայացվող հետևյալ հատկանիշները՝ սոցիալ-արժեքային և էթնոմանկավարժական ուղղվածություն, սովորողների մասնագիտություն, նաև տվյալ տա­րածքի աշխարհագրական և կլիմայական առանձնահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքների առկայություն:

Բանալի բառեր, ֆիզիկական դաստիարակության մանկավարժ, առողջ ապրելակերպ, ակմեոլոգիական բո­վանդակություն, էթնոմանկավարժական գիտելիքներ, անձի սոցիալ-արժեքային կողմնորոշում, տեղանքի աշ­խարհագրական և կլիմայական առանձնահատկություններ:

 

ОСНОВНЫЕ ТРЕБОВАНИЯ ПРЕДЪЯВЛЯЕМЫЕ К ПРЕПОДАВАТЕЛЮ ПО ФИЗИЧЕСКОМУ ВОСПИТАНИЮ В КОНТЕ СТЕ ФОРМИРОВАНИЯ ЗДОРОВОГО ОБРАЗА ЖИЗНИ

Анна Насилян, Канд. пед наук

Рубен Насилян, Доцент

В статье представлены все те основные требования предъявляемые к преподавателю по физичес­кого воспитания в вузах, которые направлены на процесс формирования здорового образа жизни. Особен­но обращено внимание на состовные части акмеологической сущности преподавателя физкультуры и спорта. Отдельно отмечена также важность следующих качеств личности преподавателя социально-ценностная и этнопедагогическая направленность, знания географических и климатических особенностей данной местности.

Ключевые слова: преподаватель по физическому воспитанию, здоровый образ жизни, акмеологическая сущность, этнопедагогические знания, социально-ценностная направленность личности, географи­ческие и климатические особенностей местности.

 

THE REQUIREMENTS FOR PHYSICAL EDUCATION TEACHER IN THE CONTEXT OF FORMATION OF HEALTHY LIFESTYLE

Anna Nasilyan, Ph.D. in pedagogical sciences

Ruben Nasilyan, Associate professor

The article presents the main requirements for physical education professor in the University aimed at formation of healthy lifestyle process. In particular, we draw attention to the components of achmeological essence of peda­gogues of physical education and sport. The article points out the following personal characteristics for teachers: socio-valuable and ethno-pedagogical directions, professions of learners, as well as skills about the geographical and climatic particularities of the place.

Keywords: pedagogue of physical education, healthy lifestyle, achmeological content, ethno-pedagogical skills, socio-valuable orientation of a person, skills about the geographical and climatic particularities of the place

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱ ԵՎ ԳՈՐԾԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Կարինե Պապիկյան, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ մասնագիտական կրթության և կիրառական մանկավարժության ամբիոնի դոցենտ

Նարինե Գևորգյան, Լոռու մարզի Գուգարքի հիմնական դպրոցի տեխնոլոգիայի ուսուցչուհի

Հոդվածում հիմնավորվում է «Տեխնոլոգիա» առարկայի տիրույթում գործարարություն (ձեռնարկատիրական կրթություն) բաղադրիչի ներդրման անհրաժեշտությունը: 2016 թվականին «Ազգային կրթակարգի շրջանակները» փաստաթղթի նախագծում «Տեխնոլոգիա» ուսումնական բնագավառը վերանվանվեց «Տեխնոլոգիա և գործարարություն», որի նպատակը արհեստների ուսուցման միջոցով նախաձեռնող, որոնող, նպատակասլաց, սեփական մտահղացումները իրագործող անհատի ձևավորումն է: Արդյունքում մենք կունենանք որակյալ և մրցունակ կրթության համակարգ ու սովորողներին կնախապատրաստենք վաղվա կյանքին:

Բանալի բառեր. տեխնոլոգիա, գործարարություն, տնտեսություն, նորարարություն, նախաձեռնողականություն, ձեռնարկատիրական կրթություն, մասնագիտական կրթություն, արհեստ:

 

ТЕХНОЛОГИЯ И МЕНЕДЖМЕНТ

Карине Папикян, Доцент кафедры профессионального образования и прикладной педагогики АГПУ имени Х. Абовяна

Нарине Геворгян, Учительница по технологии основной школы Гугарк

В статье обосновывается необходимость внедрения компонента менеджмент (бизнес образования) в области технологии. В 2016 году “Национальная структура учебной программы” в проекте документа учебной сферы “Технология” переименовалась “Технология и менеджмент”, что подразумевало создание с помощю преподавания ремeсл, создание инициативной, целеустремленной воплощающих идеи в реаль­ность индивидумов. В итоге мы заимеем качественную и конкурентно-способную систему образования, а также подготовим учащихся в новую жизнь.

Ключевые слова: технология, менеджмент, экономика, инновация, инициатива, предпринимательское образование, профессиональное образование, ремесло.

 

TECHNOLOGY AND BUSINESS

Karine Papikyan, Associate professor of vocational education and applied pedagogy chair at ASPU after Kh. Abovyan

Narine Gevorgyan, Gugark basic school teacher of technology

The article justifies the implementation of the component of business/entrepreneurial education/ in the sphere of technology. In 2016, in the sketch of the document “Scopes of national curriculum”, “Technology” educational sphere was renamed to “Technology and business”, the purpose of which is the formation of an initiative, prospective, purposefull, self-fulfilling individual through teaching crafts. As a result of this, we will have a skilled and competitive edu­cational system and will upbring students for a future life.

Keywords: technology, business, economy, innovation, self-fulfilling, entrepreneurial education, vocational edu­cation, crafts

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՋՈՒԹԱԿԻ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՄԵԹՈԴՆԵՐ

Յուրիկ Ավետիսյան, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊԱՀ երաժշտության մանկավարժության ամբիոնի դոցենտ

Հոդվածը դիտարկվում են մանկավարժի առջև ծառայած խնդիրները ժամանակակից հասարակության արագընթաց զարգացման պայմաններում, ինչպես նաև պարզաբանվում է, թե ինչպես պետք է զարգանան ուսուցիչ-ուսանող հարաբերությունները: Նշվում է նաև համակարգիչների մեծ դերը այդ համագործակցության և փորձի փոխանակման գործընթացում:

Բանալի բառեր. երգող հնչյուն, իմաստություն, ուսանողություն, վարպետության դաս, փորձի փոխանակում, գեղարվեստա-գեղագիտական մտածողություն, կատարողական հմտություն, ստեղծագործական երևակայություն:

 

СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ПРЕПОДАВАНИЯ ПО КЛАССУ СКРИПКА

Юрик Аветисян, Доцент АГПУ им. Х. Абовяна факультета художественного воспитания инсрументальна-кафедры

В статье рассматривается проблемы, возникшие в связи с быстрым развитием современного общест­ва и разьясняется как должны развиваться педагог-студент взаимоотношения. Подчеркивается так же о значении компьютера, взоимодействии и обмене опытом.

Ключевые слова: поющий звук, мудрость, студенчество, мастер-класс, обмен опыток, художественно-эстетическое мышление, исполнительские навыки, творческое воображения.

 

THE MODERN METHODS OF TEACHING ON A CLASS A VIOLIN

Yurik Avetisyan, Senior lecturer of the ASPU after Kh. Abovyan, department of Art

In the article examines the teacher challenges of the present time society high speed development in the dis-trist, and axplains how to develop the teacher-student relationshp. Author notes the year and also on computers, a majors role in cooperation and under process of exchange.

Keywords: Singing sound, wisdom, installation, master class exchange of of experience, cigarette- aestetic, Thinking, mastery, my imegination

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀՈՒՄԱՆԻՏԱՐ ԱՌԱՐԿԱՆԵՐԻ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ ՔՈԼԵՋԻ ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐԻ ՇՐՋԱՆՈՒՄ ԿՈՄՊԵՏԵՆՑԻԱՆԵՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Վարուժան Խաչատրյան, ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության աշխատակազմի լիցենզավորման գործակալության լիցենզավորման բաժնի պետ, մանկ. գիտ. թեկնածու

Հոդվածում ներկայացվում են ՀՀ-ում գործող քոլեջներում հումանիտար առարկաների դասավանդման գործընթացում կոմպետենցիաների ձևավորման առանձնահատկությունները և դրանց ազդեցությունը մասնագետների պատրաստման որակի վրա:

Բանալի բառեր. կոմպետենցիա, մեթոդ, սկզբունք, նախադրյալ, ձևավորում, հումանիտար առարկաներ, պատմություն։

 

ОСОБЕННОСТИ ФОРМИРОВАНИЯ KОМПЕТЕНЦИЙ У СТУДЕНТОВ KОЛЛЕДЖЕЙ В ПРОЦЕССЕ ПРЕПОДАВАНИЯ ГУМАНИТАРНЫХ ДИСЦИПЛИН

Варужан Хачатрян, Заведующий отделом лицензирования агентства по лицензированию аппарата министерства образования и науки РА

В статье приводятся особенности формирования компетенций в процессе преподавания гуманитар­ных дисциплин в действующих колледжах РА и их влияние на качество подготовки специалистов.

Kлючевые слова: компетенция, метод, принцип, предпосылка, формирование, гуманитарные дисцип­лины, история.

 

THE PECULIARITIES (SPECIAL FEATURES) OF THE FORMATION OF COMPETENCE IN THE PROCESS OF TEACHING HUMANITARIAN SUBJECTS

Varuzhan Khachatryan

This article represents the peculiarities (special features) of the formation of competence in the process of teach­ing humanitarian subjects in the colleges oh the Republic of Armenia on its influence on the quality of preparing spe-cialists.

Keywords: competence, method, principle, formation, humanitarian subjects, history.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԸՆԹԵՐՑԱՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ

Տաթևիկ Սահակյան

Հանրահայտ է, որ ընթերցանության կազմակերպումը տարրական դասարաններում մշտապես հարուցել է մանկավարժահոգեբանական բնույթի որոշակի դժվարություններ, որոնց հաղթահարման գործին կարող է լավագույնս ծառայել այսօր լայնորեն տարածված ուսուցման ինտերակտիվ մեթոդը: Նշված մեթոդի կիրառման մի քանի յուրահատկություններ են քննարկվում սույն հոդվածում:

Բանալի բառեր. ընթերցանություն, տարրական դասարաններ, ինտերակտիվ մեթոդ, համագործակցային ուսուցում, մանկավարժական նոր տեխնոլոգիաներ:

 

ОРГАНИЗАЦИЯ ЧТЕНИЯ В НАЧАЛЬНЫХ KЛАССАХ

Татевик Саакян

Известно, что орГанизация чтения в начальных классах всегда вызывало определенные психолого-пе­дагоические трудности, для преодоления которых наиболее эффективным способом может послужить широко распространенный сегодня интерактивный метод обучения. В этой статье обсуждаются некоторые особенности применения этого метода.

Kлючевые слова: чтение, начальные классы, интерактивный метод, обучение в сотрудничестве, новые педагогические технологии.

 

ORGANIZATION OF READING IN PRIMARY CLASSES

Tatevik Sahakyan

It is known that the organization of reading in primary classes has always caused certain psychological and ped­agogical difficulties, for overcoming of which the most widely used interactive method of teaching can serve the most effective way. This article discusses some features of the application of this method.

Keywords: reading, primary classes, interactive method, training in cooperation, new pedagogical technologies

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԳՈՐԾԱՐԱՐ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԷՈՒԹՅՈՒՆԸ

Սյուզաննա Գրիգորյան, ԵՊՀ միջմշակութային հաղորդակցության անգլերենի ամբիոնի դասախոս, ասպիրանտ

Հոդվածում տրվում է գործարար հաղորդակցության սահմանումը, քննության են առնվում դրա առանձնահատկությունները, բովանդակությունը, կառուցվածքը, նպատակը, գործառույթները, վարվելաձևը, ոճը և իրացման միջոցները: Բիզնես հաղորդակցությունը իր լայն իմաստով դիտված է որպես փոխազդեցության և փոխգործունեության լեզվագործաբանական այնպիսի գործընթաց, համաշխարհային իրողություն, հմտություն և արվեստ, որում կուտակված է մարդկային գիտելիքի ողջ պաշարը:

Բանալի բառեր. բիզնես հաղորդակցություն, հաղորդակցական հմտություններ, գիտելիք, բիզնես:

 

СУЩНОСТЬ БИЗНЕС КОММУНИКАЦИИ

Сюзанна Григорян Преподаватель кафедры английского языка и межкультурной коммуникации ЕГУ, аспирант

В статье устанавливается определение бизнес коммуникации, изучается ее характерные особен­ности, содержание, структура, функции, манеры, стиль и средства реализации. Бизнес коммуникация, в своем широком смысле, рассматривается как прагмалингвистический процесс взаимодействия, всемирный феномен, умение и искусство, включающий в себя весь запас человеческого знания.

Ключевые слова:бизнес общение, умение общения, знание, бизнес.

 

NATURE OF BUSINESS COMMUNICATION

Syuzanna Grigoryan YSU, chair of English for cross-cultural communication, lecturer, PHD student

In the given article we define business communication, study its characteristic features, content, structure, func­tions, manner, style and means of realization. Business communication, in its broader sense, is considered as a pragmalinguistic interaction, worldwide phenomenon, skill and art comprising all kind of information about human activity and the world.

Keywords: business communication, communicative skills, knowledge, business

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՂՈՐԴԱԿՑԱԿԱՆ-ՃԱՆԱՉՈՂԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐՈՎ ԱՆԳԼԵՐԵՆ ՔԵՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒՍՈՒՑԱՆԵԼՈՒ ՆԱԽԱԴՐՅԱԼՆԵՐԸ ԻՐԱՆԻ ԱՎԱԳ ԴՊՐՈՑՈՒՄ

Անահիտ Զարգարյան, ԵՊՀ ընդհանուր մանկավարժության ամբիոնի հայցորդ

Իրանցի գիտնականները հետևում են մանկավարժական ու մեթոդաբանական նոր տեսությունների ու նորամուծությունների զարգացմանը՝ դրանք Իրանի կրթության ոլորտում ներդնելու համար: Իրանի ավագ դպրոցներում անգլերենի քերականության ավանդական միջոցները բարեփոխելու նպատակով իրանցի հետազոտողներն ուսումնասիրում են փոխուսուցման, համաուսուցման, փոխներգործուն ուսուցման տեսությունների հիմնային սկզբունքները՝ հաղորդակցական-ճանաչողական մոտեցումների տեսանկյունից: Սկզբունքորեն կարևոր է, որ նրանք հիմնականում հաշվի են առնում և գնահատում քերականական ունակությունների ձևավորման գործընթացը՝ շեշտը դնելով սովորողների հաղորդակցական կոմպետենցիայի ձևավորման վրա:

Բանալի բառեր. քերականություն, հաղորդակցական, հաղորդակցական քերականություն, փոխներգործուն ուսուցում, ինտերակտիվ ուսուցում, կոմպետենտային մոտեցում, քերականական կոմպետենցիա, մանկավարժական քերականություն:

 

ПРЕДПОСЫЛКИ ОБУЧЕНИЯ АНГЛИЙСКОЙ ГРАММАТИКЕ ПРИНЦИПАМИ КОММУНИКАТИВНОГО-КОГНИТИВНОГО ПОДХОДА В СТАРШЕЙ ШКОЛЕ В ИРАНЕ

Анаит Заргарян, Соискатель каферды общей педагогики ЕГУ

Иранские ученые следят за развитием новых педагогических, методических теорий, инноваций с це­лью использовать их в области образования в Иране. С целью преодоления традиционных методов обуче­ния английской грамматике в старшей школе, иранские ученые изучают основные теории сообучения, группового и интерактивного обучения грамматике с позиций коммуникативно-когнитивного подхода. Принципиально важно то, что они в основном рассматривают и оценивают процесс формирования грам­матической компетенции с учетом особенностей формирования коммуникативной компетенции учащихся.

Ключевые слова: грамматика, коммуникативный, коммуникационная грамматика, взаимообучение, сообучение, интерактивное обучение, компетентный подход, грамматическая компетенция, педагоги­ческая грамматика.

 

PREREQUISITES FOR TEACHING ENGLISH GRAMMAR THROUGH THE PRINCIPLES OF COMMUNICATIVE-COGNITIVE APPROACH IN HIGH SCHOOL IN IRAN

Anahit Zargaryan, Applicant of the YSU Chair of General Pedagogy

Iranian scientists are following the development of new pedagogical, methodological theories and innovations to use them in the field of education in Iran. In order to overcome the traditional methods of teaching English grammar in high school, Iranian scientists study the basic theories of coteaching, team and interactive teaching grammar from the standpoint of the communicative-cognitive approach. Fundamentally it is important that they mainly consider and evaluate the process of forming grammatical competence, taking into account the peculiarities of the communicative competence of students.

Keywords: grammar, communicative, communication grammar, mutual learning, teaching, interactive learning, competent approach, grammatical competence, pedagogical grammar

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՄԵԾԱՀԱՍԱԿՆԵՐԻ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄՆ ԻՐԱՆՈՒՄ

Համիդռեզա Կամիար, ԵՊՀ մանկավարժության ամբիոնի ասպիրանտ

Մեծահասակների կրթությունը տարբեր երկրներում ևքաղաքական մշակույթներում կազմակերպվում է տար­բեր ձևերով, իհարկե, կազմակերպչական շատ ձևեր փոխանցվում են երկրից երկիր և մշակույթից մշակույթ: Այս հոդվածում քննարկվում են մեծահասակների կրթության կազմակերպման ձևերը՝ նշելով դրանցից ամեն մեկի առավելություններն ու թերությունները: Մեկնաբանվել են նաև Իրանում մեծահասակների կրթության կազմա­կերպման աշխատանքները, որոնք հիմնականում ուղղված են՝ մեծահասակների շրջանում գրագիտության տա­րածմանը:

Բանալի բառեր. մեծահասակներ, մեծահասակների կրթություն, կրթության կազմակերպման ձևեր, գրա­գիտության տարածում, Իրանի «Գրաճանաչության շարժման կազմակերպություն», կենտրոնացված կառավա­րում, ոչ կենտրոնացված կառավարում, մասամբ կենտրոնացված կառավարում:

 

ОРГАНИЗАЦИЯ ПРОЦЕССА ОБРАЗОВАНИЯ СРЕДИ ВЗРОСЛОГО НАСЕЛЕНИЯ В ИРАНЕ

Гамидреза Kамиар, Аспирант кафедры педагогики ЕГУ

Организация процесса образования в разных странах и политических культурах осуществляется по-разному, и, конечно же, есть разные организационные методы, которые передаются из одних стран другим, из одной культуры другой. В этой статье будут обсуждаться методы организации образования среди взрослого населения, подчеркивая преимущества и недостатки каждого из них. Были разъяснены также организационные работы по образованию взрослых в Иране, в частности направленные на распрос­транение грамотности среди взрослого населения.

Kлючевые слова: образование для взрослых, методы организации образования, ‘’Распространение грамотности организация’’ Ирана, централизованное управление, нецентрализованное управление, час­тично централизованное управление.

 

ORGANIZATION OF THE EDUCATION PROCESS FOR ADULTS IN IRAN

Hamidreza Kamiar, Graduate student of the Department of Pedagogy of YSU

The organization of the adult educational process in different countries and urban cultures is carried out in dif­ferent ways, and, of course, there are different organizational methods that are transferred from one country to another, from one culture to another. This article will discuss the methods of organizing education among the adults, highlighting the advantages and disadvantages of each. Organizational work on adult education in Iran was also clar­ified, in particular, aimed at the spread of literacy among the adult population.

Keywords: Adult education, Methods of organizing education, Spread of literacy, ‘’Litearacy Movement օrganization’’ in Iran, Centralized Management, Non-centralized management, Partly centralized management.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՈՃԱՎՈՐՈՒՄԸ ՈՐՊԵՍ ԴԵԿՈՐԱՏԻՎ-ԿԻՐԱՌԱԿԱՆ ԱՐՎԵՍՏԻ ՏԵՍԱԿ

Քնարիկ Միքայելյան, Հայաստանի գեղարվեստի պետական ակադեմիայի Գյումրու ստորաբաժանման հագուստի մոդելավորման ամբիոնի «Կոմպոզիցիա» առարկայի ավագ դասախոս

Հոդվածը ծանոթացնում է «ոճավորում» հասկացությանը, մեթոդի առանձնահատկություններին, նրա գեղար­վեստական արտահայտությանը արվեստում: Վերլուծության են ենթարկվում ոճավորման ժամանակ կոմպոզիցի­այի օրենքները: Դիտարկվում են մեզ շրջապատող աշխարհի մոտիվների և ձևերի ոճավորման միջոցները: Թվարկվում են դեկորատիվ կոմպոզիցիայում ոճավորման ընթացքում առաջացող տարբեր մոտիվների և տարրե­րի ընդհանուր գծերը: Տվյալ նյութը ուսումնասիրելուց հետո կարելի է հասկանալ՝ ինչ որակ և առանձնահատկու­թյուններ պետք է ունենա ճիշտ ոճավորված նկարը: Այս թեման ցույց է տալիս, թե ինչ է ձևընտրության գործընթա­ցը՝ հիմնված ստեղծագործական վերափոխման, մեզ շրջապատող իրականության առավել ստեղծագործական ոճավորման վրա:

Բանալի բառեր, դեկորատիվ-կիրառական արվեստ, ոճավորման առանձնահատկություններ, արվեստագետ, կոմպոզիցիա, դիզայն, ոճ, գեղարվեստական կերպար, ստեղծագործական մոտեցում, հեղինակային ոճավորում, խորհրդանիշների կիրառում, վերացական դեկորատիվություն:

 

СТИЛИЗАЦИЯ В ДЕКОРАТИВНО-ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОМ ИСКУССТВЕ

Kнарик Микаелян, Старший преподаватель кафедры “Моделирование одежды” государственной академии художеств Армении Гюмрийского филиала

Статья знакомит с понятием “стилизация”, со специфическими особенностями этого метода и с его художественным выражением в искусстве. Проводится анализ средств и законов композиции, используе­мых при стилизации. Рассматриваются способы стилизации различных мотивов и форм окружающего нас мира. Перечисляются общие черты, которые возникают в процессе стилизации различных объектов и элементов декоративной композиции. После изучения материала по данной теме можно узнать, какими качествами и свойствами должно обладать правильно стилизованное изображение. Данная тема таким образом, показывает, что представляет собой процесс формообразования, основанный на творческой переработке, видоизменении окружающей действительности при наибольшем творческом стилизации.

Kлючевые слова: декоративно-прикладное искусство, особенности стилизации, искус–ствовед, композиция, дизайн, стиль, художественный образ, творческий подход, авторская стилизация, использо­вание символов, условная декоративность.

 

STYLIZATION IN THE DECORATIVE AND VISUAL ARTS

Knarik Mikayelyan, Senior lecturer of the department “Modeling clothes” Gyumri department of State Academy of Fine Arts of Armenian

The article introduces the concept of “stylization”, the specific features of this method and its artistic expression in art. The article analysis the means and rules of composition used in stylization its deals with the ways of different motives and forms surrounding world. There are mentioned the common features, which are arise in the process of stylization of different objects and decorative elements of the composition. After studying the material on the subject you can learn what qualities and characteristics should have the right stylized image. What is the concepts of mor­phogenesis process and how it works based on creative processing, the modification of reality in the most creative styling.

Keywords: Decorative and applied arts, styling features, artist, composition, design, style, artistic character cre­ative approach, authoring styles, applied symbols, abstract decoration

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԼՍՈՂՈՒԹՅԱՆ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄ ՈՒՆԵՑՈՂ ՎԱՂ ՏԱՐԻՔԻ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԾՆՈՂՆԵՐԻ ՀԵՏ ՏԱՐՎՈՂ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԵԹՈԴՆԵՐՆ ՈՒ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ

Լիդա Բալաբեկյան Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ Հատուկ մանկավարժության և հոգեբանության ամբիոնի հայցորդ

Հոդվածում ներկայացված են լսողության խանգարում ունեցող վաղ տարիքի երեխաների ծնողների հետ տարվող աշխատանքի հիմնական մեթոդները, բովանդակությունը, ձևերը, վերջինիս առնչվող հիմնահարցերը: Ներկայացվում են նաև ծնողների հետ աշխատանքների անհատական և կոլեկտիվ ձևերը՝ կարևոր նշանակու­թյուն տալով սուրդոմանկավարժ, հոգեբան, աուդիոլոգ և ծնող փոխհարաբերություններին:

Բանալի բառեր. լսողության խանգարում, հոգեբանական աջակցություն, լսողական սարքեր, խխունջային ներպատվաստում, խոսքի զարգացում, անհատական, խմբակային աշխատանք:

 

ОСНОВНЫЕ МЕТОДЫ И СОДЕРЖАНИЕ РАБОТ, ПРОВОДИМЫХ С РОДИТЕЛЯМИ ДЕТЕЙ РАННЕГО ВОЗТАСТА С НАРУШЕНЯМИ СЛУХА

Лида Балабекян, Соискатель кафедры специальной педагогики и психологии АГПУ им. Х.Абовяна

В статье представлены основные методы, содержание, формы и вопросы, связанные с организацией работ с родителями детей раннего возраста с нарушением слуха. Также представлены формы провидения индивидуальных и коллективных работ с родителями. В статье уделяется важное значение взаимоот­ношениям родителей с сурдопедагогом, психологом и с аудиологом.

Kлючевые слова: нарушения слуха, психологическая поддержка, слуховые аппараты, кохлеарная имплантация, развитие речи, индивидуальная и коллективная работа

 

ASIC METHODS AND CONTENT OF THE WORK WITH THE PERENTS OF THE CHILDREN HAVING HEAR­ING IMPAIRMENTS AT AN EARLY AGE

Lida Balabekyan, Applicant of the Chair of Special Education and Psychology Kh. Abovyan ASPU

The article touches upon the methods, content, forms, fundamental issues of the work with the parents of the earlyaged children having hearing impairments at an early age. It also presents the individual and group activities with the parents. The article also makes it important the cooperation between the surdopedagog, psychologist, audiolog and the parent.

Keywords: hearing impairment, psychological assistance, hearing devices, cochlear implantation, speech devel­opment, individual, group work.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆЫ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑԱԿԱՆ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Տաթևիկ Ենոքյան, ՀՊՄՀ մայրենիի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոնի դասախոս

Հեղինակը հոդվածում անդրադարձել է կրթության ոլորտում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների դերի և նշանակության հարցին հատկապես՝ տարրական դպրոցում: Հետազոտության արդյունքում եկել է այն եզրահանգման, որ ուսուցման գործընթացի արդյունավետությունը բարձր է, եթե դասերի ժամանակ կիրառվում են տեղեկատվական տեխնոլոգիաները՝ դրանց կիրառման ժամանակ հաշվի առնելով մի շարք կանոններ:

Բանալի բառեր. տարրական դպրոց, խաղային գործունեություն, համակարգչային խաղ, հաղորդակցական կարողություն, խոսքի զարգացում, մեթոդ, տեղեկատվական տեխնոլոգիա:

 

ВЛИЯНИЕ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ НА ПРОЦЕСС ФОРМИРОВАНИЯ KОММУНИKАТИВНОГО ПОТЕНЦИАЛА

Татевик Енокян, Преподаватель кафедры родного языка и методики его преподавания АГПУ

В статъе автор затронул роль и значение информационных технологий в области образовании, осо­бенно в начальной школе. Результаты исследования показывают, что процесс обучения очень эффек­тивен, если информационные технологии используются во время уроков с учетом ряда правила.

Kлючевые слова: начальная школа, игровая деятельность, компьютерная игра, коммуникационная спо­собность, развитие речи, метод, информационные технологии.

 

INFLUENCE OF INFORMATION TECHNOLOGIES IN COMMUNICATIVE CAPACITY BUILDING PROCESS

Tatevik Yenokyan, Lecturer at the Chair of Mother Tongue and Its Teaching Methodology ASPU

The author touches upon the role and importance of information technology in education, especially in primary school. As a result of the research, the findings suggest that the learning process is highly effective if information technologies are used during lessons, taking into account a number of rules.

Keywords: primary school, game activity, computer game, communication ability, speech development, method, information technology.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՄԻ ՔԱՆԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ ԿԵՐՊԱՐՎԵՍՏԻ ՈՒՍՈՒՑՉԻՆ

Ռուզաննա Փիլիպոսյան, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ կերպարվեստի ամբիոնի հայցորդ

Հոդվածում քննարկվում են ճգնաժամային իրավիճակներ, որոնք ծագում են տարրական դպրոցում «Կեր­պարվեստ» առարկայի ուսուցման գործընթացում, առաջարկվում են այդ իրավիճակներում հոգեբանամանկավարժական արգելակման գործընթացները չեզոքացնող արդյունավետ օրինակներ:

Բանալի բառեր. գեղարվեստական կրթություն, ճգնաժամ, նմանակում, ինքնարտահայտում, անհատական առանձնահատկություն:

 

НЕСКОЛЬКО СОВЕТОВ УЧИТЕЛЯМ ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОГО ИСКУССТВА

Рузанна Пилипосян, Соискатель кафедры изобразительного искусства АГПУ им. Х. Абовяна

В статье обсуждаются “кризисные” ситуации в течении обучения изобразительного искусства в младшей школе и устранение психологических-педагогических торможений благодаря методическим тол­ковым предложениям-примерам.

Ключевые слова: художественное образование, кризис, дубликация, самовыражение, индивидуальная особенность.

 

SOME ADVICE FOR FINE ARTS TEACHER

Ruzanna Piliposyan, Applicant of the fine arts ASPU after Kh. Abovyan

The article discusses the “criticial” situations that are met during the teaching of fine arts at junior school and the elimination of psychological-pedagogical inhibitions with the help of versed methodological suggestion-examples.

Keywords: Artistic education, crisis, imitation, self-expression, personality feature.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ՏՐԱՄԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԻ ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ

Սիրվարդ Աիմոնյան

Անուշ Աիմոնյան

Հոդվածում հեղինակները ներկայացրել են մաթեմատիկական տրամաբանության զարգացումը հանրակրթական դպրոցի տարրական դասարաններում և բերել համապատասխան օրինակներ:

Բանալի բառեր. տրամաբանություն, լուծելու ցանկություն, մտածողություն, արդյունավետ, համեմատում, վերլուծություն:

 

РАЗВИТИЕ МАТЕМАТИЧЕСKОЙ ЛОГИKИ В НАЧАЛЬНЫХ KЛАССАХ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ШKОЛЫ

Сирвард Симонян

Ануш Симонян

В статье авторы представили развитие математической логики в младших классах общеобразовательной школы и привели соответствующие примеры.

Kлючевые слова :логика, стремление к решению, мышление, эффективно, сравнение, анализ.

 

DEVELOPMENT OF MATHEMATICAL LOGIC IN EDUCATIONEDUCATION SYSTEM OF BASIC SCHOOLS

Sirvard Simonyan

Anush Simonyan

The aim of the Article is to present the development of mathematical logic in the education system of basic schools and bring some appropriate examples.

Keyword: logic, desire to solve, mentality, effectiveness, comparison, analysis

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՏՈՒԿ (ՕԺԱՆԴԱԿ) ԴՊՐՈՑԻ ՍՈՎՈՐՈՂՆԵՐԻ՝ ԿԱՐԴԱԼՈՒ ԵՎ ԳՐԵԼՈՒ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ ՆԿԱՐԱԳԻՐԸ

Գրետա Հակոբյան, Երևանի Ա.Հովհաննիսյանի անվան N 194 հիմնական դպրոցի լոգոպեդ

Հոդվածում ներկայացված է հատուկ (օժանդակ) դպրոցի սովորողների՝ կարդալու և գրելու կարողություն­ների ձևավորման առանձնահատկությունների վերլուծական նկարագիրը, մասնավորապես կարդալու և գրելու ժամանակ դրսևորվող սխալներն ու դրանց բնորոշ յուրահատկությունները:

Բանալի բառեր. հատուկ (օժանդակ դպրոց), ուսուցման յուրահատուկ դժվարություն ունեցող երեխա, դպրո­ցական դեզադապտացիա, դիսգրաֆիա, դիսլեքսիա, դիզօրֆոգրաֆիա՝ ուղղագրության խանգարում, խոսքա-լսողական հիշողություն, վերլուծական նկարագիր

 

АНАЛИТИЧЕСКОЕ ОПИСАНИЕ ОСОБЕННОСТЕЙ ФОРМИРОВАНИЯ ПИСЬМА И ЧТЕНИЯ У УЧЕНИКОВ СПЕЦИАЛЬНОЙ ШКОЛЫ

Грета Акопян, Логопед основной школы N194 имени А. Оганнисяна, г. Ереван

В статье представлены особенности формирование способностей письма и чтения у учеников спе­циальной (побочной) школы а именно тепичные ошибки, которые допускаются в процессе усвоения письма и чтения.

Ключевые слова: специальная школа, ребенок с особенностями усвоения учеби,школьная дезадапта­ция, дисграфия, дислексия, дизорфография-нарушение орфографии, слухоречевая память.

 

ANALYTICAL DESCRIPTION OF THE LEARNING SKILL FORMATION FEATURES OF THE LEARNERZ STUDING AT SPECIAL (AUXILIARY) SCHOOL

Greta Hakobyan, Speech therapist at school N194 after A.Hovhannisyan,Yerevan

In the article is presented analytical description of reading and writing formation features of the learners studying at the special school, particularly mistakes made during reading and writing and their peculiarities.

Keywords: Special (auxiliary) school child having special learning difficulty, school disadaptation,disgraphics, dislexia,disorphographics,disturbance of orphograthy, oralaural memory, analytical description

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՌԱՐԿԱՅԱ-ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ (ԱԳՈՒ) ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԼՍՈՂՈՒԹՅԱՆ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄ ՈՒՆԵՑՈՂ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԳՐԱՎՈՐ ԵՎ ԲԱՆԱՎՈՐ ԽՈՍՔԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Գրետա Հակոբյան, Երևանի Ա.Հովհաննիսյանի անվան N 194 հիմնական դպրոցի լոգոպեդ

Հոդվածում հիմնավորված է լսողության խանգարում ունեցող երեխաների գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացման գործընթացի արդյունավետության բարձրացման կարևորությունը, որին մեծապես նպաստում են ԱԳՈՒ դասերը՝ նպաստավոր պայմաններ ստեղծելով երեխաների ոչ միայն մտածողության, խոսքի զարգացման, այլև բազմակողմանի զարգացման համար:

Բանալի բառեր, առարկայա֊գործնական ուսուցում, լսողության խանգարում, բանավոր խոսք, գրավոր խոսք, գիր, շտկողա֊դաստիարակչական աշխատանք:

 

ЗНАЧЕНИЕ ППО (ПРЕДМЕТНО-ПРАKТИЧЕСKОЕ ОБУЧЕНИЕ) В ПРОЦЕССЕ РАЗВИТИЯ УСТНОЙ И ПИСЬМЕННОЙ РЕЧИ У ДЕТЕЙ С НАРУШЕНИЯМИ СЛУХА

Грета Акопян, Логопед основной школы N194 имени А. Оганнисяна, г. Ереван

В статье обосновано повышение важности продкутивного процесса письменной и устной речи у де­тей с нарушениями слуха. Этому способствуют уроки ППО, которые дают возможность не только развитию мышления и речи, но и спасобствуют многостароннему развитию.

Kлючевые слова: ППО (предметно-практическое обучение), дети с нарушением слуха, устная речь, письменная речь.

 

THE IMPORTANCE OF SPA(SUBJECT – BASED PRACTICAL TEACHING) IN THE PROCESS OF THE DEVELOPMENT OF THE WRITING AND SPEAKING SKILLS OF THE CHILDREN WITH HEARING DISORDERS

Greta Hakobyan, Speech therapist at secondary school N194 after A.Hovhannisyan, Yerevan

The article substantiates the importance of enhancing the productivity of writing and speaking skills development process when working with children with hearing disorders. The process is greatly promoted by subject-based prac­tical classes creating favourable conditions not only for the development of the children’s thinking and speaking skills, but also for their overall development.

Keywords: subject-based, practical classes, hearing disorders, oral speech, writing speech correction-educa­tional work

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՎԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՄԻ ՄԵԹՈԴԻ ԵՎ ՆՐԱ ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՄԱՍԻՆ (ԽՈՍՔԻ ՄԱՍԵՐԻ ԸՆՏԱՆԻՔԸ. ԴԱՍ-ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄ)

Սուսաննա Մաթևոսյան

Հոդվածում ներկայացվում է խոսքի մասերի ուսուցման դաս-բեմականացման մեթոդը, ինչպես նաև բուն բեմականացման սցենարը, որի կարևորությունը պայմանավորված է հուզական և զգացական այն մթնոլորտով, որ ստեղծվում է բեմականացման ընթացքում: Չնայած թվացյալ պարզունակությանը՝ այս տիպի դասերի բարձր արդյունավետությունը գրեթե միշտ երաշխավորված է:

Բանալի բառեր. դաս-բեմականացում, խաղային տեխնոլոգիաներ, սցենար, խոսքի մասեր, ուսուցման արդյունավետություն:

 

ОБ ОДНОМ МЕТОДЕ ОБУЧЕНИЯ АРМЯНСКОМУ ЯЗЫКУ И О ЕГО ПРАКТИЧЕСКОМ ПРИМЕНЕНИИ (СЕМЬЯ ЧАСТЕЙ РЕЧИ: УРОК-ПРЕДСТАВЛЕНИЕ)

Сусанна Матевосян

В статье прeдставлен метод урока-спекталя обучающий частям речи и сам сценарий, важность кото­рого обусловлено эмоциональной и чувственной атмосферой, создаваемой во время спектакля. Несмотря на кажущуюся простоту, уроки данного типа почти всегда гарантируют высокий уровень продуктивности.

Ключевые слова: урок-спектакль, игровые технологии, сценарий, части речи, продуктивность обучения.

 

ON ONE METHOD OF TEACHING THE ARMENIAN LANGUAGE AND ITS PRACTICAL APPLICATION (FAMILY OF PARTS OF SPEECH: LESSON-PRESENTATION)

Susanna Matevosyan

The article presents the method of the lesson-spectator teaching the parts of speech and the script itself, the importance of which is determined by the emotional and sensual atmosphere created during the performance. Despite the seeming simplicity, lessons of this type almost always guarantee a high level of productivity.

Keywords: lesson-performance, game technologies, script, parts of speech, productivity of teaching

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՌՈՂՋՈՒԹՅՈՒՆ՝ ՍՊՈՐՏԻ ՀԱՄԱՐ ԿԱՄ ՍՊՈՐՏ՝ ԱՈՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ

Ոիմա Բեգոյան, Հայաստանի ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի պետական ինստիտուտի մարզախաղերի ամբիոնի դոցենտ

Հոդվածում ուսումնասիրված են տարբեր սպորտային որակավորում ունեցող մարզիկների հիվանդություն­ների խնդիրները և սպորտային վարպետության և առողջության միջև փոխադարձ կապը: Ներկայացված են մար­զաձևերի բարձր նվաճումների տարբերակիչ հատկությունները, ուսումնասիրված են հիվանդությունների մաթե­մատիկական մոդելը և տարբեր մակարդակի սպորտի վարպետների ծանր վնասվածքները:

Բանալի բառեր, պրոֆեսիոնալ սպորտ, հիվանդություն, դիմադրողականություն:

 

ЗДОРОВЬЕ ДЛЯ СПОРТА ИЛИ СПОРТ ДЛЯ ЗДОРОВЬЯ

Римма Бегоян, Доцент кафедры спортивных игр Государственный армянский институт физической культуры и спорта

В статье рассмотрены вопросы заболеваемости спортсменов различной спортивной квалификации и взаимосвязь уровня спортивного мастества со здоровьем спортсменов. Предсталены отличительные особенности профессионального коммерческого спорта высших достижений, рассмотрена математи­ческая модель заболеваемости и острого травматизма у спортсменов различногоуровня спортивного мастерства.

Ключевые слова: профессиональный спорт, заболеваемость, иммунитет.

 

HEALTH FOR SPORTS OR SPORTS FOR HEALTH

Rima Begoyan, Associate Professor Armenian state Institute of physical culture and sports Department of sports games

In articie questions of disease of sportsmen of various sports qualification andinterrelation of level of sports skill with health of sportsmen are considered. Distinctivefealures of professional commercial sport of the higher achieve­ments are presented, the mathematical model of disease and a acute traumatism at sportsmen of various level of sports skill is considered.

Keywords: professional sport, disease, immunity

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԴՊՐՈՑԻ ՏՆՕՐԵՆԻ՝ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱՐ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ ԱՆՁՆԱՅԻՆ ԵՎ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՈՐԱԿՆԵՐԸ

Գարեգին Ղույումչյան, ՎՊՀ «Կրթության կառավարում» մասնագիտության մագիստրատուրայի 2-րդ կուրսի ուսանող

Հոդվածում ներկայացվում է դպրոցի տնօրենի անձնային որակների հիմնախնդիրը: Քննարկվում են մի շարք գիտնականների տեսակետները, բնութագրվում տնօրենների հատկապես կազմակերպչական և սոցիալ-հոգեբանական որակները:

Բանալի բառեր, տնօրենի անձնային որակներ, հաջողակ ղեկավար, մասնագիտական-գործնական որակներ, կազմակերպչական որակներ

 

 

ДИРЕКТОР: НЕОБХОДИМЫЕ ДЛЯ УПРАВЛЕНИЯ ЛИЧНОСТНЫЕ И СПЕЦИАЛЬНЫЕ КАЧЕСТВА

Гарегин Куюмчян, Студент второго курса магистратуры ВГУ по специальности “Управление образования”

Данная статья посвящена вопросам личностных качеств директора школы. Представлены точки зрения разных ученых, описываются организаторские и социально-психологические качества руково­дителей школ.

Ключевые слова: личностные качества директора, успешный управляющий, профессиональные и практические, организаторские качества.

 

SCHOOL PRINCIPAL’S PERSONAL AND PROFESSIONAL QUALITIES REQUIRED FOR MANAGEMENT

Garegin Ghuyumchyan, 2nd year master’s students in VSU “Education management” specialty

Present article is devoted to the issues of the personal qualities of the school headmaster. Views of different sci­entists are presented, organizational and especially social-psychological qualities of school principals are described.

Keywords: personal qualities of the principal, a successful manager, professional and practical, organizational qualities

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԴՊՐՈՑԱԿԱՆՆԵՐԻ ԳԵՂԱԳԻՏԱԿԱՆ ԴԱԱՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԵՐՊԱՐՎԵՍՏԻ ՄԻՋՈՑՈՎ

Արմենուհի Ղարադաղյան

Գեղագիտական դաստիարակության հիմնահարցը, անձի զարգացումը և գեղագիտական մշակույթի ձևավո­րումն այն կարևորագույն խնդիրներն են, որոնք դրված են ժամանակակից դպրոցի առջև: Հիմնահարցը թեև բա­վարար խորությամբ և համակողմանիորեն ուսումնասիրված է հայրենական ու արտասահմանյան մանկավարժ­ների, հոգեբանների և գեղագետների կողմից, այնուամենայնիվ ժամանակակից փոփոխվող աշխարհը նոր խն­դիրներ է հարուցում՝ նոր լուծումների հրամայականներով: Հոդվածում անդրադարձ է կատարվում մասնավորա­պես կերպարվեստի միջոցով հանրակրթական դպրոցում գեղագիտական դաստիարակության մի քանի հարցերի:

Բանալի բառեր. գեղեցիկը և վեհը, ողբերգականը և կոմիկականը, դպրոցական, գեղագիտական դաստիա­րակություն, գեղագիտական ճաշակ, գեղագիտական մտածողություն, կերպարվեստ:

 

ЭСТЕТИЧЕСКОЕ ВОСПИТАНИЕ ШКОЛЬНИКОВ СРЕДСТВАМИ ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОГО ИСКУССТВА

Арменуи Карадагян

Вопрос эстетического воспитания, развитие личности и формирование эстетической культуры -важнейшие проблемы современной школы. Хотя вопрос достаточно глубоко изучен отечественными и зарубежными педагогами, психологами и эстетами, однако современный меняющийся мир создает новые проблемы, требующие новых решений. В статье рассмотрены некоторые вопросы, касающиеся эсте­тического воспитания в общеобразовательной школе средствами изобразительного искусства.

Kлючевые слова:прекрасное и возвышенное, трагическое и комическое, школьник, эстетическое вос­питание, эстетический вкус, эстетическое мышление, изобразительное искусство.

 

AESTHETIC EDUCATION OF PUPILS THROUGH FINE ARTS

Armenuhi Gharadaghyan

The issue of aesthetic education individual develop and the cultural formation of aesthetic and the main prob­lems before the modern school. Although the issue is studied with sufficient deepen and comprehensively by patri­otic and abroad pedagogues, psychologists and artists, nevertheless the modern changing world presented new issues with new solutions. This article especially focuses on some issues of aesthetic education in public school through fine arts.

Keywords: the beauty and majestic, tragedy and comedy, school education, aesthetic education, aesthetic taste, aesthetic thinking, Fine Arts

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՀՈՒՄԱՆԻՍՏԱԿԱՆ ՀԱՐԱՑՈՒՅՑԸ ՈՐՊԵՍ ԱՆՁԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆ

Նաիրա Կիրակոսյան

Արդի փուլում պետական քաղաքականության ռազմավարական խնդիրը այնպիսի արդյունավետ հասարա­կության ձևավորումն է, որը հիմնված կլինի ազգի հոգևոր֊բարոյական և ինտելեկտուալ ներուժի վրա: Ուստի շա­րունակում է հրատապ մնալ կրթության հումանիստական հարացույցը, որը պարտավորեցնում է դաստիարակվո­ղի անձի նկատմամբ հարգանք, հաստատում է հումանիստական, վստահելի հարաբերություններ նրանց և ուսու­ցիչների միջև: Հոդվածը նվիրված է այս հիմնախնդրին:

Բանալի բառեր. հումանիստական հարացույց, արժեքային առաջնահերթություններ, մարդասիրական ման­կավարժություն, սոցիալական պատվեր:

 

ГУМАНИСТИЧЕСКАЯ ПАРАДИГМА КАК УСЛОВИЕ ОБЕСПЕЧЕНИЯ БЕЗОПАСНОСТИ ЛИЧНОСТИ

Наира Киракосян

Задача государственной стратегической политики на современном этапе – создание результатив­ного общества, основанного на духовно-нравственном интеллектуальном потенциале нации. Следова­тельно остается важным гуманистическая парадигма образования, которая обязывает проявить уваже­ние к личности воспитуемого, устанавливает гуманистические, доверительные отношения с препода­вателями. Статья посвящена этим вопросам.

Ключевые слова: гуманистическая парадигма, ценностные приоритеты, гуманная педагогика, социальный заказ.

 

THE HUMANISTIC PARADIGM AS A CONDITION FOR ENSURING THE SECURITY OF THE INIVIDUAL

Naira Kirakosyan

The task of the state strategic policy at the present stage is the creation of an effective society based on the spiritual and moral intellectual potential of the nation. Hence, the humanistic paradigm of education remains important, which obliges to show respect for the personality of the person being educated, establishes humanistic, trusting rela­tions with teachers. The article is devoted to these questions.

Keywords: humanistic paradigm, value priorities, humane pedagogy, social order.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԸՆԹԵՐՑՈՂԱԿԱՆ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ

Նելլի Ալոյան, Լոռու մարզի Ջրաշենի միջնակարգ դպրոցի տարրական դասարանների մեթոդիստ

Հոդվածը վերաբերում է ընթերցողական կարողությունների զարգացմանը տարրական դպրոցում, որի նպատակն է առավել արդյունավետ դարձնել աշակերտների կարդալու և պատմելու կարողությունների զարգացումը՝ նպաստելով, նրանց ճանաչողական գիտելիքների ու բառապաշարի հարստացմանը: Հեղինակի կողմից վերլուծվում է, թե ինչպես ձևավորել իսկական ընթերցող:

Բանալի բառեր. խոսքի տեխնիկա, արտահայտչամիջոցներ, տարածական մտածողություն, բարոյական չափանիշներ, հոգևոր աշխարհ, մտահորիզոնի ընդլայնում, գրական ճաշակ:

 

РАЗВИТИЕ ЧИТАТЕЛЬСКИХ УМЕНИЙ В НАЧАЛЬНЫХ КЛАССАХ

Нелли Алоян, Методист начальных классов Джрашенской средней школы Лорийской области

Статья посвящена развитию читательских умений в начальной школе, цель которого является более продуктивным сделать развитие умений чтения и повествования учащийся, а так же развитие поз­навательных знаний и обогащение словарного запаса. Со стороны автора анализируется, как сформиро­вать настоящего читателя.

Ключевые слова: техника речи, выразительные средства, пространственное мышление, моральный стандарт, духовный мир, расширение кругозора, литературный вкус.

 

DEVELOPING READING ABILITIES IN ELEMENTARY SCHOOL

Nelly Aloyan, The head of methodical group in elementary school of Jrashen secondary, Lori region

The article deals with the developing of reading abilities in elementary school, the goals of which is developing pupils reading and retelling abilities more effectively, enriching their cognitive knowledge and vocabulary. It is dis­cussed by the author how to become a real reader.

Keywords: Speech technique, means of expression, extensive thinking, moral criteria, spiritual world, enlarging mental outlook, literary taste.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԴՊՐՈՑԸ ՂԱՐԱՔԻԼԻՍԱՅՈՒՄ 19-ՐԴ ԴԱՐԻ ՎԵՐՋԻՆ - 20-ՐԴ ԴԱՐԻ ԱԿԶԲԻՆ

Արշալույս Օհանյան

Հոդվածում համառոտակի նշվում են այն պատճառները, որոնք հիմք հանդիսացան մշակույթի և նրա գլխավոր օջախներից մեկի՝ դպրոցի հետագա զարգացման համար: Հոդվածն անդրադառնում է Ղարաքիլիսայում բացված և մի քանի տասնամյակ գործած դպրոցներին, խոսվում է մանկավարժների, ուսումնական ծրագրերի և դասավանդվող առարկաների մասին: Նշվում են Ղարաքիլիսայի դպրոցահիմնման նախադրյալներն ու կայացման գործընթացը, անցած ուղին, որոնց ջատագովներն էին թե եկեղեցին, թե մտավորականությունը և թե ժամանակի մեծահարուստները:

Բանալի բառեր. մշակույթ, կրթություն, դպրոց, եկեղեցի, հոգաբարձություն, եկեղեցական-ծխական դպրոց, Ղարաքիլիսա:

 

ШКОЛА В КАРАКИЛИСЕ В КОНЦЕ 19-ОГО ВЕКА И В НАЧАЛЕ 20-ОГО ВЕКА

Аршалуйс Оганян

В статье кратко изложены те причины, которые послужили основой для дальнейшего развития куль­туры и одного из гнавных ее очагов – школы. Автор обращается к открытым и действующим школам в Каракилисе. Говорится о педогогах, учебных программах и преподоваемых предметах. Отмечены предпо­сылки основания и становления школы в Каракилисе, ее пройденный путь, блогодетелями которой были как церковь, интелегенция, так и богатие люди того впемени.

Ключевые слова:культура, образование, школа, церковь, церковная-приходская школа, Каракилиса.

 

SCHOOL IN GHARAKILISA AT THE END OF 19th AND AT THE BEGINNING OF THE 20th CENTUR

Arshaluys Ohanyan

The article briefly mentions the reasons which become the basis for the further development of culture and school. The article focuses on opened and operating schools for several decades in Gharaqilisa, it is spoken about pedagogues, educational programs and curriculum. The article outlines the preconditions and the process of schooling in Gharaqilisa, the way it passed, whose apologists were both the church and the intellectuals and the wealthy people of the time.

Keywords: culture, education, school, church, patronage, church parish school, Gharakilisa.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՄԵԴԻԱԳՐԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐՐԵՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ ՖԻԶԻԿԱՅԻ ԴԱՍԵՐԻՆ

Անահիտ Խաչատրյան, Լոռու մարզի Սպիտակի Սուրեն Ավետիսյանի անվ. ավագ դպրոցի ֆիզիկայի ուսուցչուհի

Հոդվածում հիմնավորվում Է մանկավարժության մեջ առաջացած նոր ուղղության՝ մեդիակրթության արդիականությունը և կարևորությունը, ներկայացվում են նրա խնդիրները: Հատուկ ուշադրություն Է դարձվում դասապրոցեսում քննադատական մտածողության տարրերի ձևավորմանը: Սեփական փորձի օրինակով ներկայացված Է սովորողների մոտ մեդիագրագիտության տարրերի ձևավորման դասի օրինակ «Ֆիզիկա» առարկայից:

Բանալի բառեր. մեդիակրթություն, մեդիագրագիտություն, քննադատական մտածողություն, զանգվածային հաղորդակցություն, դեբատ, բանավեճ, հանդուրժողականություն, Էլեկտրամագնիսական դաշտ:

 

ФОРМИРОВАНИЕ ЭЛЕМЕНТОВ МЕДИАГРАМОТНОСТИ НА УРОKАХ ФИЗИKИ

Анаит Хачатрян, Учительница физики старшой школы им. Сурена Аветисяна, г. Спитак

В статье обосновывается актуальность и важность медиаобразования, как новое направление в пе­дагогике, представлены ее проблемы. Особое внимание уделяется формированию элементов критическо­го мышления в ходе урока. На примере собственного опыта представлен урок физики, в котором формируютсяэлементы медиаграмотности у школьников.

Kлючевые слова: медиаобразование, медиаграмотность, критическое мышление, массовая коммуника­ция, дебаты, дискусия, толерантность,электромагнитное поле.

 

FORMATION OF ELEMENTS OF MEDIA LITERACY IN PHYSICS LESSONS

Anahit Khachatryan, Teacher of Physics at high school, name after Suren Asatisyan, Spitak, the Lori Region

The article substantiates the urgency and importance of media education, as a new direction in pedagogy, and presents its problems.Particular attention is paid to the formation of elements of critical thinking during the lesson.In Example own experience shows physics lesson that generates media literacy elements in schoolchildren.

Keywords: media education, media literacy, critical thinking, mass communication, debate, discussion, toler­ance, electromagnetic field.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏՐԱՄԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԴԵՐԸ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆԻ ՄՏԱՎՈՐ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԳՈՐԾՈՒՄ

Անահիտ Խաչատրյան, Վանաձորի հ. 27 դպրոցի մաթեմատիկայի ուսուցչուհի

Հոդվածում նկարագրվում է տրամաբանության և մաթեմատիկայի միջև կապը: Տրամաբանության զարգա­ցումը օգտակար է յուրաքանչյուրին, այն օգնում է կատարել ճիշտ հետևություններ և ընդունել ճիշտ որոշումներ: Իսկ մաթեմատիկան սրում է երեխաների միտքը, զարգացնում է մտածողության ճկունությունը, սովորեցնում է տրամաբանել: Եվ, վերջապես, տրամաբանությունն ու մաթեմատիկան նպաստում են մարդու մտավոր զարգաց­մանը:

Բանալի բառեր, տրամաբանություն, մաթեմատիկա, մտավոր զարգացում, տրամաբանական մտածողու­թյուն, ինտելեկտի զարգացում, տրամաբանության տարրեր, մտածողության ոճ:

 

РОЛЬ ЛОГИKИ В ДЕЛЕ УМСТВЕННОЙ РАЗВИТИИ ШКОЛЬНИКА

Анаит Хачатян, Учительница математики школы N27 г. Ванадзора

В статье описывается связь между логикой и математикой. Развитие логики полезно каждому, оно помогает сделать верные выводы и принимать правильные решения. А математика развивает детскую логику, а также развивает гипкость мышления и учит логично рассуждать. И, наконец, логика и математика способствуют умственному развитию человека.

Kлючевые слова:логика, математика, умственное развитие, логическое мышление, развитие интел­лекта, элементы логики, стиль мышления.

 

THE ROLE OF LOGIC IN MENTAL DEVELOPMENT

Anahit Khachatryan, Form master in mathematics of Vanadzor N27 secondary school

This article describes the connection between Logics and Mathematics. The development of logical abilities is useful for everybody. It helps to make right decisions and to draw a right conclusion. Mathematics sharpens pupils mind, helps to develop the flexibility of thinking and teaches to argre with logic. And finally Mathematics and Logics promote to the development of people’s mental abilities.

Keywords:Logics, Mathematics, development of mental abilities, logocal thinking, Intellectual development, log­ical elements, way of thinking

___________________________________________________________________________________________________________

 

«ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱ» ԱռԱՐԿԱՅԻ ԿԱՊԸ ԳԵՂԱԳԻՏԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԵՏ

Արմինե Սոսյան, Վանաձորի հ. 27 դպրոցի տեխնոլոգիայի ուսուցչուհի

Հոդվածում նկարագրվում է, թե ինչպես է հանրակրթական դպրոցներում «Տեխնոլոգիա» առարկայի միջոցով իրականացվում երեխաների գեղագիտական դաստիարակությունը: Չնայած այն կարծիքին, որ երեխաների գե­ղագիտական ճաշակը ձևավորվում է արվեստի միջոցով, այն իրականացվում է նաև «Տեխնոլոգիա» առարկայի միջոցով: «Տեխնոլոգիա» առարկայի ժամերին երեխաները սովորում են պատրաստել ապլիկացիա, գույները գե­ղեցիկ համադրել, աշխատել տարբեր գործիքներով և այլն, որն էլ նպաստում է նրանց գեղագիտական դաստիա­րակությանը:

Բանալի բառեր. տեխնոլոգիա, գեղագիտական դաստիարակություն, գեղագիտական ճաշակ, հանրակրթա­կան դպրոց, գեղագիտական մշակույթ:

 

СВЯЗЬ МЕЖДУ ПРЕДМЕТОМ “ТЕХНОЛОГИЯ” И ЭСТЕТИЧЕСКИМ ВОСПИТАНИЕМ

Армине Сосян, Учительница технологии школы N27 г. Ванадзора

В статье описывается как в общеобразовательных школах с помощью предмета “Технология” осу­ществляется эстетическое воспитание детей. Несмотря на то, что эстетический вкус детей формируется с помощью искусства, оно существляется также с помощью предмета “Технология”. На уроках “Технологии” дети учатся делать апликации, также учатся красиво объединить цвета, работать с разными инструментами и др., которые способствуют эстетическому воспитанию детей.

Ключевые слова: технология, эстетическое воспитание, эстетический вкус, общеобразовательная школа, эстетическая культура.

 

THE CONNECTION OF AESTHETICAL EDUCATION WITH THE SUBJECT “TECHNOLOGY’’

Armine Sosyan, Form master in technology of Vanadzor N27 secondary school

In this article it is described how it is realized pupils’ aesthetical education through the subject “Technology” in schools. In spite of the opinion that aesthetical education is realized only through art, we can say that it is also real­ized through the subject “Technology”. During the studies of the subject “Technology” pupils learn to do appliqun, learn how to eonfront the colours with each other, they learn how to work with different tools, ets., which favours the aesthetical education.

Keywords: Technology, aesthetical education, aesthetical taste, comprehensive school, easthetical culture.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԽԱՂԱՅԻՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԸ ՈՐՊԵՍ ԿՐՏՍԵՐ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆՆԵՐԻ ՃԱՆԱՉՈՂԱԿԱՆ ՀԵՏԱՔՐՔՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԽԹԱՆՄԱՆ ՄԻՋՈՑ

Նարինե Անտոնյան, Վանաձորի թ. 22 դպրոցի տարրական դասարանների ուսուցչուհի

Հոդվածում ներկայացվում է կրտսեր դպրոցականների ստեղծագործական մտածողության զարգացման մեջ խաղային տեխնոլոգիաների դերը: Ներկայացված են նաև կրտսեր դպրոցականների ուսուցման խնդիրները և լուծման ուղիները, մասնավորապես կրտսեր դասարանների աշակերտների մտածողական և գեղարվեստական ունակուГյունների ձևավորումը, ինչպես նաև բարոյական և հոգևոր արժեքները, նրանց ինքնադրսևորման և ինքնահաստատման, գիտելիքների ամրապնդման և խորացման գործընթացը, նոր գիտելիքների ձեռք բերումը՝ ուսուցչի մեթոդամանկավարժական աշխատանքի օգնությամբ:

Բանալի բառեր. մանկավարժական տեխնոլոգիա, խաղի ախտորոշիչ գործառույթ, խաղի Թերապևտիկ գործառույթ, խաղի շտկողական գործառույթ, դերային խաղ, տրամաբանական և ստեղծագործական մտածողություն:

 

ИГРОВЫЕ ТЕХНОЛОГИИ КАК СРЕДСТВО СТИМУЛЯЦИИ ПОЗНАВАТЕЛЬНЫХ ИНТЕРЕСОВ МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ

Нарине Антонян, Учительница начальных классов школы N 22, г. Ванадзор

В статье представляется роль игровых технологий в развитии творческого мышления у младших школьников. Представлены задачи обучения младших школьников и пути их решения, В частности форми­рование у детей начальных классов мыслительных и вооброзительных умений, а также моральных и духов­ных ценностей, их самопроявления и самоутверждения, закрепления и углубления знаний, приобретения новых знаний благодаря методико-педагогической работе учителя.

Kлючевые слова:педагогическая технология, диагностическая функция игры, исправительная функ­ция игры, ролевая игра, логическое и творческое мышление.

 

GAMING TECHNOLOGIES AS A PROMOTING MEANS OF ELEMENTARY STUDENTS COGNITIVE INTERESTS

Narine Antonyan, Teacher of elementary classes at Vanadzor school N 22

The paper presents therole of gaming technologies in the process of developing elementary students creative thinking. The article discusses the problems af of junior learners and possible ways of overcoming them. It particu­larly explains how form elementary class learnersя speculative and imaginative abilities, moral and spiritual values, how to help the learners establish themselves, to strengthen, deepen their knowledge and gain new information.

Keyvords: pedagogical teclology, diagnostic faction of game, correcting faction of game, roleplay, collaboration emagination.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՆԵՐԱՌԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ ՕՐԵՆՍԴՐԱԿԱՆ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՈՒՍՈՒՑՉԻ ՕԳՆԱԿԱՆԻ ՀԱՍՏԻՔԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

Շողիկ Եղիազարյան, Վանաձորի հ. 5 ավագ դպրոցի աշխարհագրության ուսուցիչ

Հոդվածում ներկայացվում է մեր երկրում ներառական կրթության անցման անհրաժեշտությունը, «Կրթության մասին», «Հանրակրթության մասին» օրենքներում փոփոխություններ կատարելու հիմքերը: Շեշտվում են ներա­ռական կրթության իրականացման առանձնահատկությունները, հիմնական գաղափարները, բազմամասնագիտական թիմի կողմից կատարվող բազմաբովանդակ աշխատանքային գործունեության պլանավորման և իրակա­նացման գործառույթները: Նկարագրվում են ուսումնական հաստատության բազմամասնագիտական թիմի ան­դամի՝ սովորողների հետ իրականացվող ուսումնական խնդիրները, ինչպես նաև ուսուցչի օգնականի պաշտոնի հաստիքի ընդունման անհրաժեշտությունն ու նկարագիրը, նրա գործունեության շրջանակները:

Բանալի բառեր, ներառական կրթություն, հատուկ կրթություն, կրթության առանձնահատուկ պայմաններ, եռամակարդակ գնահատում, սոցիալական հարմարվածություն, կրթական կարիքների գնահատում, կրթության մատչելիություն, բազմամասնագիտական թիմ, մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոն:

 

ЗАКОНОДАТЕЛЬНЫЕ ИЗМЕНЕНИЯ В ПРОЦЕССЕ ОРГАНИЗАЦИИ ИНКЛЮЗИВНОГО ОБРАЗОВАНИЯ И НЕОБХОДИМОСТЬ НАЗНАЧЕНИЯ ДОЛЖНОСТИ ПОМОЩНИКА УЧИТЕЛЯ

Шогик Егиазарян, Учительница географии старшей школы N 5 г. Ванадзор

В статье предоставляется необходимость инуклюзивного образования в нашей стране, основания для внесения изменений в Законы Республики Армения “Об образовании” и “Обшей образовании”. Подчерки­ваются особенности внесения инклюзивного образования, основные идеи, функции планирования и осу­ществления многопрофильной работы, выполняемой многопрофессиональной командой. Описывается ра­бота многопрофильной команды учебного завидения с каждым учащимся в осуществлении учебных задач, так же необходимость внедрения должности помощника учителя, его описание и сфера деятельности.

Ключевые слова: инклюзивное обучение, особое обучение, специальные условия образования, трех­уровневая оценка, социальная адаптация, оценка образовательных потребностей, доступное образо­вание, многопрофильная команда, центр психолого-педагогической поддержки.

 

THE LOW CHANGES IN THE ORGANIZATION OF INCLUSIVE EDUCATION PROCESS AND THE NECE SSITY OF TEACHER ASSISTANT POSITION

Shogik Egiazaryan, Teacher of geography of Vanadzor High School #5

This article presents the legislative framework for inclusive education, separate rights and rules which should be implemented. It focuses on the evalution of special education conditions for pupils and the future plans for imple­menting inclusive classroom by a special multidisciplinary team. It describes all the educational issues which hap­pen at school between the pupils and each member of the multidisciplinary team.

Keywords:special educational conditions, inclusive education, social adaptation, special education, availability of education, educational needs, multidisciplinary team, a full member of the society

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՍՈՎՈՐՈՂԻ ԱՆՁԻ ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ

Լուսինե Միքայելյան, Ալավերդու հ. 2 դպրոցի հասարակագիտության ուսուցչուհի

Հոդվածում ներկայացվում են քաղաքացիական հասարակության և ժողովրդավարության կայացման գործում ուսումնական հաստատությունների սովորողների բարոյական դաստիարակության անհրաժեշտության մոտեցումները, խնդրի հետ կապված իմաստասիրական և մանկավարժական գրականության մեջ հայտնի դրույթները, տարատեսակ դիրքորոշումները, հայացքները: Նկարագրվում է ուսուցչի և աշակերտի միջև փոխհարաբերությունների այն մակարդակը, որը ապահովում է սովորողների առաջընթացը ոչ միայն ուսումնական գործընթացում, այլև սովորողի անձի՝ որպես քաղաքացիական հասարակության և ապագա քաղաքացու ձևավորման գործում:

Բանալի բառեր. քաղաքացիական հասարակություն, ժողովրդավարություն, բարոյական դաստիարակություն, Կ. Պոպեր, Ժ.-Ժ. Ոուսո, Ջ. Դյուի, սովորողի անձի ճանաչում, ուսուցիչ:

 

ГРАЖДАНСКОЕ ОБЩЕСТВО И НРАВСТВЕННОЕ ВОСПИТАНИЕ ЛИЧНОСТИ УЧЕНИКА

Лусине Микаелян, Учительница обществоведения школы N 2 г. Алаверди

В статье представлены необходимые подходы нравственного воспитания учащихся в связи с ста­новлением гражданского общества и демократии в учебных заведениях, связанные с задачей известные тезисы, взгляды, разнообразные позиции в философско-педагогической литературе. Описывается такой уровень взаимоотношений между учителем и учениками, которое обеспечевает прогресс учащихся не только в процессе обучения, но и в формировании личности - как будущего гражданина.

Ключевые слова: гражданское общество, демократия, нравственное воспитание, К. Попер, Ж.-Ж. Руссо, Дж. Дьюи, признание личности ученика, учитель.

 

CIVIL SOCIETY AND MORAL EDUCATION OF THE STUDENT’S PERSONALITY

Armine Mikaelyan, The teacher of social science of school N 2 of Alaverdi

The article presents necessary approaches to the moral education of students in connection with the formation of civil society and democracy in educational institutions, associated with the task known theses, views, various posi­tions in philosophical and pedagogical literature. This level of relationship between the teacher and students is described, which ensures the progress of students not only in the learning process, but also in the formation of the personality as the future citizen.

Keywords: Civil society, democracy, moral education, K. Poper, J. J. Rousseau, J. Dewey, recognition of the stu­dent’s personality, teacher.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՌԱԶՄԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՈՒՍՈՒՑՉԻ ԴԵՐԸ ՍՈՎՈՐՈՂՆԵՐԻ ՌԱԶՄԱՀԱՅՐԵՆԱՍԻՐԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՒՄ

Բորիս Վրացյան, Վանաձորի հ. 10 ավագ դպրոցի ռազմագիտության ուսուցիչ

Հոդվածում ներկայացվում են պետական կրթական քաղաքականության հիմնական սկզբունքները՝ ռազմա­հայրենասիրական դաստիարակությունը դպրոցներում բարձր մակարդակով իրականացնելու առումով: Բնութա­գրվում են զինղեկի մանկավարժական գիտելիքներն ու կարողությունները, նրա անձնային որակները աշակերտ­ների մեջ ռազմական, ֆիզիկական և բարոյական հատկանիշներ ձևավորելու նպատակով: Ներկայացվում են զինղեկի կողմից կատարվող և իրականացվելիք մի շարք միջոցառումներ, որոնք ապահովում են դպրոցում ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունը նպատակային ուսուցանելու և իրականացնելու համար:

Բանալի բառեր, պետական կրթական համակարգ, ռազմահայրենասիրական դաստիարակություն, զինղեկ, Փ. Բուզանդ, Արցախյան պատերազմ, սովորողի ֆիզիկական և հոգևոր կարողություններ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն, հայրենասիրություն, բարոյահոգեբանական և գաղափարական արժեքներ:

 

РОЛЬ УЧИТЕЛЯ НВП В ВОЕННО-ПАТРИОТИЧЕСKОМ ВОСПИТАНИИ УЧАЩИХСЯ

Врацян Борис, Учитель старшей школы N 10 г. Ванадзор

В статье представлены основные принципы государственной образовательной политики для реали­зации военно-патриотического воспитания в школах на высшем уровне. Характеризуются педагогиче­ские знания и умения военрука, его личные качества с целью формирования у учащихся военных, физиче­ских и нравственных качеств. Представляется ряд мероприятий, выполняемых и осушествляемых со сто­роны военрука, которые обеспечивают в школе военно-патриотическое воспитание для целенаправлен­ного обучения и реализации.

Kлючевые слова: государственная образовательная школа, военно-патриотическое воспитание, военрук, Ф.Бузанд, Арцахская война, физические и духовные умения учащихся, Первая Республика Армении, патриотизм, нравственно-психологические и идейные цены.

 

THE ROLE OF THE MILITARY INSTRUCTOR IN THE STUDENTS MILITARY-PATRIOTIC UPBRINGING

Boris Vracyan, Teacher of Vanadzor High School N 10

The paper presents the main principles of state education policy to highly implement the military patriotic upbringing in schools. Pedagogical skills, abilities and personal qualities of a military instructor are all characterized here to form military, physical and moral properties in students life. There are a series of activities implemented by the military instructors wich will help the others teach and put the military-patriotic upbringing into effect in schools.

Keywords: state education sistem, military-patriotic upbringing, a military instructor, P. Byuzand, Arcakh war, stu­dents physical and mental abilities, first Republic of Armenia, patriotism, the values of moral psychology and ideology.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՇԽԱՐՀԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ԱՐՏԱՍԱՀՄԱՆՅԱՆ ՓՈՐՁԻ ՄԱՍԻՆ

Բաբկեն Ավագյան

Հոդվածում ներկայացվում են արտասահմանյան մի քանի զարգացած երկրների կրթական քաղաքականու­թյան մեջ աշխարհագրության ուսուցման գործող համակարգերը, ինչպես նաև կուտակված փորձը, որի համա­դրումը հայկական հանրակրթական դպրոցների համանման փորձի հետ երևան է բերում այն էական բացթողումները, որոնց լրացումը խիստ անհրաժեշտ է:

Բանալի բառեր, աշխարհագրություն, ուսուցման համակարգ, էքսկուրսիա, մոդելավորում, դաշտային աշխատանք, տեխնիկական սարքավորվածություն:

 

О ЗАГРАНИЧНОМ ОПЫТЕ ПРЕПОДАВАНИЯ ГЕОГРАФИИ

Бабкен Авагян

В статье представлены действующие системы преподавания географии в образовательной полити­ке нескольких заграничных развитых стран, а также накопленный опыт, в сопоставлении с идентичным опытом армянских общеобразовательных школ, выявление существенных пробелов, заполнение которых является острой необходимостю.

Kлючевые слова: география, система обучения, экскурсия, моделирование, полевые работы, тех­ническое оборудование.

 

ON THE FOREIGN EXPERIENCE OF TEACHING GEOGRAPHY

Babken Avagyan

The article presents the current systems of teaching geography in the educational policy of several foreign coun­tries, as well as the accumulated experience, in comparison with the identical experience of Armenian secondary schools, the identification of significant gaps, the filling of which is an urgent need.

Keywords: geography, training system, excursion, modeling, field works, technical equipment.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱՎԱԳ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆՆԵՐԻ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՄԻ ՔԱՆԻ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Սամվել Սուքիասյան

Ավագ դպրոցական տարիքի պատանիների և աղջիկների ֆիզիկական դաստիարակությունը համարվում է կարևորագույն պայման նրանց բնականոն ֆիզիկական զարգացման համար: Տարիքային այս փուլում ֆիզիկա­կան դաստիարակությունն ունի իր որոշակի յուրահատկությունները, որոնցից մի քանիսի անդրադարձ է կատար­ված սույն հոդվածում:

Բանալի բառեր, ֆիզիկական դաստիարակություն, ֆիզիկական զարգացում, ավագ դպրոցական, օրգան-համակարգեր, ֆիզիկական վարժություններ, դաստիարակության միջոց, մեթոդ, սկզբունք

 

О НЕKОТОРЫХ ОСОБЕННОСТЯХ ФИЗИЧЕСKОГО ВОСПИТАНИЯ СТАРШИХ ШKОЛЬНИKOВ

Самвел Сукиасян

Физическое воспитание юношей и девушек старшего школьного возраста является важным условием для их нормального физического развития. В этом возрасте физическое воспитание имеет некоторые специфические особенности, некоторые из которых описаны в этой статье.

Kлючевые слова: физическое воспитание, физическое развитие, старший школьник, органы-системы, физические упражнения, средство воспитания, метод, принцип.

 

SOME PECULARITIES ABOUT HIGH SCHOOLCHILDREN’S PHYSICAL EDUCTAION

Samvel Sukiasyan

The physical education of senior school boys and girls is a crucial condition for their normal physical develop­ment. The physical education has its some pecularities in this age stage. Some of these pecularities are studied in this article.

Keywords:physical education, physical development, high schoolchildren, organ-systems, physical excersises, education means, method, principle.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԿՐՏՍԵՐ ԴՊՐՈՑՈՒՄ ԱՆԳԼԵՐԵՆԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՄԻ ՔԱՆԻ ԱRԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Կարինե Սահակյան

Օտար լեզուները, մասնավորապես անգլերենը, ունեն կրտսեր դպրոցում ուսուցանման իրենց յուրահատկու­թյունները, որոնք անտեսելու պարագայում ուսուցման արդյունավետությունը չի կարող լինել ցանկալի չափով բարձր: Հոդվածում շեշտադրվում է մասնավորապես կրտսեր դպրոցական տարիքում օտար լեզու ուսուցանելու կարևորությունը, քանի որ այն համարվում է գիտելիքներ յուրացնելու համար ամենաակտիվ տարիքային փուլը:

Բանալի բառեր. կրտսեր դպրոցական, օտար լեզու, անգլերենի ուսուցում, գործառույթ, խաղի գործառույթներ:

 

О СПЕЦИФИKЕ ПРЕПОДАВАНИЯ АНГЛИЙСKОГО ЯЗЫKА В МЛАДШЕЙ ШKОЛЕ

Kарине Саакян

Иностранные языки, в частности английский, имеют свою специфику обучения в младшей школе, пре­небрежение которыми не может обеспечить продуктивность обучения на желательном высоком уровне. В статье акцентируется важность обучения иностранному языку в младшем школьном возрасте, так как именно этот период считается наиболее активным для усвоения знаний.

Ключевые слова: младший школьник, иностранный язык, обучение английского азыка, функция, функция игри.

 

ON THE SPECIFICS OF TEACHING ENGLISH IN JUNIOR SCHOOL

Karine Sahakyan

Foreign languages, in particular English, have their own specifics of teaching in a junior school, the neglect of which can not ensure the productivity of instruction at the desired high level. The article emphasizes the importance of teaching a foreign language at a younger school age, since this period is considered the most active for master­ing knowledge.

Keywords: junior schoolboy, foreign language, teaching English, function, function of the game.

___________________________________________________________________________________________________________

 

«ԲԱԶՄԱՏԵՍԱՆԿՅՈՒՆ ՄՈՏԵՑՈՒՄ» ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՅԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ «ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ» ԱՌԱՐԿԱՅԻ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ

Աննա Բաբուրյան, Վանաձորի հ. 20 հիմնական դպրոցի պատմության ուսուցչուհի

«Պատմություն» առարկայի դասավանդման ժամանակ ուսուցիչները բազմաթիվ տեխնոլոգիաներ և հնարներ են օգտագործում դասը կազմակերպելու և ուսումնական տարբեր խնդիրներ լուծելու համար: Այս հոդվածում քննարկվում է «Բազմատեսանկյուն մոտեցում» մեթոդի կիրառման արդյունավետությունը մասնավորապես խմբային և անհատական հետազոտական աշխատանքները կազմակերպելու ժամանակ: Ներկայացվում են մի շարք օրինակներ, որոնք ապացուցում են, որ դասի կամ թեմայի արդյունավետ ուսուցման համար նպատակահարմար է օգտագործել պատմական երևույթների կամ իրադարձությունների մեկնաբանման բազմատեսանկյուն մոտեցումը:

Բանալի բառեր. տեխնոլոգիա, բազմատեսանկյուն մոտեցում, պատճառահետևանքային կապեր, դպրոցական ծրագիր, արդյունավետ ուսուցում, հետազոտական աշխատանք, պատմական աղբյուր, Խաչակրաց արշավանքներ, Առաջին աշխարհամարտ, պատմական մեթոդ:

 

МНОГОСТОРОННИЙ ПОДХОД” ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ТЕХНОЛОГИИ С ЦЕЛЬЮ ПЛОДОТВОРНОГО ПРЕПОДАВАНИЯ ПО ПРЕДМЕТУ “ИСТОРИЯ”

Анна Бабурян, Учительница истории основной школы N 20 г. Ванадзора

Во время преподавания по предмету “История” учитель употребляет многочисленные технологии и возможности для организации урока и различные пути для решения учебных задач. В этой статье обсуж­дается с точки зрения “многосторонного подхода” метод плодотворности, в частности для организации с целью групповой и индивидуальной исследовательской работы. Представляется ряд примеров, которые доказывают плодотворность для преподавания урока или темы, целесообразно использовать истори­ческие фрагменты или явления, комментируя многосторонними подходами.

Kлючевые слова: технология, многостороннее мышление, причинноследовательные связи, школьная программа, плодотворное преподавание, исследовательские работы, исторические истоки, Kрестовые походы, Первая мировая война, исторический метод.

 

THE “MULTIPERSPECTIVITY APPROACH” TECHNOLOGY APPLICATION FOR EFFECTIVE TEACHING OF THE SUBJECT “HISTORY”

Anna Baburyan. The teacher of history of Vanadzor main school N 20

During the teaching of the subject “History”, teachers use many kinds of technologies and techniques to organ­ize the lesson and to solve different educational challenges. This article discusses the effectiveness of the applica­tion of the method of the “multiperspectivity approach”, in particular for the organization of the work for group and individual research. Presented are a number of examples which prove that for effective teaching of the subject or the theme it is expedient to use a “multiperspectivity approach” of interpretation of historical phenomena or events.

Keywords: technology, multiperspectivity approach, causeand-effect relationships, a school program, effective teaching, research work, historical sources, the Crusades, the World War I, a historical method.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՍՈՎՈՐՈՂՆԵՐԻ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՄԻ ՔԱՆԻ ԽՆԴՐԻ ՇՈՒՐՋ

Հայկուշ Պետրոսյան

Աշակերտների դաստիարակության նուրբ գործում մանկավարժը պետք է լինի հմուտ, հաշվի առնի յուրա­քանչյուր աշակերտի անհատականությունը, իմանա, թե ինչով է պայմանավորված նրա լավ կամ վատ մասնակ­ցության հանգամանքը դասագործընթացին, հասկանա, թե աշակերտներից որոնք ունեն սատարման կարիք, ինչ­պիսի ապրումներ է ունեցել նա տանը և այլն: Հոդվածի շեշտադրումներից մեկն էլ աշակերտի՝ որպես ապագա լի­իրավ քաղաքացու ձևավորման գործոնների, ինչպես նաև դասարանի ղեկավարի մի քանի գործառույթների նկա­րագրությունն է: Ներկայացված են դպրոցում մեր և այլոց կողմից կազմակերպված միջոցառումներ, որոնք օգնել են աշակերտների համագործակցության ամրապնդմանը, միմյանց սատարելու պատրաստակամության ձևավոր­մանը:

Բանալի բառեր, դաստիարակություն, կրթություն, ազգային գիտակցություն, համամարդկային արժեքներ, դաստիարակչական համակարգ, ավանդական միջոցներ, տարիքային գործոն, միջանձնային հարաբերություն­ներ, ուսուցիչ:

 

НЕКОТОРЫЕ ПРОБЛЕМЫ О ГРАЖДАНСКОГО ВОСПИТАНИЯ УЧАЩИХСЯ

Айкуш Петросян

В тонком деле воспитания учеников педагог должен быть умелым, учитывать индивидуальность каждого ученика, знать чем обусловлено его хорошее или плохое участие в процессе урока, понимать кто из учеников нуждается в поддержке, какие переживания он имел дома и т.д. Один из акцентов статьи является также описание факторы воздействия на формирование учащегося, как будущего гражданина, также описание некоторых функций классного руководителя. Представила мероприятия проведенные в нашей школе разными учителями и мною, которые способствуют сотрудничеству между учениками, развивают способность помогать и поддерживать друг другу.

Kлючевые слова: воспитание, образование, национальное сознание, общечеловеческие ценности, сис­тема воспитания, традиционные средства, возрастной фактор, межличностные отношения, учитель, классрук.

 

THE PROBLEM OF BRINGING UP LEARNERS AT SCHOOLAS A CONDITION OF CREATING A RESPONSIBLE CITIZEN

Haykush Petrosyan

In the sensitive process of students’ education the teacher should be skilled and take into consideration the indi­vidualism of each student, know the reason of good or bad participation in the process of the lesson, understand which student needs to be encouraged, what emotions he or she had at home, etc. The paper also emphasizes on the description of the factors that influences on students’ education, the formation of the future citizen as well as the form-master’s functions. The paper presents events of our school done by different subject teachers and me which promote the development of such skills as student collaboration, helping and assisting each other.

Keywords: education, national consciousness, humanist values, system of education, traditional methods, age factor, internship. Teacher, form-master.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՆՈՒՅՆԱՆՈՒՆ ԲԱՌԵՐԻ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅՈՒՆԸ Պ. ՍԵՎԱԿԻ «ՄԱՐԴԸ ԱՓԻ ՄԵՋ» ԺՈՂՈՎԱԾՈՒՈՒՄ

Գայանե Ավետիսյան

Աշխատանքը ներկայացնում է հայ գրական մշակույթի վարպետներից մեկի՝ Պարույր Աևակի «Մարդը ափի մեջ» ժողովածուում նույնանուն բառերի կիրառության վերլուծությունը, որոնք գեղարվեստորեն բացահայտում են հարազատ ժողովրդի հոգևոր ներաշխարհը, նրա բնավորությունը, պատմական տոկունության գաղտնիքը, ինչպես նաև հենց իր՝ հեղինակի վերաբերմունքը բնութագրվող երևույթների նկատմամբ: Խնամքով ընտրված են համապատասխան բառերը, դրանց տեսակները և տարբեր իմաստները, որոնցով պայմանավորված է նրա պոեզիայի ոճական յուրահատկությունը, իմաստային խորությունը և տաղաչափական ձևերի օգտագործումը:

Բանալի բառեր, համանուն բառեր, բառապաշար, գեղեցիկ խոսք, ոճական առանձնահատկություն, հոգևոր ներաշխարհ:

 

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ОМОНИМИЧНЫХ СЛОВ В СБОРНИКЕ П. СЕВАКА “ЧЕЛОВЕК НА ЛАДОНИ”

Гаяне Аветисян

Работа представляет собой анализ омонимичных слов в сборнике одного из литературных мастеров армянской культуры в поэзии Паруйра Севака, а именно “Человек на ладони”. Омонимичные слова худо­жественно выявляют внутренний мир родного народа, национальный характер, секрет исторической стойкости, как и отношение самого автора к описанным явлениям. Тщательно подобраны соответствую­щие слова и их типы с разной семантикой, которым и обусловлена стилистическая особенность его поэзии, семантическая глубина и использование ритмических форм.

Ключевые слова:омонимичные слова, лексический запас, красивая речь, стилистическая особенность, внутренний мир.

 

THE USE OF HOMONYMS IN SEVAK’S BOOK ‘‘MAN IN A PALM’’

Gayane Avetisyan

The work presents the analysis the use of homonyms in the book ‘‘Man in a Palm’’ by Paruyr Sevak who is the one of greatest masters in Armenian literature culture. The homonyms literarily describe the spiritual world of the native people, their national features, secrets of their historical strength as well as the author’s attitude toward every­thing described. The word, their forms and various meanings are carefully chosen by the author which provide prop­er understanding of the peculiarities of the poetic style, its sensual depth and rhythmic forms.

Keywords: homonyms, vocabulary, beautiful speech, stylistic peculiarities, inside world.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՌՈՒՍԱՑ ԼԵԶՎԻ ԴԱՐՁՎԱԾԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԸ ԱԶԳԱՅԻՆ ԴՊՐՈՑՈՒՄ

Սիրանուշ Ղանդիլան

Սույն հոդվածում լուսաբանվում են ռուսաց լեզվի դարձվածաբանության ուսուցման տեսական հարցերը, որոնք կարևոր դեր ունեն սովորողների հաղորդակցության և խոսքի արտահայտչականության զարգացման առումով: Ներկայացվում են դարձվածքների իմաստային կառուցվածքը, բանավոր խոսքում գործածության կարևորությունը, ռուսերենի և մայրենի լեզվի փոխազդեցությունները, ինչպես նաև աշակերտների կողմից որոշ դարձվածքների գործածման դժվարությունների առկայությունը:

Բանալի բառեր. դարձվածքներ, իմաստաբանություն, արտահայտչականություն, հաղորդակցություն:

 

ТЕОРЕТИЧЕСKИЕ ОСНОВЫ ОБУЧЕНИЯ РУССKОЙ ФРАЗЕОЛОГИИ В НАЦИОНАЛЬНОЙ ШKОЛЕ

Сирануш Kандилян

В данной статье освещаются теоретические основы обучения русской фразеологии, которая играет немаловажную роль в развитии коммуникативных навыков учащихся, делая их речь образной и выразитель­ной. Здесь также предлагается схематическая структура значений фразеологизмов, последовательность их введения в речь учащихся, рассматриваются связи ФЕ с разными частями речи, взаимодействие русско­го и родного языка учащихся, представлены трудности при употреблении учащимися некоторых ФЕ.

Kлючевые слова:фразеологизмы, семантика, экспрессивность, коммуникация.

 

TEACHING THE THEORETICAL ISSUES OF RUSSIAN LANGUAGE PHRASEOLOGY IN THE NATIONAL SCHOOL

Siranush Ghandilyan

Teaching the theoretical issues of Russian language phraseology are elucidated in the article, which plays an important role in the development of the learners communicative skills. The semantic structure of the phraseology, the importance of the use of oral speech, the interaction of Russian and the native language, the presence of difficulties in the use of some phraseology by learners and presented.

Keywords: phraseologisms, semasiology, expressiveness, communication.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԲԱՐՁՐ ՆՎԱՃՈՒՄՆԵՐԻ ՍՊՈՐՏԻ ԱՐԴԻ ՆԿԱՐԱԳԻՐԸ

Գրիգոր Բարսեղյան

Այսօր սպորտը այնքան խոր է ներթափանցել հասարակության կենցաղ, կարծես առանց նրա կյանքը թերի լինի: Բոլոր տեսակի մարզական նվաճումները միաժամանակ համարվում են համազգային, պետական ձեռքբերումներ, քանի որ ռեկորդներն ու հաղթանակները միջազգային մրցումներում բարձրացնում են երկրի մարզական և քաղաքական հեղինակությունը: Գիտագործնական ներդրումները ժամանակակից սպորտում դրդում են առավել նախաձեռնողական գորողությունների իրականացման: Ակնառու է մարզիչների արդյունավետ համագործակցությունը գիտաշխատողների հետ:

Տարբեր մայրցամաքներում աստիճանաբար իր կողմը գրավելով բնակչության ավելի ու ավելի լայն խավերի՝ սպորտը դարձել է զանգվածային երևույթ և իր վրա բևեռել բժիշկների, մանկավարժների, ինչպես նաև պետական ու քաղաքական գործիչների ուշադրությունը:

Բանալի բառեր. ժամանակակից սպորտ, սպորտային պատրաստություն, գործոն, մարզական բարձր արդյունքներ, բարձրակարգ մարզիկներ, սպորտային գործունեություն:

 

СОВРЕМЕННОЕ ОПИСАНИЕ СПОРТА ВЫСШИХ ДОСТИЖЕНИЙ

Григор Барсегян

В настоящее время спорт настолько сильно проник в общественное бытие, что без него жизнь будет выглядеть неполноценным. В современном мире спортивным достижениям придается значение не только общенациональных, но и государственных заслуг, так как победы и рекорды на международных соревнова­ниях повышают спортивный и политический авторитет страны. Научно-практические внедрения в сов­ременный спорт во многом определяют инициативы в разработке стратегии сотрудничества спортивных тренеров и научных работников. Постепенно внедряясь во все пласты населения планеты, современный спорт обрел массовый харак­тер и оказался в центре внимания врачей, педагогов, государственных и политических деятелей.

Ключевые слова: современный спорт, спортивная подготовка, фактор, высокие спортивные резуль­таты, высококлассные спортсмены, спортивная деятельность.

 

MODERN DESCRIPTION OF HIGH ACHIEVEMENT SPORTS

Grigor Barseghyan

Today the sport is so deeply penetrated into the everyday life of the society that it seems incomplete without it. All kinds of sports achievements are simultaneously considered as national, state achievements, because records and victories raise the country’s sport and political authority in international competitions. Scientific-practical invest­ments in modern sports push the implementation of more initiative functions. The coaches’ effective collaboration with researchers is obvious. Due to the attraction of wider layers of population in different countries the sport became a mass phenomenon and attracted the attention of health care practitioners, doctors, educators, state and political figures.

Keywords: modern sport, sports preparedness, factor, high sports results, high-class sportsmen, sport activity.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԵՔՍՏԵՐԻ ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԻ ՄԵԹՈԴՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ ԱՆԳԼԵՐԵՆԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Լիլիթ Չամաքյան

Հոդվածում ներկայացված են անգլերենի ուսուցման գոյություն ունեցող մեթոդների և մեթոդիկաների բնութագրերը: Աահմանված են «մեթոդաբանություն», «մեթոդ» և «մեթոդիկա» հասկացությունները: Դիտարկված են դասական, բնական, ինտենսիվ և հաղորդակցական մեթոդիկաները, առանձնացված են դիդակտիկ մեթոդ­ները, որոնց արդյունավետ գործառնությունը հնարավոր է միայն ճիշտ մեթոդիկայի կիրառման արդյունքում:

Բանալի բառեր. մեթոդիկա, մեթոդ, դիդակտիկ մեթոդ, դասական մեթոդիկա, բնական մեթոդիկա, ինտենսիվ մեթոդիկա, հաղորդակցական մեթոդիկա:

 

СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ПЕРЕВОДА ТЕКСТА И ОПЫТ ИХ ПРИМЕНЕНИЯ В ПРОЦЕССЕ ПРЕПОДАВАНИЯ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА

Лилит Чамакян

В статье дается характеристика и представление о существующих методах и методиках препода­вания английского языка. Уточняются понятия «методология», «метод» и «методика». Рассматривают­ся классическая, естественная, интенсивная и коммуникативная методика, выделяются дидактический и герменевтический методы, эффективное функционирование которых возможны лишь при их правильном включении в соответствующую методику.

Ключевые слова: методика, метод, дидактический метод, герменевтический метод, классическая методика, естественная методика, интенсивная методика, коммуникативная методика.

 

MODERN METHODS OF TEXT TRANSLATION AND THE PRACTICE OF THEIR APPLICATION IN THE ENGLISH LANGUAGE TEACHING PROCESS

Lilit Chamakyan

The article provides characteristic and overview of the existing methods and techniques of English language teaching. The notions of “methodology”, “method” and “teaching techniques” are clarified. The classical, natural, intensive and communicative methodologies are considered along with the didactic and hermeneutic techniques, effective implementation of which is possible only if they are properly introduced into the corresponding meth­odology.

Keywords: methodology, method, didactic techniques, hermeneutic techniques, classical methodology, natural methodology, intensive methodology, communicative methodology

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԵՏԱԴԱՍ ՈՐՈՇԻՉԸ ԵՎ ՆՐԱ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ Պ. ՍԵՎԱԿԻ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ

Նառա Մինասյան

Հոդվածում քննարկված են հետադաս որոշչի կազմության և կիրառման առանձնահատկությունները ժամանակակից հայոց լեզվում: Բերված են օրինակներ Պ. Սևակի ստեղծագործություններից, որոնցում արտահայտված են հետադաս որոշիչների կիրառման նրբերանգները:

Բանալի բառեր. որոշիչ, հայոց լեզու, ձևաբանություն, քերականություն:

 

ПОСЛЕДУЮЩЕЕ ОПРЕДЕЛЕНИЯ И ЕГО ПРИМЕНЕНИЕ В ПРОИЗВЕДЕНИЯХ П. СЕВАКА

Нара Минасян

В статье рассматриваются особенности состава и применения последующего определения в со­временном армянском языке. Приведены примеры из П. Севака, где ярко выражены нюансы приложений.

Ключевые слова:определения, армянский язык, морфология, грамматика.

 

THE SUBSEQUENT DEFINITION AND ITS APPLICATION IN THE WORKS OF P. SEVAK

Nara Minasyan

The article deals with the features of composition and application of the subsequent definition in the modern Armenian language. Examples are given from P. Sevak, where the nuances of applications are clearly expressed.

Keywords: definitions, Armenian language, morphology, grammar.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՈՒԺԱՅԻՆ ՊԱՏՐԱՍՏԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ Եվ ԱՐԱԳԱՇԱՐԺՈՒԹՅԱՆ ՄՇԱԿՄԱՆ ՄԵԹԱԴԻԿԱՆ ԲՌՆՑՔԱՄԱՐՏՈՒՄ

Գևորգ Հայրապետյան

Հոդվածում քննարկված է բռնցքամարտում ուժային պատրաստության և արագաշարժության մշակման մեթոդիկան դեռահասերի շրջանում: Վերլուծված են դեռահասների ֆիզիոլոգիական փոփոխությունների ընդհանուր բնութագրերը, տրված է բռնցքամարտում մարզիկի հետ աշխատանքի արդյունավետ մեթոդիկա՝ հաշվի առնելով անհատական առանձնահատկությունները:

Բանալի բառեր. դեռահաս, բռնցքամարտ, արագաշարժություն, ուժ, պատրաստություն, ֆիզիոլոգիա, մարզումներ:

 

техника энергетической подготовки И развития маневренности В боксе

Геворг Айрапетян

В статье обсуждается использование силовой тренировки и маневренности в боксе среди под­ростков. Проанализированы общие характеристики физиологических изменений подростков и даны эффективные методы работы с спортсменом в боксе с учетом индивидуальных особенностей.

Ключевые слова: подросток, спортсмен, ловкость, сила, обучение, физиология, тренировка.

 

TECHNIQUE OF ENERGY PREPARATION AND DEVELOPMENT OF MANEUVERABILITY IN BOXING

Gevorg Hayrapetyan

The article discusses the use of strength training and maneuverability in boxing among adolescents. General characteristics of physiological changes in adolescents are analyzed and effective methods of working with the ath­lete in boxing are given, considering individual characteristics.

Keywords: teenager, athlete, agility, strength, training, physiology, training

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԲԱՅԻ ԵՂԱՆԱԿԱՅԻՆ ՁԵՎԵՐԸ «ՊԱՊ ԹԱԳԱՎՈՐ» ՊԱՏՄԱՎԵՊՈՒՄ

Աղունիկ Մկրտչյան

Հոդվածում քննարկված են բայի եղանակային ձևերի կիրառման առանձնահատկությունները Ստեփան Զորյանի «Պապ թագավոր» պատմավեպի օրինակով: Վերլուծված են բայի տարբեր եղանակային ձևերի կազմությունները, դրանց լեզվական առանձնահատկությունները և կիրառման նրբերանգները:

Բանալի բառեր. բայ, ժամանակաձև, հրամայական եղանակ, արդի հայերեն, պատմավեպ, բայի խոնարհում:

 

ФОРМЫ ГЛАГОЛОВ В ИСТОРИЧЕСКОМ РОМАНЕ “ЦАРЬ ПАП”

Агуник Мкртчян

В статье обсуждаются особенности использования формулировки глаголов по примеру Степана Зоряна “Царь Пап”. Проанализирован состав различных типов глаголы, их лингвистические особенности и нюансы применения.

Ключевые слова:глагол, наклонение глагола, современный армянский язык.

 

FORMS OF VERBS IN THE HISTORICAL NOVEL “KING PAP”

Aghunik Mkrtchyan

The article discusses the peculiarities of using the verb formulations in the manner of Stepan Zorian’s “King Pap”. The composition of various types of verbs, their linguistic features and nuances of application are analyzed.

Keywords: verb, verb inclination, modern Armenian language.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԼԵԶՎԻ ՊԱՏԿԵՐԱՎՈՐՄԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ ԳՈՒՐԳԵՆ ՄԱՀԱՐՈՒ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ

Լիանա Հարությունյան

Հոդվածում դիտարկված են ժամանակակից հայոց լեզվի պատկերավորման միջոցների կիրառությունները Գ. Մահարու ստեղծագործության օրինակով: Բերված են կոնկրետ օրինակներ, որոնք փաստում են, որ հարադրությունների կիրառմամբ հեղինակը ոճավորում է խոսքը, արտահայտում խոսողի անմիջական ապրումներն ու ընդգծում տվյալ պահի նրա տրամադրությունները:

Բանալի բառեր. դարձվածքներ, հարադրություններ, վիպակ, ժամանակակից հայոց լեզու, ձևաբանություն, ոճաբանություն:

 

СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ВИЗУАЛИЗАЦИИ ЯЗЫКА В ПРОИЗВЕДЕНИЯХ ГУРГЕНА МААРИ

Лиана Арутюнян

В статье рассматривается использование современных методов визуализации армянского языка в произведениях Гургена Маари. Даются конкретные примеры, указывающие на то, что с помощью идиом автор стилует слово, выражает непосредственные впечатления от говорящего и подчеркивает настроение момента.

Ключевые слова: идиомы, аббревиатуры, роман, современный армянский язык, морфология, стилистика.

 

MODERN METHODS OF VISUALIZING THE LANGUAGE IN THE WORKS OF GURGEN MAHARI

Liana Harutyunyan

The article deals with the use of modern methods of visualization of the Armenian language in the works of Gurgen Mahari. Specific examples are given indicating that the author stylizes the word with the help of idioms, expresses immediate impressions of the speaker and emphasizes the mood of the moment.

Keywords: idioms, abbreviations, novel, common Armenian language, morphology, stylistics

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀՀ ՀԱՆՐԱԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ

Նախշուն Հովհաննիսյան

Հոդվածում վերլուծված են իրավական կրթության և դաստիարակության առանձնահատկությունները ՀՀ հանրակրթության համակարգում: Հիմնավորված է, որ իրավական մշակույթի ձևավորման, իրավագիտակից քա­ղաքացու ձևավորման հիմնաքարը հանրակրթական դպրոցն է: Անհրաժեշտ է պարբերաբար բարեփոխել և արդիականացնել հանրակրթական դպրոցում իրակավական կրթության բովանդակությունը, ուսուցման մեթո­դիկան:

Բանալի բառեր, իրավական դաստիարակություն, իրավագիտություն, դպրոց, ուսուցում, կրթական համակարգ:

 

ОСОБЕННОСТИ ЮРИДИЧЕСКОГО ВОСПИТАНИЯ В СИСТЕМЕ ОБРАЗОВАНИЯ РА

Нахшун Оганнисян

В статье анализируются особенности юридического образования и юридического воспитания в системе общего образования в Республике Армения. Обосновано, что основой для формирования правовой культуры, юридического гражданства является общая школа. Необходимо периодически реформировать и модернизировать содержание юридического образования в общеобразовательной школе, методику преподавания.

Ключевые слова :юридическое образование, право, школа, образование, образовательная система.

 

FEATURES OF THE LEGAL EDUCATION IN THE RA GENERAL EDUCATION SYSTEM

Nakhshun Hovhannisyan

The article analyzes the peculiarities of legal education in the system of general education in the Republic of Armenia. It is substantiated that the basis for the formation of legal culture, the formation of legal citizenship is the general school. It is necessary to periodically reform and modernize the content of legal education in the general education school, the teaching methodology.

Keywords: legal education, law, school, education, educational system.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԵՐԳԻԾԱՆՔԸ ԴԵՐԵՆԻԿ ԴԵՄԻՐՃՅԱՆԻ ԳՐԱԿԱՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ

Արփինե Հովհաննիսյան

Հոդվածում դիտարկված են երգիծանքի Ժանրի դրսևորումները Դ. Դեմիրճյանի ստեղծագործություններում: Վերլուծված են այն աշխարհաքաղաքական իրողությունները, որոնք ազդեցություն են թողել գրողի ստեղծագոր­ծական ուղու վրա:

Բանալի բառեր, երգիծանք, ստեղծագործություն, գրական ուղի, կատակերգություն, եսակենտրոն հերոսներ, գրական ժանր:

 

САТИРА В ЛИТЕРАТУРНОМ НАСЛЕДИИ ДЕРЕНИКА ДЕМИРЧЯНА

Арпине Оганнисян

В статье рассматрываются манеры сатирического жанра в произведениях Д. Демирчяна. Проана­лизированы те геополитические реалии, которые повлияли на творчество писателя.

Ключевые слова: сатира, литературные произведения, литературный путь, комедия, эгоцентри­ческие персонажи, литературный жанр.

 

SATYRA IN THE LITERARY HERITAGE OF DERENIK DEMIRCHYAN

Arpine Hovhannisyan

The manners of the satirical genre in the works of D. Demirchyan are discussed in the article. We analyzed the geopolitical realities that influenced the work of the writer.

Keywords: satire, literary works, literary path, comedy, selfish characters, literary genre.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԵՌԱՆԿՅՈՒՆԱՉԱՓՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐՐԵՐԻ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄԸ ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑՈՒՄ

Վարդիթեր Դավեյան

Հոդվածում քննարկված և վերլուծված են եռանկյունաչափության տարրերի ուսուցման առանձնահատկու­թյունները տարրական դպրոցում: Ներկայացված են կոնկրետ մեթոդական հնարներ:

Բանալի բառեր, եռանկյունաչափություն, տարրական դպրոց, ուսուցում, մաթեմատիկա, մեթոդիկա, արդյու­նավետություն, մտածողություն:

 

ОБУЧЕНИЕ ТРИГОНОМЕТРИИ В НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЕ

Вардитер Давеян

В статье рассматриваются и анализируются особенности изучения элементов тригонометрии в начальной школе. Представлены конкретные методические навыки.

Ключевые слова: тригонометрия, начальная школа, преподавание, математика, методика, эффек­тивность, мышление.

 

TRAINOMETRY TRAINING IN ELEMENTARY SCHOOL

Varditer Daveyan

The article deals with and analyzes the features of studying the elements of trigonometry in elementary school. Specific methodological skills are presented.

Keywords: trigonometry, elementary school, teaching, mathematics, methodology, efficiency, thinking.

___________________________________________________________________________________________________________

ՏՀՏ-ՆԵՐԻ ԴԵՐԸ ԿԵՆՍԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ

Աստղիկ Բաղդասարյան

Հոդվածում քննարկված է ՏՀՏ-ների դերը կենսաբանության ժամանակակից դասի կազմակերպման գործըն­թացում: Մասնավորապես, ներկայացված են մանկավարժական փորձարկի արդյունքներ, որոնք վկայում են, որ ՏՀՏ-ները մեծ ազդեցություն ունեն գիտելիքների յուրացման գործընթացի վրա:

Բանալի բառեր. ՏՀՏ, կենսաբանություն, ուսուցում, գիտելիք, յուրացում, բնագիտական առարկաներ, մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ:

 

РОЛЬ ИKТ В ОБУЧЕНИИ БИОЛОГИИ

Астгик Багдасарян

В статье обсуждается роль ИKТ в процессе организации современного обучение биологии. В частно­сти, результаты педагогического эксперимента показывают, что ИKТ оказывают большое влияние на процесс приобретения знаний.

Kлючевые слова: ИKТ, биология, образование, знания, освоение, естественные науки, мультимедийные технологии.

 

THE ROLE OF ICT IN THE TEACHING OF BIOLOGY

Astghik Baghdasaryan

The article discusses the role of ICT in the process of organizing modern teaching of biology. In particular, the results of the pedagogical experiment show that ICTs have a great impact on the process of acquiring knowledge.

Keywords:ICT, biology, education, knowledge, digestion, science, multimedia technologies.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԲՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԳԻՏԵԼԻՔՆԵՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԻ ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ

Մարիամ Առաքելյան

Հոդվածում դիտարկված են բնագիտության ուսուցման առանձնահատկությունները հանրակրթական դպրո­ցում: Հիմնավորված է, որ բնագիտական առարկաներից աշակերտների հետաքրքրությունները ձևավորվում են հենց տարրական դպրոցում, և ուսուցչից մեծ ջանքեր են պահանջվում այն, պահպանելու համար, ինչը խիստ ար­դիական է այսօր բնագիտական առարկաների հանդեպ օրեցօր նվազող հետաքրքրության ֆոնին: Դրա համար արդյունավետ և օգտակար է 3D համակարգչային մոդելավորման գործիքների կիրառումը:

Բանալի բառեր, բնագիտություն, տարրական դպրոց, զգայարաններ, բնություն, հիգիենա, ուսուցում, մարդ, գիտելիք:

 

ОСОБЕННОСТИ ФОРМИРОВАНИЯ ЗНАНИИ ЕСТЕСТВЕННЫХ НАУК В НАЧАЛЬНЫХ КЛАССАХ ОСНОВНОЙ ШКОЛЕ

Мариам Аракелян

В статье рассматриваются особенности обучения естественных наук в школах. Обосновано, что интерес учащихся к естественным наукам формируется именно в начальной школе, и учитель нуждается в огромных усилиях по формированию и поддержанию этого интереса, что очень актуально сегодня на фоне падения интереса к предметам естествознания. Эффективно и полезно использовать инструмен­ты 3D-моделирования.

Ключевые слова.естествознание, начальная школа, человеческие чувства, природа, гигиена, образо­вание, человек, знания.

 

FEATURES OF FORMATION OF KNOWLEDGE OF THE NATURAL SCIENCES IN ELEMENTARY SCHOOL

Mariam Arakelyan

The article examines the features of teaching natural sciences in schools, in particular, a practical lesson is pre­sented. It is substantiated that the interest of students in natural sciences is formed precisely in primary school, and the teacher needs huge efforts to form and maintain this interest, which is very important today against the backdrop of a drop in interest in the subjects of natural science. It is effective and useful to use 3D computer modeling tools.

Keywords.natural science, elementary school, human feelings, nature, hygiene, education, man, knowledge.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՀԱՅԵՐԵՆՈՒՄ ԴԵՐԲԱՅՆԵՐԻ ԿԱԶՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅԱՆ ՄԻ ՔԱՆԻ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Գայանե Աղեկյան

Հոդվածում դիտարկված են Ժամանակակից հայերենում դերբայների կազմության և կիրառության մի շարք առանձնահատկությունները: Մանրամասն վերլուծված են դերբայների կազմությունը, բերված են օրինակներ, որոնք ավելի հիմնավոր են դարձնում քննարկվող հիմնախնդիրը:

Բանալի բառեր. դերբայ, կազմություն, ժամանակակից հայոց լեզու, բայերի խոնարհում:

 

О НЕКОТОРЫХ ОСОБЕННОСТЯХ СОСТАВЛЕНИЯ И ПРИМЕНЕНИЕ ПРИЧАСТИИ В СОВРЕМЕННОМ АРМЯНСКОМ ЯЗЫКЕ

Гаяанэ Агекян

В статье рассматривается ряд особенностей состава и применения причастие в современном армян­ском языке. Проанализированы данные о составление причастии, приведены примеры, что делает проб­лему более заметной.

Ключевые слова:причастие, составление, современный армянский язык, склонение глаголов.

 

ABOUT SOME PECULIARITIES OF CONSTRUCTION AND APPLICATION CONVERBS IN CONTEMPORARY ARMENIAN LANGUAGE

Gayane Aghekyan

The article deals with a number of peculiarities of composition and application of participle in the modern Armenian language. Features of compilation of participles are analyzed, examples are given, which makes the prob­lem more noticeable.

Keywords: participle, compilation, modern Armenian language, declination of verbs

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ԱՊԱՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԱՈԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՄԻՋԻՆ ԴՊՐՈՑՈՒՄ

Աննա Ասմարյան

Հոդվածում քննարկված են սովորողների տրամաբանական մտածողության զարգացման մի քանի առանձնահատկություններ, մասնավորապես՝ խոսվում է մաթեմատիկական ապացուցումների ուսուցման մեթոդների դերի մասին: Հիմնավորված է, որ դպրոցականների տրամաբանական մտածողության զարգացման ուղիղ և արդյունավետ միջոցը մաթեմատիկայի դասագործընթացն է: Այս տեսանկյունից ելնելով էլ անհրաժեշտ է մշտապես կատարելագործել դպրոցում մաթեմատիկայի ուսուցման մեթոդական համակարգը:

Բանալի բառեր. մաթեմատիկա, երկրաչափություն, ուսուցման մեթոդներ, տրամաբանություն, թեորեմ, աքսիոմ, մտածողության զարգացում:

 

ОСОБЕННОСТИ ОБУЧЕНИЯ МАТЕМАТИЧЕСКИЙ УТВЕРЖДЕНИИ В СРЕДНЕЙ ШКОЛЕ

Анна Асмарян

В статье обсуждаются некоторые особенности логического мышления учащихся, в частности обсуждается роль методов преподавания математических утверждении. Обоснованно, что простой и эффективный способ развития логического мышления школьников - это урок математики. С этой точки зрения необходимо постоянно развивать систему математического обучения в школе.

Ключевые слова: математика, геометрия, методы обучения, логика, теорема, аксиома, развитие мышления.

 

FEATURES OF TEACHING MATHEMATICAL STATEMENTS IN SECONDARY SCHOOL

Anna Asmaryan

This article discusses some of the features of logical thinking of students, in particular, discuss the role of the teaching methods of mathematical statements. It is justified that a simple and effective way of developing the logical thinking of schoolchildren is a lesson in mathematics. From this point of view, it is necessary to constantly develop the system of mathematical education in school.

Keywords: mathematics, geometry, teaching methods, logic, theorem, axiom, development of thinking.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՌԱԶՄԱՀԱՅՐԵՆԱՍԻՐԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՐԺԵՔՆԵՐԻ ՀԱՐԱԲԵՐԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅ ՊԱՏԱՆԻՆԵՐԻ ՇՐՋԱՆՈՒՄ

Ղևոնդ Հովհաննիսյան

Հոդվածում դիտարկված են ռազմահայրենասիրական դաստիարակության արժեքային բնորոշումներն ու առանձնահատկությունները հայ պատանիների շրջանում: Հիմնավորված է, որ ժամանակակից պատանու կյան­քում ռազմահայրենասիրական և բարոյական արժեքները սերտ փոխգործակցության մեջ են: Ասվածը հիմնա­վորվում է հարցումների արդյունքներով, որոնցից ուշագրավները ներկայացված են հոդվածում:

Բանալի բառեր, ռազմահայրենասիրական դաստիարակություն, ուսուցում, բարոյական արժեքներ, հայրենիք, պարտք, կրթություն, դպրոց, հասարակություն:

 

ВОЕННО-ПАТРИОТИЧЕСКОЕ ВОСПИТАНИЕ И ЦЕННОСТИ СРЕДИ ПОДРОСТКОВ АРМЕНИИ

Гевонд Оганнисян

В статье рассматриваются ценностные характеристики и особенности военно-патриотического воспитания среди армянской молодежи. Обоснованно, что военно-патриотические и моральные ценности в современную эпоху находятся в тесном сотрудничестве. Это утверждение основано на результатах, представленные в статье.

Ключевые слова: военно-патриотическое воспитание, образование, моральные ценности, родина, долг, образование, школа, общество.

 

MILITARY-PATRIOTIC EDUCATION AND VALUES AMONG TEENAGERS IN ARMENIA

Ghevond Hovhannisyan

The article examines the values and characteristics of military-patriotic education among Armenian youth. It is justified that military-patriotic and moral values in the modern era are in close cooperation. This statement is based on the answers presented in the article.

Keywords:military-patriotic education, education, moral values, motherland, duty, education, school, society.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԱՍՆՅԱԿԻ ՍԱՀՄԱՆՆԵՐՈՒՄ ԹՎԱՐԿՈՒԹՅԱՆ ՀԱՋՈՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄԸ ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ

Զարուհի Պետրոսյան

Հոդվածում քննարկված և վերլուծված են տարրական դասարաններում թվարկության հաջորդականության ուսուցման մեթոդական հնարները: Բերված են կոնկրետ օրինակներ, որոնք ներկայացված նյութը դարձնում են առավել հիմնավոր, դրանք կարող են կիրառվել տարբեր ուսուցիչների կողմից տարրական դասարաններում մաթեմատիկայի ուսուցման գործընթացում:

Բանալի բառեր. տարրական դասարան, մաթեմատիկա, ուսուցում, թվարկություն, միավոր, տասնավոր, տասնյակ, գումարում, հանում, հավասարություն:

 

ПРЕПОДАВАНИЕ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОСТИ ЧИСЕЛ В МЛАДШИХ KЛАССАХ В ПЕРВОЙ ДЕСЯТKЕ

Заруи Петросян

В статье рассматриваются и анализируются методологические навыки преподавания последова­тельностей в младших классах. Приведены конкретные примеры, которые обосновывают данные и эти примеры могут использоваться различными учителями в процессе обучения в начальной школе.

Kлючевые слова: начальная школа, математика, образование, число, единица, десятки, добавление, удаление, равенство.

 

TEACHING SEQUENCE OF NUMBERS IN AN ELEMENTARY SCHOOL IN THE TOP TEN

Zaruhi Petrosyan

The article examines and analyzes the methodological skills of teaching sequences in an elementary school. Specific examples are provided that justify the data and these examples can be used by various teachers in the process of teaching in an elementary school.

Keywords: elementary school, mathematics, education, number, unit, tens, addition, deletion, equality

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԽԱՂԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿՐՏՍԵՐ ԴՊՐՈՑՈՒՄ

Ազգանուշ Արիստակեսյան

Հոդվածում վերլուծված են խաղային գործունեության տարբեր տեսակներն ու դրանց առանձնահատկու­թյունները, ինչպես նաև կիրառման արդյունավետությունը կրտսեր դպրոցում: Հիմնավորված է, որ խաղը նպաս­տում է երեխաների բազմակողմանի՝ մտավոր, ֆիզիկական, գեղագիտական, աշխատանքային դաստիարակու­թյանը: Ղեկավարելով խաղը՝ մանկավարժը ներազդում է երեխաների գիտակցության, վարքի, զգացմունքների, կամքի, հիշողության, ըմբռնման, երևակայության, ուշադրության, մտքի, խոսքի, ինչպես նաև դիտունակության զարգացման վրա:

Բանալի բառեր, խաղ, ուսուցում, գործունեություն, համակարգչային խաղեր, կրտսեր դպրոցական, դաս­տիարակություն

 

ТИПЫ ИГР И ИХ ЭФФЕKТИВНОСТЬ В МЛАДШЕЙ ШKОЛЕ

Азгануш Аристакесян

В статье анализируются различные виды игр и их особенности, а также эффективность применения в младшей школе. Обоснованно, что игра способствует многогранному, интеллектуальному, физическому, эстетическому воспитанию детей. Управление игрой, учитель влияет на умы, поведение, эмоции, воля, память, понимание, воображение, внимание, мышление, речь детей.

Kлючевые слова:игра, обучение, деятельность, компьютерные игры, младшая школа, воспитание.

 

TYPES OF GAMES AND THEIR PERFORMANCE IN ELEMENTARY SCHOOL

Azganush Aristakesyan

The article analyzes the different types of games and their characteristics, as well as the effectiveness of ele­mentary school. It is justified that the game contributes to the multifaceted, intellectual, physical, aesthetic education of children. Management of the game, the teacher affects the minds, behavior, emotions, will, memory, understand­ing, imagination, attention, thinking, speech of children’s.

Keywords: games, learning activities, computer games, elementary school education

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑՈՒՄ ՖԻԶԻԿԱՅԻ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՄԻ ՔԱՆԻ ԱՈԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մարիամ Ղազարյան

Հոդվածում դիտարկված են հանրակրթական դպրոցում բնագիտամաթեմատիկական առարկաների ուսուց­ման գործընթացի առանձնահատկությունները՝ միջառարկայական կապերի հաշվառմամբ: Հիմնավորված Է, որ բնագիտական առարկաների, մասնավորապես ֆիզիկայի ուսուցման գործընթացի արդյունավետության բարձ­րացման կարևորագույն միջոց են կրկնությունները և գործնական աշխատանքները:

Բանալի բառեր, ֆիզիկա, ուսուցում, կրկնություն, ուսուցում, դպրոց, միջառարկայական կապեր

 

НЕКОТОРЫЕ ОСОБЕННОСТИ ОБУЧЕНИЯ ФИЗИKИ В ОБЩЕСТВЕННОМ ШKОЛЕ

Мариам Kазарян

В статье некоторые рассматриваются особенности учебного процесса естественoматематических наук в начальной школе через междисциплинарные отношения. Обоснованно, что наиболее важным способом повышения эффективности естественных наук, в частности изучения физики, является повторение и практическая работа.

Kлючевые слова: физика, повторение, обучение, школа, междисциплинарные связи.

 

SOME FEATURES OF TEACHING PHYSICS IN PUBLIC SCHOOL

Mariam Ghazaryan

In the article features of educational process of natural sciences in an elementary school through interdiscipli­nary relations are considered. It is reasonable that the most important way to increase the efficiency of the natural sciences, in particular the study of physics, is repetition and practical work.

Keywords:physics, teaching, repetition, teaching, school, interdisciplinary relations

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՕՏԱՐ ԼԵԶՎԻ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄԸ ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ

Սաթենիկ Մանդալյան

Հոդվածում քննարկված է օտար լեզվի, մասնավորապես անգլերենի տեղն ու դերը կրթական համակարգում և ժամանակակից աշխարհում: Հետազոտության նպատակն է ցույց տալ դպրոցականներին օտար լեզվի ուսուցման առավելությունը մանկավարժական բուհի հենքի վրա լրացուցիչ կրթության համակարգերով, որը դիտարկվում է որպես անընդհատ կրթության բաղադրիչ, իսկ մեթոդը՝ որպես կրթական ծրագրի իրացման հիմք:

Բանալի բառեր. լրացուցիչ կրթություն, անընդհատ կրթություն, օտար լեզուների ուսուցում, մոդուլային համակարգ, բազմամակարդակ թեմատիկ սկզբունք, այլալեզու հաղորդակցական կոմպետենցիա, նախագծային մեթոդիկա:

 

ОБУЧЕНИЕ ИНОСТРАННОМУ ЯЗЫКУ ШКОЛЬНИКОВ ПОСРЕДСТВОМ СИСТЕМЫ ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

Сатеник Мандалян

В статье анализируется роль и место иностранного (английского) языка в системе образования вообще и современном мире в частности. Цель исследования - показать перспективность обучения ино­странному языку школьников на базе педагогического вуза через систему дополнительного образования, которая рассматривается как составляющая непрерывного образования учащихся, а метод проекта - как основа реализации образовательной программы.

Kлючевые слова: дополнительное образование, непрерывное образование, обучение иностранному языку, модульная система, разноуровневый тематический принцип, иноязычная коммуникативная ком­петенция, проектная методика.

 

FOREIGN LANGUAGE TEACHING OF SCHOOL CHILDREN THROUGH THE SYSTEM OF SUPPLEMENTARY EDUCATION

Satenik Mandalian

The role and the place of foreign (English) language in the system of education in general and all over the world in particular are presented. The aim of the research is to demonstrate perspectives of foreign language teaching of schoolchildren through the system of supplementary education in high school. Supplementary education is analyzed as a part of continuous modern education of schoolchildren, and method of projects is one of the main realization principles of this educational program

Keywords: supplementary education, continuous education, foreign language teaching, modular system, multi­level thematic principle, communicative foreign competence, the method of project.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԻՐԱՎԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

 

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՈՒՄԸ 1918 Թ.-ԻՆ

Վաչիկ Շահվերդյան, «Մխիթար Գոշ» հայ-ռուսական միջազգային համալսարանի դասախոս

Հոդվածում քննարկվում է Առաջին հանրապետության կազմավորումը պետության և իրավունքի տեսության տեսանկյունից: Ներկայացվում են պետության ծագման այն տեսությունները, որոնք կարող էին առնչվել Առաջին հանրապետության ստեղծմանը: Ներկայացվում է նաև Առաջին հանրապետության պետական մարմինների կազմավորւմը և իրավական համակարգը՝ համապատասխան եզրահանգումներով:

Բանալի բառեր. իշխանություն, պետություն, Առաջին հանրապետություն, օրենք, իրավունք:

 

ВОСТАНОВЛЕНИЕ АРМЯНСКОГО ГОСУДАРСТВА В 1918 Г.

Вачик Шахвердян Лектор Армяно-Российского университета ‘’Мхитар Гош”

В статье приставляется создание Первой республики с точки зрение теория государства и права. Представляются те теории возникновение государства которые могли соотносятся с созданием Первой республики. С помощью соответствующих выводов представляются также организации государствен­ных органов и их правовая система.

Ключевые слова:власть, государство, Первая республика, право, закон.

 

THE RESTORATION OF THE ARMENIAN STATE IN 1918

Vachik Shahverdyan Lecturer in the Russian-Armenian International University “Mkhitar Gosh”

The formation of the First Republic is discussed from the perspective of the theory of country and rights. In the framework of this research, the theories on country formation are discussed which could have been related to the creation of the First Republic. It also discusses the formation of governmental entities as well as the legal system based on the corresponding conclusions.

Keywords: Authority, Country, First Republic, Law, Right.

___________________________________________________________________________________________________________

 

 

ՔԱՂԱՔԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՊԱՏՄԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

 

ԼԱՎ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ ՈՐՊԵՍ ՀՀ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ ԱՐԴԻԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԵՐԱՇԽԻՔ

Հովսեփ Մովսեսյան

Հոդվածում դիտարկվել են գործառնական մոտեցման ֆրանսիացի տեսաբան Ալեն Թուրենի կողմից հետա­զոտված այն մեխանիզմները, որոնց օգնությամբ քաղաքական համակարգն ինքնարդիականացվելով հետա­մուտ է քաղաքական կյանքի լեգիտիմ փոփոխության՝ նպատակամետ ապահովելով վարչակարգի լեգիտիմության և հասարակական բարեկեցության փոխպայմանավորվածությունը: Հեղինակը կարևորել և ուսումնասիրել է ՄԱԿ-ի «Զարգացման ծրագրեր» փաստաթղթերում 1997թ.-ից ժողովրդավարացվող երկրների բարեփոխումների արդյունավետության որոշման համար սահմանված «լավ կառավարման» ութ սկզբունքները՝ մասնակցային, փոխհամաձայնությամբ ուղղորդվող, հաշվետու, թափանցիկ, պատասխանատու, ձեռնահաս և արդյունավետ, անաչառ և ընդգրկուն, օրենքներին հետևող:

Բանալի բառեր, քաղաքական լեգիտիմություն, լավ կառավարում, ազգային անվտանգության ապահովման արդիականացման քաղաքականություն, քաղաքական համակարգի ինքնաարդիականացում, ինստիտուցիոնալ համակարգ:

 

БЛАГОЕ УПРАВЛЕНИЕ КАК ГАРАНТИЯ МОДЕРНИЗАЦИИ НАЦИОНАЛЬНОЙ БЕЗОПАСНОСТИ РА

Овсеп Мовсесян

В статье рассматриваются механизмы, которые были изучены французским теоретиком Аленом Тореном, оперативный подход, с помощью которого политическая система претерпела законные измене­ния в политической жизни, гарантируя, что легитимность и социальное благосостояние режима являют­ся взаимозаменяемыми. Автор выделил и изучил восемь принципов «благого управления», установленных документами Программы развития ООН для определения эффективности демократических реформ в 1997 году, основанных на участии, консенсусе, подотчетных, прозрачных, ответственных, удобных и эффективных, беспристрастных и всеобъемлющих , следущих законам.

Kлючевые слова: политическая легитимность, «благое управление», политика модернизации обеспе­чения национальной безопасности, самомодернизация политической системы, институциональная сис­тема.

 

GOOD GOVERNANCE AS A GUARANTEE OF MODERNIZATION OF RA NATIONAL SECURITY

Hovsep Movsesyan

The article considers the mechanisms examined by French theoretician Alain Turen,with the help of which the political system is pursuing a legitimate change of political life by providing self-reliance for the regime’s legitimacy and public welfare. The author highlighted and studied the eight principles of “good governance” defined in the UN “Development Programs” documents for the effectiveness of the 1997 reforming countries’ reforms: participatory, consensual, accountable, transparent, responsible, handy and effective, impartial and inclusive, following the law.

Keywords: political legitimacy, good governance, policy of modernization safeguarding of national security, insti­tutional system.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԱԶԳԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴԱՐՁԱԿՎԱԾ ՕՐԱԿԱՐԳԸ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ԼԵԳԻՏԻՄՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ

Հովսեփ Մովսեսյան

Հոդվածում դիտարկված է ազգային անվտանգության ապահովման արժեքային բազմաչափությունը, որը, ի տարբերություն ԽԱՀՄ-ի, զարգացած կապիտալիստական երկրներում դրվեց քաղաքական համակարգի ադապտացիայի հիմքում: Հոդվածում կարևորվել և վերլուծվել է խաղաղության հետազոտությունների կոպենհագենյան դպրոցի ներկայացուցիչներ Յոհան Գալթունգի և Բարրի Բուզանի կողմից առաջարկված կոշտ/նեղ (պետականակենտրոն) և փափուկ/լայն (քաղաքացիակենտրոն) անվտանգության ընդարձակված օրակարգի մոդելի ներդաշնակ ապահովման համակարգը, որը 1990-ականներից դարձավ սոցիալական խմբերի, անհատների և մարդկային կոլեկտիվների անվտանգության ընդարձակված օրակարգ ապահովող մեխանիզմ:

Բանալի բառեր. ազգային անվտանգության ապահովման ընդարձակված օրակարգ, ազգային անվտանգության զարգացման համակարգ, նպատակադրված ռացիոնալություն, արժեքային ռացիոնալություն, անվտանգության սոցիալ-քաղաքական տարածություն:

 

РАСШИРЕНИЕ ПОВЕСТKИ НАЦИОНАЛЬНОЙ БЕЗОПАСНОСТИ И ЛЕГИТИМНОСТЬ ПОЛИТИЧЕСKОЙ ВЛАСТИ

Овсеп Мовсесян

В статье рассматривается многоуровневая ценность национальной безопасности, которая, в отли­чие от Советского Союза, была основана на адаптации политического класса в развитых капиталисти­ческих странах. В статье была освещена и проанализирована взаимосвязанная система согласованной безопасности: жесткой/узкой (ориентированной на государство) и мягкой/широкой (ориентированной на гражданское население) модели безопасности, предложенной Йоханом Галтунгом и Барри Бузаном, Kопенгагенской школой мировых исследований, которая стала механизмом обеспечения безопасности социаль­ных групп, отдельных лиц и коллективов с 1990-х годов.

Kлючевые слова: расширение повестки дня обеспечения национальной безопасности, система разви­тия национальной безопасности, целевая рациональность, социально-политическое пространство безо­пасности.

 

THE NATIONAL SECURITY EXPANDED AGENDA AND THE LEGITIMACY ISSUES OF POLITICAL POWER

Hovsep Movsesyan

The article considers the multilevel value of national security, which, unlike the USSR, was based on the adap­tation of the political system in developed capitalist countries. The article highlighted and analyzed the coherent security system of the tough/decent (state-centric) and soft/wider (civilian-centered) security-enhanced agenda model proposed by Johan Galtung and Barry Boanan, the Copenhagen Peace Research School, which has become a mechanism that has ensured the security of the social groups, individuals and human collectives since 1990.

Keywords: safeguarding of national security expanded agenda, national security development system, target rationality, security socio-political space.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

 

ԽՄԲԱԿԱՅԻՆ ՊԱՅՔԱՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ ԵՎ ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՂԵԿԱՎԱՐ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐՈՒՄ 1922-1935 ԹԹ.

Աշոտ Սահակյան ՎՊՀ, պատմ. գիտ. թեկն., դոցենտ

Անդրկովկասյան Դաշնության գոյության ամբողջ ընթացքում Հայաստանի թե՛ կուսակցական, թե՛ խորհրդային ղեկավար շրջանակներում եղել է խմբակային պայքար, որը հաճախ շեղել է հանրապետության ղեկավարության ուշադրությունը տնտեսական և մշակութային խնդիրներից: Հոդվածում քննարկվում են այդ պայքարի որոշ դրսևորումներ՝ պատմական նոր վավերագրերի լույսի ներքո:

Բանալի բառեր. Անդրկովկասի Դաշնություն, Անդրկովկասի հանրապետություններ, խմբակային å³Ûù³ñ, ïÝï»ë³Ï³Ý ¨ Ùß³ÏáõóÛÇÝ ËݹÇñÝ»ñ:

 

ГРУППОВАЯ БОРЬБА ВНУТРИ ПАРТИЙНОГО И СОВЕТСКОГО РУКОВОДСТВА АРМЕНИИ 1922-1935 ГГ.

Ашот Саакян ВГУ, канд. ист. наук, доцент

На протяжении всего существования Закавказской Федерации внутри как партийного, так и совет­ского руководства Армении была групповая борьба, которая часто отвлекала внимание руководства рес­публики от экономических и культурных проблем. В статье рассматриваются некоторые проявления этой борьбы в свете новых исторических документов.

Ключевые слова:

Закавказская Федерация, республики Закавказья, групповая борьба, экономические и культурные проблемы.

 

GROUP STRUGGLE IN THE FRAMEWORK OF ARMENIAN PARTY AND SOVIET LEADERSHIP IN 1922-1935

Ashot Sahakyan VSU, candidate of historical sciences, docent

During the entire existence of the Transcaucasian Federation, there was a group struggle within Armenia, both within the party and Soviet leadershp, which often distracted the attention of the republic’s leadershp from economic and cultural issues. The article discusses some of these struggles in the light of new historical documents.

Keywords:Transcaucasian Federation, Transcaucasian republics, group struggle, economic and cultural issues

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՆԴԻՍԱՎՈՐ ԵՐԴՈՒՄԸ ՈՐՊԵՍ ՊԱՇՏՈՆԱՏԱՐ ԱՆՁԱՆՑ ՎԱՐՔԻ ԲԱՐՈՅԱԻՐԱՎԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐԻՉ

Սահակ Հովհաննիսյան, Մանկ. գիտ. թեկն., դոցենտ

Հոդվածում ներկայացված են երդմնակալության արարողության ժամանակ կիրարկվող հանդիսավոր երդման երևույթի բնույթն ու էությունը, ինչպես նաև վերջինիս գործունակությունն ապահովող հիմնական բաղադրատարրերը: Մանրամասն վերլուծված են պաշտոնատար անձանց արարքների և վարքային դրսևորումների բարոյաիրավական կարգավորումը պայմանավորող հանդիսավոր երդման կառուցակարգերը, բացահայտված են ուսումնասիրվող երևույթի գործառնման մակարդակներն ու ներգործման հոգեբանական առանձնահատկությունները:

Բանալի բառեր. հանդիսավոր երդում, երդմնակալություն, ծիսակարգ, սուրբ առարկա, պետություն, վարքի բարոյաիրավական կարգավորիչ:

 

ТОРЖЕСТВЕННАЯ КЛЯТВА КАК МОРАЛЬНО-ПРАВОВОЙ РЕГУЛЯТОР ПОВЕДЕНИЯ ДОЛЖНОСТНЫХ ЛИЦ

Саак Оганесян Канд. пед. наук, доцент

В статье представлены суть и сущность феномена торжественной клятвы, применяемой в процессе инаугурации, а также основные компоненты, обеспечивающие действенность клятвы. Детально проана­лизированы механизмы торжественной клятвы, которые обусловливают морально-правовое урегулирова­ние поступков и поведенческих проявлений должностных лиц. Выявлены уровни функционирования и психологические особенности воздействия исследуемого феномена.

Kлючевые слова: торжественная клятва, инаугурация, ритуал, священный предмет, государство, морально-правовой регулятор поведения.

 

SOLEMN OATH AS A MORAL-LEGAL REGULATOR OF OFFICIALS’ CONDUCT

Sahak Hovhannisyan PhD, Associate Professor

This article presents the solemn oath phenomenon nature and essence, implemented in the inauguration cere­mony, as well as the main components, ensuring the oath functionality. Solemn oath taking mechanisms have been analyzed in detail, which determine the moral-legal regulation of the officials’ acts and behavioral manifestations. Functioning levels and psychological specifics of the researched phenomenon effect have been revealed.

Keywords: solemn oath, inauguration, ritual, sacred object, state, moral-legal regulation of conduct.

___________________________________________________________________________________________________________

 

«ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԵՔԻԱԹԱՅԻՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ» ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱ

Վարդուհի Պապոյան, ԵՊՀ Ընդհանուր հոգեբանության ամբիոնի դոցենտ, հոգ. գիտ. թեկնածու

Ելենա Մուրադյան, ԵՊՀ Անձի և մասնագիտական գործունեության հոգեբանության գ/հ լաբորատորիայի ավագ գիտաշխատող, կենս. գիտ. թեկնածու

Ալինա Գալստյան, ԵՊՀ Անձի և մասնագիտական գործունեության հոգեբանության գ/հ լաբորատորիայի գիտաշխատող

Ներկայացված է նոր հոգեբանական տեխնիկա՝ «Մասնագիտությունը հեքիաթային թագավորությունում»: Տեխնիկան ուղղված է մասնագիտական ինքնորոշման գործընթացում ինքնուրույնության խթանմանը: Հոգեբանական տեխնիկայի ընթացակարգը ներկայացված է ըստ փուլերի:

Բանալի բառեր. ինքնուրույնության զարգացում, անձի մասնագիտական ինքնորոշում, հոգեբանական տեխնիկա:

 

ПСИХОЛОГИЧЕСKАЯ ТЕХНИKА “ПРОФЕССИЯ В СKАЗОЧНОМ KОРОЛЕВСТВЕ”

Вардуи Папоян, ЕГУ, канд. псих. наук, доцент кафедры Общей психологии

Елена Мурадян, ЕГУ, канд. биол. наук, старший научный сотрудник н/и лаборатории психологии личности и профессиональной деятельности

Алина Галстян, ЕГУ, научный сотрудник н/и лаборатории психологии личности и профессиональной деятельности

Предложена новая психологическая техника “Профессия в сказочном королевстве”. Психотехника предназначена для стимулирования и развития самостоятельности у человека в связи с его профес­сиональным самоопределением. Представлен пошаговый алгоритм психологической техники.

Ключевые слова: развитие самостоятельности; профессиональное самоопределение личности;
психологическая техника.

 

PRESENTATION OF PSYCHOLOGICAL TECHNIQUE “PROFESSION IN FAIRY-TALE KINGDOM”

Varduhi Papoyan YSU, PhD in Psychology, Associate Professor of the Department of General Psychology

Yelena Muradyan YSU, PhD in Biological sciences The laboratory of Psychology of Person and professional activity

Alina Galstyan YSU, The scientific and experimental laboratory of, Psychology of Person and professional activity, researcher

New psychological technique “Profession in Fairy-Tale Kingdom” is proposed. The psychological technique is aimed to stimulate and to develop person’s self-independence with regard to his professional self-determination. Psychological technic’s step by step algorithm is presented.

Keywords: self-determination development, person’s professional self-determination, psychological technique.

 

ԱՌԱՋԻՆ ԿՈՒՐՍԵՑԻՆԵՐԻ ԱԴԱՊՏԱՑԻԱՆ ԲՈՒՀԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻՆ

Մարիաննա Մազմանյան ՎՊՀ հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ամբիոնի ասիստենտ, հոգ. գիտ. թեկնածու

Հոդվածում տրված է բուհական ադապտացիայի տեսական հիմնավորումը, քննարկվում են առաջին կուրսեցիների ադապտացիայի հոգեբանամանկավարժական առանձնահատկությունները: Ներկայացված են բուհական կրթական միջավայրին առաջին կուրսեցիների ադապտացիայի առանձնահատկությունների վերաբերյալ փորձարարական հետազոտման արդյունքները:

Բանալի բառեր. բուհական ադապտացիա, կրթական միջավայր, բուհական ադապտացիայի գործոններ, առաջին կուրսեցիների ադապտացիոն գործընթաց:

 

АДАПТАЦИЯ ПЕРВОКУРСНИКОВ К ВУЗОВСКОЙ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ СРЕДЕ

Марианна Мазманян Aссистент кафедры психологии и социологии ВГУ, канд. псих. наук

В статье представлен теоретический анализ вузовской адаптации, рассматриваются психолого-педагогических особенности вузовской адаптации студентов-первокурсников, приводятся результаты экспериментально-психологического исследования некоторых аспектов адаптации студентов-перво­курсников к вузовской образовательной среде.

Kлючевые слова:вузовская адаптация, образовательная среда, факторы вузовской адаптации, адап­тационный процесс первокурсников.

 

THE ADAPTATION OF FIRST-GRADERS TO UNIVERSITY EDUCATIONAL ENVIRONMENT

Marianna Mazmanyan Candidate of Psychological Sciences, Assistant of the Department of Psychology and Sociology, VSU

The article presents the theoretical analysis of university adaptation, examines the psychological and pedagog­ical peculiarities of university adaptation of first-graders, presents the results of experimental-psychological research of some aspects of adaptation process of first-graders to university educational environment.

Keywords: university adaptation, educational environment, factors of university adaptation, adaptation process of first-graders

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆԸ ՈՐՊԵՍ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՄՏԱԾՈՂՈՒԹՅԱՆ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏ ՄԵԹՈԴ

Մարիաննա Մազմանյան ՎՊՀ հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ամբիոնի ասիստենտ, հոգ. գիտ. թեկնածու

Հոդվածում հիմնավորված է ուսանողի մասնագիտական մտածողության ձևավորման անհրաժեշտությունը և ներկայացված են երկխոսության՝ որպես դասավանդման մեթոդի հնարավորությունները մասնագիտական մտածողության զարգացման գործում բուհական ուսուցման մեջ:

Բանալի բառեր. մասնագիտական մտածողություն, ուսանողակենտրոն ուսուցում, երկխոսության մեթոդ, բուհական ուսուցում:

 

ДИАЛОГ КАК ЭФФЕКТИВНЫЙ МЕТОД ФОРМИРОВАНИЯ ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО МЫШЛЕНИЯ

Марианна Мазманян Ассистент кафедры психологии и социологии ВГУ, канд. псих. наук

В статье даeтся обоснование необходимости формирования профессионального мышления студен­та и представлены возможности диалога, как метода преподавания, в деле развития профессионального мышления студента в процессе вузовского обучения.

Ключевые слова:профессиональное мышление, метод диалога, студент – центрированное обучение, вузовское обучение.

 

DIALOG AS AN EFFECTIVE METHOD OF FORMING THE PROFESSIONAL THINKING

Marianna Mazmanyan Candidate of Psychological Sciences, Assistant of the Department of Psychology and Sociology, VSU

The article substantiates the necessity of forming the professional thinking of the student and presents the pos­sibilities of dialogue as a method of teaching in the development of professional thinking of the student in the process of university education.

Keywords: professional thinking, the method of dialogue, student - centered learning, university education.

___________________________________________________________________________________________________________

 

«ՎԱԽ» ԵՐԵՎՈՒՅԹԸ՝ ՈՐՊԵՍ ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՐԿԱ

Ալինա Մանուկյան, Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ հատուկ կրթության ֆակուլտետի դասախոս, հոգ. գիտ. թեկնածու

Հոդվածում ներկայացված է «վախ» երևույթին առնչվող տեսությունների և հոգեբանական մոտեցումների վերլուծությունը: Ներկայացված են նաև որոշ փիլիսոփայական մոտեցումներ, որոնք օգնում են առավել հստակեցնել «վախ» երևույթի հոգեբանական ըմբռնումը:

Բանալի բառեր. վախ, տագնապ, պաշտպանական գործառույթ:

 

ФЕНОМЕН СТРАХА KАK ПРЕДМЕТ ПСИХОЛОГОЧЕСKОГО ИССЛЕДОВАНИЯ

Алина Манукян Преподаватель факультета специального образования АГПУ им. Х. Абовяна, канд. псих. наук

В статье представлен анализ концепций и теоретических подходов связанных с феноменом страха и некоторые философские подходы, которые помогают прояснить психологическое восприятие страха.

Kлючевые слова:страх, тревога, защитная функция.

 

THE PHENOMENON OF FEAR AS A SUBJECT OF PSYCHOLOGICAL RESEARCH

Alina Manukyan ASPU after Kh.Abovyan Special Education Faculty lecturer ,PhD

The article presents an analysis of concepts and theoretical approaches related to the phenomenon of fear, and some philosophical approaches that help to clarify the psychological perception of fear.

Keywords: fear, anxiety, protective function

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՎԱԽԸ ԵՎ ՏԱԳՆԱՊԸ. ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐԻ ԱԿՆԱՐԿ

Ալինա Մանուկյան . Աբովյանի անվան ՀՊԱՀ հատուկ կրթության ֆակուլտետի դասախոս, հոգ. գիտ. թեկնածու

Հոդվածում վերլուծվում է վախի ընկալումը՝ մի շարք հոգեբանական մոտեցումներում, ներկայացվում է վախի առաջացման պատճառների և գործառույթների փոխկապվածությունը:

Բանալի բառեր, վախ, տագնապ, աֆեկտ, տարիքային փուլեր, կենսափորձ:

 

СТРАХ И ТРЕВОГА: ОЧЕРК ПСИХОЛОГИЧЕСKИХ ПОДХОДОВ

Алина Манукян Преподаватель факультета специального образования АГПУ им. Х. Абовяна, канд. псих. наук

В статье проанализированo восприятие страха в ряде психологических направлений, представлены субъективные и объективные причины и функции страха, их взаимосвязь.

Kлючевые слова :страх, тревога, аффект, возрастные этапы, жизненный опыт.

 

FEAR AND ANXIETY: REVIEW OF PSYCHOLOGICAL APPROACHES

Alina Manukyan ASPU after Kh.Abovyan Special Education Faculty lecturer ,PhD

The article analyzes the perception of fear in a number of psychological directions. It introduces subjective and objective reasons and functions of fear and their correlation.

Keywords:fear, anxiety, affect, age stages, life experience.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԽՆԱՄՔԻ ՀԱՏՈՒԿ ԿԱՐԻՔՆԵՐ ՈՒՆԵՑՈՂ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԸՆՏԱՆԻՔՆԵՐՈՒՄ ՓՈԽՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ

Կարինե Միքայելյան Հոգեբանության մագիստրոս

նամքի հատուկ կարիքներով երեխայի ծնվելու հետ կապված ծնողների ապրումները, դրանց հետագա զարգացումն ուսումնասիրվել է տարբեր երկրներում: Այս փուլն ընդունված է անվանել ամենադժվարինը: Վերջինս լուրջ ազդեցություն է ունենում ամուսինների միջև առկա հարաբերությունների փոփոխությանը, ընտանիքում տիրող մթնոլորտին: Այստեղ ամեն բան կախված է ամուսիններից: Որոշ հետազոտություններ վկայում են, որ հաճախ բաժանվում են այն ընտանիքները, որտեղ կինը միշտ տխուր տրամադրությամբ է՝ դյուրագրգիռ և անհանգիստ, իսկ ընտանիքի բոլոր անդամներն աշխատում են բացառապես միայն հատուկ խնամքի կարիք ունեցող երեխայի կարիքների բավարարման համար:

Բանալի բառեր. ամուսնական հարաբերություններ, ընտանեկան մթնոլորտ, շոկի փուլ, հասկացման փուլ, պաշտպանական մերժման փուլ, խնդրի ընդունման փուլ, կառուցողական գործողությունների փուլ, գերխնամք:

 

ПРОБЛЕМА ВЗАИМООТНОШЕНИЙ В СЕМЬЯХ ДЕТЕЙ, НУЖДАЮЩИХСЯ В ОСОБОМ УХОДЕ

Kарине Микаелян Магистр психологии

Переживания родителей, связанные с рождением ребенка, нуждающегося в особом уходе, их дальнейшее развитие изучались в разных странах. Этот этап принято называть самым сложным. Он оказывает серьезное влияние на изменение отношений между супругами, на атмосферу в семье. Здесь все зависит от супругов. Некоторые исследования свидетельствуют о том, что разводы часты в семьях, где женщина всегда в подавленном настроении, раздражительна и беспокойна, а усилия всех членов семьи направлены исключительно на удовлетворение потребностей ребенка, нуждающегося в особом уходе.

Kлючевые слова: супружеские отношения, семейная атмосфера, стадия шока, стадия понимания, стадия защитного отрицания, стадия принятия проблемы, стадия конструктивных действий, сверхуход.

 

THE PROBLEM OF RELATIONSHIPS IN FAMILIES OF CHILDREN NEEDING SPECIAL CARE

Karine Mikayelyan Holder of a master’s degree-psychologist

Parental experiences associated with the birth of the child needing special care, their further development has been studied in different countries. This stage is usually called the most difficult one. It has a serious influence on the change of relations between spouses, on the atmosphere in the family. Here everything depends on the spous­es. Some studies show that divorces are frequent in the families where the woman is always in a depressed mood, irritable and restless, and the efforts of all the members of the family are directed solely at the satisfaction of he needs of the child needing special care.

Keywords: marital relations, family atmosphere, stage of shock, stage of understanding, stage of defensive negation, stage of problem acceptance, stage of constructive actions, superstructure.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԽՆԱՄՔԻ ՀԱՏՈՒԿ ԿԱՐԻՔՆԵՐՈՎ ԵՐԵԽԱՅԻ ԱՆՁԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ ԾՆՈՂՆԵՐԻ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔ

Կարինե Միքայելյան, Հոգեբանության մագիստրոս

Երեխայի պատկերացումները շրջապատի նկատմամբ պայմանավորված են նրանով, թե ֆիզիկական կամ հոգեբանական որոշակի խնդիրներն ինչպես են արտացոլվում ծնողների աշխարհընկալման մեջ: Այս ամենը մեծ մասամբ վերաբերում է ծնողների զգացմունքներին՝ հուզական բաղադրիչին: Մասնավորապես՝ խնամքի հատուկ կարիքներով երեխաների ծնողների շրջանում կարող են դրսևորվել երեխայի հիվանդության առաջացման համար՝ մեղավորություն, հուսալքություն, բարկություն, չարություն, երեխայի դրսևորած վարքի նկատմամբ ագրեսիվություն, նեգատիվիզմ, հիվանդության ժխտման և նրա լրջության նկատմամբ անտարբերություն, հիվանդության իրական և ոչ իրական պատկերացումներ:

Բանալի բառեր. երեխա, ծնող, հոգեբանական խնդիր, հատուկ կարիք, խնամք, ագրեսիվություն, մեղավորություն, հուսալքություն, բարկություն, չարություն, նեգատիվիզմ, հիվանդության ժխտում:

 

ФОРМИРОВАНИЕ ЛИЧНОСТИ РЕБЕНКА, НУЖДАЮЩЕГОСЯ В ОСОБОМ УХОДЕ, КАК РЕЗУЛЬТАТ ОТНОШЕНИЙ РОДИТЕЛЕЙ

Карине Микаелян Магистр психологи

Представления ребенка об окружающей среде обусловлены тем, как отражаются определенные физи­ческие или психологические проблемы в мировосприятии родителей. Это в основном относится к чувст­вами родителей - эмоциональной составляющей. В частности, у родителей детей, нуждающих в особом уходе, в отношении возникновения болезни ребенка могут проявляться чувство вины, отчаяние, гнев, злоба, агрессия в отношении поведения ребенка, негативизм, отрицание болезни и равнодушное восприя­тие ее серьезности, реальные и нереальные представления о болезни.

Ключевые слова:ребенок, родитель, психологическая проблема, особые потребности, уход, агрессия, чувство вины, отчаяние, гнев, злоба, негативизм, отрицание болезни.

 

FORMATION OF THE PERSONALITY OF CHILD NEEDING SPECIAL CARE, AS THE RESULT OF PARENTAL RELATIONSHIPS

Karine Mikayelyan Holder of a master’s degree-psychologist

The child’s ideas about the environment are conditioned by the fact how certain physical or psychological prob­lems are reflected in the parents’ worldview. This mainly refers to the feelings of parents - the emotional component. In particular, the parents of the children needing of special care can have feelings of guilt, despair, anger, spite, aggression towards the child’s behavior, negativism, denial of the illness and indifferent perception of its seriousness, as well as unrealistic imaginations on the disease.

Keywords: child, parent, psychological problem, special needs, care, aggression, feeling of guilt, despair, anger, spite, negativism, denial of the disease.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԱՐԻՔԱՅԻՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ: ԿՅԱՆՔԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՓՈՒԼԵՐԸ:

Գայանե Հայրապետյան

Մարդու կյանքի ժամանակային պարբերականացման խնդիրը ծագել է դեռևս հին ժամանակներից: Չնայած ժամանակակից զարգացման հոգեբանության մեջ կյանքի փուլերի դասակարգման անհրաժեշտությունը կասկա­ծի տակ չի դրվում, բայց, այնուամենայնիվ, միշտ չէ, որ այդ անհրաժեշտությունը անվերապահորեն ընդունվում է բոլոր ուսումնասիրողների կողմից: Ամեն դեպքում, այս խնդիրը որոշակի հակասական բնույթ է կրում: ժամանա­կակից զարգացման հոգեբանության մեջ անձի զարգացման պարբերականացման անհրաժեշտության վերաբեր­յալ կարելի է հանդիպել բազում տեսակետների:

Բանալի բառեր, պարբերականացում, անձի տեսություն, զարգացման փուլեր, անձի արտաքին և ներքին կենսագրություններ:

 

ЗАДАЧИ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОГО ВОЗРАСТНОГО РАЗВИТИЯ. СТАДИ РАЗВИТИЯ ЖИЗНИ

Гаяне Айрапетян

Проблема периодизации жизненного времени человека существует с давних времен. Хотя и в современной психологии развития не вызывает сомнения необходимость дифференциации жизненных этапов, тем не менее, не всегда эта необходимость принимается безусловно всеми исследователями. В любом случае, этой проблеме свойственна некоторая спорность. В современной психологии развития можно найти различные точки зрения по поводу необходимости периодизации развития человека.

Kлючевые слова:периодизация, жизненный цикл, внешняя и внутренняя биография, теории личности.

 

LHE PROBLEMS OF AGE PERIODIZATION. LES PHASES OF LIFES DEVELOPMENT

Gayane Hayrapetyan

The problem of periodization of a person’s life time has existed since ancient times. Although in modern devel­opmental psychology there is no doubt the need for differentiation of life stages, nevertheless, not always this neces­sity is accepted by all researchers. In any case, this problem is peculiar to some controversy. In modern develop­mental psychology, it is possible to find different points of view regarding the need for periodization of human devel­opment.

Keywords.periodization, theory of person, development stages, law of recapitulation, external and internal biog­raphy of a person.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԴԵՌԱՀԱՍՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԻՔԻ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ: ԿՈՆՑԵՊՑԻԱՆԵՐԸ ԵՎ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐԸ

Գայանե Հայրապետյան

Դեռահասությունը կարելի է հասկանալ որպես անհատականության ծնունդ: Եվ այս բարդ հոգեֆիզիոլոգիական եւ հոգևոր գործընթացը չի կարելի ներկայացնել պարզունակ ձևով, որպես ուղղակի քանակական փոփոխություններ: Դեռահասությունը անձի հոգեկան, հոգեֆիզիոլոգիական և հոգևոր զարգացման կարևորագույն փուլերից մեկն է: Եվ այդ պատճառով մենք համարում ենք, որ դեռահասությունը ունի ակնհայտ էկզիստենցիալ բնույթ: Անձի զարգացման բարդ գործընթացում դեռահասությունը աչքի է ընկնում սեփական «ես» - ի հետ հանդիպման դրամատիկ փաստով: Այդ հանդիպումը առաջին հերթին արտահայտվում է դեռահասի հուզական ոլորտում, այնուհետև տարածվելով ամբողջական հոգեկան կառուցվածքի գործունեության վրա:

Բանալի բառեր. դեռահասության տարիք, գոյություն ունեցող խնդիրներ, մանկություն, կյանքի ցիկլ, սոցիալական աշխարհ:

 

ПСИХОЛОГИЯ ПОДРОСТKОВОГО ВОЗРАСТА. KОНЦЕПЦИИ И ПОДХОДЫ

Гаяне Айрапетян

Подростковый возраст - это рождение индивидуальности. И этот сложнейший психофизиологический и духовный процесс не может быть просто сведен к простой констатации фактов, имеющих описатель­ный характер. Подростковый возраст -это один из этапов психического или психофизиологического раз­вития личности. Для полноценного понимания этого возраста, очевидно, надо знать также психологи­ческую специфику предшествующих этапов. Для этого надо оглянуться на период детства, на детскую душевную жизнь.

Ключевые слова: подростковый возраст, экзистенциальные проблемы, детство, жизненный цикл, социальный мир.

 

PSYCHOLOGY OF ADOLESCENCE.CONCEPTS AND APPROACHES.

Gayane Hayrapetyan

Adolescence is the birth of personality. And this complex psycho physiological and spiritual process cannot simply be reduced to a simple statement of facts that are descrptive in nature. Adolescence is one of the stages of a person’s mental or psycho physiological development. For a full understanding of this age, obviously, one must also know the psychological specifics of the preceding stages. For this, we need to look back at the period of childhood, the child’s spiritual life.

Keywords: adolescent age, existential problems, childhood, life cycle, social world.

___________________________________________________________________________________________________________

 

 

ՏՆՏԵՍԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄ

 

ԳԻՏԱՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԱՌԱՋԸՆԹԱՑԻ ԵՎ ԼՈԳԻՍՏԻԿԱՅԻ ՆԱԽԱՏԵՍՈՒՄԸ ԵՎ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԻ ԳՆԱՀԱՏՈՒՄԸ ՇՈՒԿԱՅԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ

Էլվիրա Մուրադյան փիլ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր

Սիմոն Մարգարյան տնտեսագիտական և կառավարման մագիստրոս

Գոհար Խաչատրյան տնտեսագիտական և կառավարման մագիստրոս

Հոդվածում դիտարկվում են տնտեսական ցուցանիշների միասնական գնահատման հնարավորությունները գիտատեխնիկական առաջընթացի և լոգիստիկայի դեպքում շուկայական հարաբերությունների ընթացքում:

Բանալի բառեր, կառավարում, տնտեսական ցուցանիշներ, շուկա, ինֆորմացիա, լոգիստիկա, մեխանիզմ, վերլուծություն:

 

ПРОГНОЗИРОВАНИЕ НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКОГО ПРОГРЕССА (НТП) И ЛОГИСТИКИ И ЕДИНСТВО ЭКОНОМИЧСКИХ ПОКАЗАТЕЛЕЙ ПРИ ОЦЕНКЕ РЫНОЧНЫХ ОТНОШЕНИЙ

Эльвира Мурадян Доктор филос. наук, профессор

Симон Маргарян Магистр экономики и управления

Гоар Хачатрян Магистр экономики и управления

В статье рассматриваются вопросы прогноза научно-технического прогресса и управления единых оценочных показателей при рыночных отношениях.

Ключевые слова:управление, логистика, хозяйственный, отношения, показатели, рынок, информация, механизм, анализ.

 

UNITY OF FORECASTING OF SCIENTIFIC AND TECHNICAL PROGRESS AND LOGISTICS OF ECONOMIC INDICATORS WHEN ASSESSING MARKET RELATIONS

Elvira Muradyan, Doctor of Philosophical Sciences, professor

Simon Margaryan, Magistr of Economics and Management

Gohar Khachatryan Magistr of Economics and Management

In this article it is observed the possibilities of the scientific and technical progress, logistics of economic indica­tors when assessing market relations.

Keywords:management, economic, market, mechanism, informatics, logistics, technical.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ԲԻԶՆԵՍ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԱՎՏՈՄԱՏԱՑՎԱԾ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ ՁԵՌՆԱՐԿՆԵՐԻ ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐՈՒՄ

Մարինե Ղահրամանյան, ԵՄՀ կառավարման և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ամբիոնի դասախոս

Իրինա Պողոսյան. ՀՖՀ դասախոս և ՏՏ բաժնի ղեկավար

Լիլիթ Պողոսյան, ՃՇԱՀ, էկոնոմիկայի, իրավունքի և կառավարման ամբիոնի դասախոս

Հոդվածում դիտարկվում են մարդկային ռեսուրսների կառավարման ոլորտում նոր տեխնոլոգիաների ներ­դրման արդիականությունը և անհրաժեշտությունը: Մասնավորապես դիտարկվում է ավտոմատացված բիզնես գործընթացների կառավարման համակարգերի (BPM) կիրառումը անձնակազմի կառավարման գործում: Կազ­մակերպության վերապատրաստման և զարգացման գործընթացի օրինակի վրա ներկայացվում և վերլուծվում են BPM համակարգերի գործառույթները:

Բանալի բառեր, անձնակազմի կառավարում, գործընթացային մոտեցում, բիզնես-գործընթացներ, գործընթաց, արդյունավետության հիմնական ցուցանիշներ, ավտոմատացում, IBM IBM BPM:

 

ПРИМЕНЕНИЕ АВТОМАТИЗИРОВАННЫХ СИСТЕМ УПРАВЛЕНИЯ БИЗНЕС-ПРОЦЕССАМИ В HR ПОДРАЗДЕЛЕНИЯХ ПРЕДПРИЯТИЙ

Марине Каграманян Преподаватель кафедры менеджмента и информационных технологий МУЕ

Ирина Погосян, Преподаватель и руководитель ИТ департамента ФУА

Лилит Погосян, Преподаватель кафедры экономики, права и менеджмента НУАСА

В статье рассматривается актуальность и необходимостьвнедрения новых технологий в сферу управления человеческими ресурсами. В частности, рассматривается применение автоматизированных систем управления бизнес-процессами (BPM) для управлении персоналом. Рассматриваются и анали­зируются функции BPM систем на примере процесса обучения и развития сотрудников предприятия.

Kлючевые слова: управление персоналом, процессный подход, бизнес процессы, процесс, ключевые показатели эффективности, автоматизация, IBM BPM.

 

APPLICATION OF AUTOMATED BUSINESS PROCESS MANAGEMENT SYSTEMS IN HUMAN RESOURCE MANAGEMENTUNITS OFENTERPRISES

Marine Ghahramanyan Lecturer Chair of Management and IT, EIU

Irina Poghosyan, Lecturer and Head of IT Department, UFAR

Lilit Poghosyan, Lecturer Chair of Economy, Management and Law, NUACA

The current article outlines the necessity and urgency of the implementation of new technologies in the sphere of human resources management. In particular, the application of the automated business process management sys­tems (BPM) in the personnel management. The functions of BPM systems are analyzed based on the example of the enterprise employees training and development process.

Keywords: HR management process approach, business processes, process, key performance indicators, automatization, IBM BPM.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՍՈՑԻԱԼ-ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԵՎ ԴՐԱ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ԱՌՎՏՐԱՅԻՆ ԲԱՆԿԵՐՈՒՄ

Գուրգեն Մկրտչյան, Տնտ. գիտ թեկնածու

Հոդվածում ներկայացված են առևտրային բանկերում սոցիալ-հոգեբանական բարենպաստ միջավայրի ձևավորման կարևորությունը և դրա կառավարման առանձնահատկությունները: Մասնավորապես նկարագրված են անձնակազմի դեվիանտ (շեղվող) վարքագծի այն բոլոր ձևերը, որոնք կարող են վտանգ ներկայացնել բանկի արդյունավետ գործունեությանը առաջարկված են դրանց կարգավորման ուղիները և բանկային համակարգի համար առավել արդյունավետ մեթոդներից մեկը՝ միտիգացիան:

Բանալի բառեր. բանկի անձնակազմ, սոցիալ-հոգեբանական միջավայր, դեվիանտ վարք, բախում, վարքագծային նորմեր, միտիգացիա:

 

ПРОБЛЕМЫ ФОРМИРОВАНИЯ СОЦИАЛЬНО-ПСИХОЛОГИЧЕСКОЙ СРЕДЫ И ЕЕ УПРАВЛЕНИЯ В КОММЕРЧЕСКИХ БАНКАХ

Гурген Мкртчян Канд. экон. наук

В статье представлены важность формирования благоприятного социально-психологического клима­та в коммерческих банках и особенности его управления. В частности, описаны все те формы девиантного поведения персонала, которые могут представлять опасность для эффективной деятель­ности банка и предложены методы их регулирования. Отдельно расмотрены проблемы конфликтов, указаны пути их регулирования и в частности, эффективный для банковской системы метод митигации.

Ключевые слова: коммерческий банк, персонал банка, социально-психологическая среда, девиантное поведение, конфликт, нормы поведения, митигация.

 

THE PROBLEMS OF SOCIAL PSYCHOLOGICAL ENVIRONMENT FORMATION AND ITS MANAGEMENT IN COMMERCIAL BANKS

Gurgen Mkrtchyan Candidate of Economic Sciences

The article presents the importance of forming a socio-psychologically favorable environment in commercial banks and the peculiarities of its management. Particularly we have described all forms of personnel’s deviant behavior that may endanger the Bank’s effective performance and the ways of their regulation and one of the most effective methods for the banking system - mitigation are suggested.

Keywords: commercial bank, bank staff, socio-psychological environment, devious behavior, friction, behavioral norms, mitigation

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐՏԱՔԻՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ

Վարդան Բաղդասարյան,ԵՊՀ Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի Տնտեսագիտության տեսության և միջազգային տնտեսական հարաբերությունների ամբիոնի առկա ասպիրանտ

Խոսելով գլոբալացած բանկային գործունեության մասին՝ չենք կարող մեր ուշադրությունը սևեռել միայն Հայաստանի Հանրապետության բանկային համակարգի արտաքին ֆինանսավորման վրա: Համարում ենք, որ ոչ պակաս կարևոր է ուսումնասիրել նաև արտաքին պետական պարտքը, որի հիմնական մասնակիցները, մի կողմից, ՀՀ կառավարությունը և ՀՀ ԿԲ-ն են, մյուս կողմից՝ միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունները: Անկախությունից ի վեր միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունները ակտիվ մասնակցություն են ունենում Հայաստանում տեղի ունեցող մասշտաբային ծրագերի իրականացմանը:

Բանալի բառեր. կազմակերպություն, ներդրում, ծրագիր, համատեղ, վարկ:

 

ВНЕШНЕЕ ФИНАНСИРОВАНИЕ РЕСПУБЛИКИ АРМЕНИЯ МЕЖДУНАРОДНЫМИ ФИНАНСОВЫМИ ОРГАНИЗАЦИЯМИ

Вардан Багдасарян, Аспирант кафедры Экономической теории и международных экономических отношений факультета экономики и управления ЕГУ

Говоря о глобальном банковском деле, мы не можем сосредоточить наше внимание только на внешнем финансировании банковской системы Республики Армения. Мы считаем важным рассмотреть внешний государственный долг, основными участниками которого являются правительство Армении и ЦБА, с дру­гой стороны, международные финансовые организации. С момента обретения независимости междуна­родные финансовые организации активно участвуют в реализации масштабных программ в Армении.

Kлючевые слова:организация, инвестиция, программа, совместно, кредит.

 

EXTERNAL FINANCING OF THE REPUBLIC OF ARMENIA BY INTERNATIONAL FINANCIAL ORGANIZATIONS

Vardan Baghdasaryan, PhD of Economic Theory and International Economic Relations of department of Economics and Management of YSU

Speaking about global banking, we cannot focus our attention only on external financing of the banking system of the Republic of Armenia. We consider it important to consider the external public debt, the main participants of which are the government of Armenia and the Central Bank, on the other hand, international financial organizations. Since gaining independence, international financial organizations have been actively involved in the implementation of large scale programs in Armenia.

Keywords: organization, investment, program, joined, credit.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀՀ ԲԱՆԿԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ

Վարդան Բաղդասարյան, ԵՊՀ Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի Տնտեսագիտության տեսության և միջազգային տնտեսական հարաբերությունների ամբիոնի առկա ասպիրանտ

Չնայած օտարերկրյա կապիտալի մասնաբաժինը Հայաստանի բանկային համակարգի համախառն կանո­նադրական կապիտալում վերջին մի քանի տարում նվազել է, այն շարունակում է բավական բարձր մնալ: Վերջին ժամանակահատվածում բանկային շուկայից դուրս է եկել չորս մասնակից, որից երեքը հանդիսանում էին արտասահմանյան բանկերի դուստր բանկեր: Հայկական բանկերում նկատվում է նաև օֆշորային ընկերություն­ների ուղղակի ներկայություն: Մանրամասն ուսումնասիրության դեպքում պարզվում է, որ դրանք հիմնականում կառավարվում են կամ Հայաստանի Հանրապետության, կամ Ռուսաստանի Դաշնության ռեզիդենտների կողմից:

Բանալի բառեր. բանկ, կապիտալ, ներդրումներ, ռեզիդենտ, օֆշոր:

 

УЧАСТИЕ ИНОСТРАННОГО KАПИТАЛА В БАНKОВСKОЙ СИСТЕМЕ АРМЕНИИ

Вардан Багдасарян, Аспирант кафедры Экономической теории и международных экономических отношений факультета экономики и управления ЕГУ

Хотя доля иностранного капитала в общем капитале банковской системы Армении за последние несколько лет снизилась, она попрежнему остается высокой. За последний период четыре банка вышли из банковского рынка, три из которых были дочерними компаниями иностранных банков. Существует также прямое присутствие оффшорных компаний в банках Армении. В случае детального изучения становится ясно, что в основном они управляются резидентами Республики Армения или Российской Федерации.

Kлючевые слова:банк, капитал, инвестиции, резидент, офшор.

 

PARTICIPATION OF FOREIGN CAPITAL IN THE BANKING SYSTEM OF ARMENIA

Vardan Baghdasaryan PhD of Economic Theory and International Economic Relations of department of Economics and Management of YSU

Although the share of foreign capital in the total capital of Armenia’s banking system has declined over the past few years, it remains high. Over the last period, four banks have withdrawn from the banking market, three of which were subsidiaries of foreign banks. There is also a direct presence of offshore companies in Armenian banks. In case of detailed study, it becomes clear that residents of the Republic of Armenia or the Russian Federation mainly man­age them.

Keywords: Bank, capital, investments, resident, offshore

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ՈԼՈՐՏԻ ՁԵՌՆԱՐԿՉԱՏԻՐԱԿԱՆ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ՓՈԽԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ

Վահե Ավետիսյան, ՀՊՏՀ Միկրոէկոնոմիկայի և ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպման ամբիոնի ասպիրանտ

Ձեռնարկչատիրական ենթակառուցվածքների միջև համագործակցությունը այդ գործընթացների մասնակիցներին մի շարք առանցքային առավելություններ է տալիս, որոնք պայմանավորված են սիներգիայի էֆեկտի ներգործությամբ:

Բանալի բառեր. ձեռնարկչատիրական ենթակառուցվածքներ, փոքր և միջին ձեռնարկություններ, ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներ, սիներգիա, ինովացիա, ինովացիոն տեխնոլոգիաներ:

 

ОРГАНИЗАЦИЯ СОТРУДНИЧЕСТВА ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСКИХ ИНФРАСТРУКТУР В СФЕРЕ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ

Ваге Аветисян Аспирант кафедры АрГЭУ “Микроэкономики и организации предпринимательской деятельности” факультета “Управление”

Статья посвящена процессу сотрудничества малых и средних инновационных предпринимательских инфраструктур в сфере информационных технологий за счет синергии вокруг больших промышленных инновационных организаций.

Ключевые слова:информационные технологии, глобальная сеть, малый и средний бизнес, инновации, инновационные технологии, конкурентная среда, конкурентоспособность, глобальные тенденции.

 

ORGANIZATION OF COOPERATION OF BUSINESS INFRASTRUCTURES IN THE FIELD OF INFORMATION TECHNOLOGIES

Vahe Avetisyan Graduate student of the chair of “Microeconomics and business organisation” of the faculty of Management of ASUE

The article describes the processes of organization of cooperation of business infrastructures in the fieald of information technologies, which although compete whith each other, but do cooperation around a big company, which creates synergy.

Keywords:Information technology, world wide web, business, innovation, innovation technologies, competition, competitive field.

___________________________________________________________________________________________________________

 

ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ՈԼՈՐՏԻ ԻՆՈՎԱՑԻՈՆ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՈՐԱԿԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ԵՎ ԼՈՒԾՄԱՆ ՃԱՆԱՊԱՐՀՆԵՐԸ

Վահե Ավետիսյան ՀՊՏՀ Միկրոէկոնոմիկայի ևձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպման ամբիոնի ասպիրանտ

Հոդվածն ուսումնասիրում է ինովացիաների շուկայական զարգացման ժամանակակից միտումների և ինովացիոն նախագծերի որակի կառավարման հիմնարար սկզբունքների համատեղ վերլուծության հիման վրա տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի ինովացիոն նախագծերի որակի կառավարման խնդիրներ:

Բանալի բառեր. նորարարություն, նորարարական գործունեություն, տեղեկատվություն, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, նորարարական ծրագիր, նորարարական նախագծերի որակ:

 

ЗАДАЧИ УПРАВЛЕНИЯ КАЧЕСТВА ИНОВАЦИОННЫХ ПРОЕКТОВ В СФЕРЕ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И ПУТИ ИХ РЕШЕНИЯ

Ваге Аветисян Аспирант кафедры АрГЭУ “Микроэкономики и организации предпринимательской деятельности” факультета “Управление”

Статья посвящена разрешению задач управления качеств иновационных проектов путем анализа рынковых тенденций и основных принципов современных иноваций.

Ключевые слова: иновация, иновационная деятельность, информация, информационные технологии, иновационный проект, качество иновационных проектов.

 

THE TASKS OF QUALITY MANAGEMENT OF INNOVATION PROJECTS IN THE FIELD OF INFORMATION TECHNOLOGIES AND WAYS TO SOLVE THEM

Vahe Avetisyan Graduate student of the chair of “Microeconomics and business organisation” of the faculty of Management of ASUE

The article is devoted to solving problems of managing the qualities of innovative projects by analyzing market trends and the basic principles of modern innovations.

Keywords: Inovation, inovation policy, information, information technology, inovation project, quality of inovation project.

___________________________________________________________________________________________________________